پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روز ۲۹ آبان ماه ۱۳۵۷ و در جریان حوادث انقلاب
اسلامی حادثه خونین حمله عمال رژیم پهلوی
به حرم مطهر امام رضا(ع) رقم خورده است. در درگیری که بین مردم و مامورین اتفاق میافتد
11 نفر شهید و عده زیادی دستگیر میشوند. در این زمینه در کتاب «مشهد از مقاومت
تا پیروزی» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است:
مردم در اين روزها بيشتر همايشهای خود را در حرم مطهر برگزار میكردند و روز 29 آبان عدهای از تظاهركنندگان در صحن عتيق هنگام ورود به صحن نو با پرتاب سنگ
تابلوی نئون سر در آگاهی حرم را شكستند. دژخيمان پهلوی به حرم مطهر امام رضا (ع)،
حمله بردند و تعدادی از زنان و مردان به شهادت رسيده و تعدادی نيز زخمی شدند.
مأموران حتی در داخل حرم و رواقها با مردم درگير شده و به سوی آنها شليك كرده بودند. آنها
با پرتاب گاز اشكآور به
داخل رواقها
مردم را متفرق كردند و در اين جريان چادرها، كفشها و كلاههای زيادی داخل رواقها و صحن عتيق به زمين ريخته بود.
عده شهدای اين واقعه 11 نفر اعلام شد. دليل حمله نظاميان به داخل حرم، نجات جان دو ساواكی
بود كه از سوی مردم شناسايی و دستگير شده بودند. آيات عظام قمی و شيرازی با انتشار
اعلاميهای
يورش دژخيمان رژيم پهلوی به حرم مطهر امام رضا را محكوم كردند. آيتالله شيرازی روز 30 آبان را تعطيل عمومی اعلام كرد. و روز سیام
آبان در اجتماع پزشكان و دانشگاهيان و كاركنان بيمارستان شهناز پهلوی در بيمارستان
شاهرضا، پس از سخنرانی، مأموران فرمانداری نظامی به داخل بيمارستان ريخته و مردم
را متفرق كردند و پروفسور رضوانی و دكتر روحانی را با خود بردند و اجتماعكنندگان اعلام كردند تا بازگشت دو نفر يادشده بيمارستان را
ترك نخواهند كرد.
آنها تمامی شب را در بيمارستان ماندند. فردای آن روز
دانشگاه تعطيل شد و استادان و دانشجويان در محوطه بيمارستان شهناز اجتماع كرده و آزادی دكتر
روحانی و پروفسور رضوانی را خواستار شدند. عدهای از فرهنگيان نيز با اجتماع خود در دادگستری، به آزادی
دكتر روحانی و پروفسور رضوانی تلاش كردند. آيتالله مرعشی به اتفاق چند تن از روحانيون از جمله شمس به بيمارستان رفته و به مردم پيوستند و
در سالن مجتمع آموزشی سخنرانی كردند و نماز جماعت خوانده شد. ساعت 12:45، دو نفر
نامبرده بهوسيله سرگرد طبرسی به بيمارستان وارد شده و به سوی
سالن مجتمع آموزشی هدايت گرديدند و مرعشی و همراهانش از بيمارستان خارج شدند.
محمد شهرستانی، حبيب بهار، محمود ضيائی، مسعود يغمايی و
احمد صبوری يزدی، نمايندگان مردم مشهد در مجلس شورای ملی، روز سیام آبان با ارسال نامهای از طريق رئيس مجلس به تيمسار ارتشبد غلامرضا ازهاری نخستوزير، مجازات متخلفان و آمران و عاملان تجاوز به حرم مطهر
را خواستار شدند.
ساعت 9 صبح تعدادی از طبقات مختلف مردم كه بيشتر آنها دانشآموز، دانشجو و روحانی بودند، در مقابل منزل آيتالله حاج آقا حسن قمی اجتماع و پس از آن به سمت منزل آيتالله سيد كاظم مرعشی حركت كردند و شعارهايی عليه رژيم بهخاطر تيراندازی در حرم مطهر دادند. در ساعت 11 صبح تعدادی
از مردم در اطراف فلكه ششم بهمن اجتماع نمودند و با پرتاب نارنجك گاز اشكآور متفرق شدند.
روز دوم آذر، بهمناسبت يورش مأمورين نظامی به حرم مطهر امام هشتم اعلاميهای از سوی آيتالله شيرازی انتشار يافت و در اعتراض به اين حوادث روز
يكشنبه 5 آذر 1357 در سراسر كشور تعطيل عمومی اعلام شد و فردای آن روز امام خمينيی
و آيات عظام: مرعشی، گلپايگانی و شريعتمداری نيز با صدور اعلاميه، ضمن محكوم كردن جنايت عوامل رژيم پهلوی و در اعتراض به كشتار مردم در
حرم مطهر توسط مأموران شاه، خواستار تعطيل عمومی در سراسر كشور شدند و در مشهد راهپيمايی عظيمی به راه افتاد. مردم شعار میدادند:
«روز همه شيعيان شام غريبان شده قبر
امام هشتم گلولهباران شده»
در پايان اين راهپيمايی سيد عبدالكريم هاشمینژاد سخنرانی كرد.