پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روشنفکری در ایران نحلهها و طیفهای مختلفی داشت. با پیروزی انقلاب اسلامی دوباره جریان روشنفکری در ایران شکل گرفت و بتدريج به خود انسجام بخشید که به جریان روشنفکری دینی موسوم شد. از چهرههای شاخص این جریان بویژه در دهه 70 و 80 شمسی که کل جریان روشنفکری را نمایندگی میکرد، میتوان از عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری نام برد.
سیر مطالعاتی "اصلاحات و روشنفکری دینی" که توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی تدوین شده است میتواند به بسیاری از ابهامات و سوالها در این زمینه پاسخ دهد.
در این سیر کتب زیر به ترتیب پیشنهاد میشود.
1- روشنفكري و سياست (بررسي تحولات روشنفكري در ايران معاصر)
نويسنده در اين كتاب با نگاهي تاريخي اجتماعي، تحولات روشنفكري در ايران و چگونگي جريان دينمدار جامعه را از سالهاي دهه بيست به بعد بررسي کرده است.
اين اثر به قلم جهاندار اميري تأليف شده و توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسيده است.
2- روشنفكران ديني و دينداران روشنفكر
نويسنده اين كتاب که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده، به دنبال تبيين خاستگاه نظري روشنفكران ديني و دينداران روشنفكر ميباشد. بر اين اساس روشنفكران ديني با تأثيرپذيري از نظام سنتي غرب اعتقاد دارند كه ميان ما و دنياي درون فاصلهاي هست و تقيد به دين سنتي و زندگي در دنياي جديد ناممكن است، پس در پي تلفيق سنت ديني با ارزشهاي مدرن هستند.ولي دينداران روشنفكر در صدد نوانديش در دين هستند.
نويسنده اين اثر رضا دهقاني است.
3- مجموعه ايدئولوژي اصلاحات
اين كتب به بررسي آراء و انديشههاي سياسي جريان اصلاحات ميپردازد. حلقه كيان با انديشهپردازي عبدالكريم سروش، حلقه آيين با طرح انديشههاي حسين بشيريه و حلقه مصطفي ملكيان از مهمترين محافل اثرگذار در اقدام و عملكرد دولت اصلاحات بودند كه در اين آثار مورد بررسي قرار ميگيرند.
هر سه اثر فوق توسط حميدرضا اسماعيلي نوشته شده و موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده است.
4- روشنفكري ديني و سكولار
اين كتاب به بازخواني و نقد انديشههاي سياسي حلقه كيان، كه از سري كتابهاي ايدئولوژي اصلاحات است، ميپردازد. نويسنده اين كتاب كاظم سام دليري است. این کتاب هم توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.
5- روشنفكران ديني، ليبرال يا دينمدار؟
در اين كتاب نويسنده به بررسي اين موضوع پرداخته است كه آيا روشنفكري ديني، جرياني دينمدار يا ليبرال است؟ نتيجهگيري نويسنده اين است كه آن عدهاي كه بهعنوان روشنفكران ديني مطرح هستند، گفتمان غالب آنها، گفتمان ليبرالي است و در اين چارچوب درباره دين صحبت ميكنند و هدف آنها اين است كه دين را سكولار کنند.
اين اثر توسط جهاندار اميري تأليف و توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسيده است.
علاقمندان میتوانند برای تهیه سير مطالعاتي "اصلاحات و روشنفكري دينی" به پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی به نشانی www.irdc.ir مراجعه کنند و یا با شماره تلفن 22211174 تماس بگیرند.