پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ امام خمینی در 27 دی‌ماه 1357 در پیامی ضمن تبریک فرار محمدرضا پهلوی [در 26 دی‌ماه] به ملت ایران، آن را طلیعه پیروزی ملت و سرلوحه سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال توصیف کرد و از مردم به ویژه جوانان خواست تا به تظاهرات و شعارهای پرشور علیه رژیم سلطنتی و دولت غاصب ادامه دهند. امام خمینی در این پیام مردم را برای شرکت باشکوه در تظاهرات اربعین دعوت و موجی از جوش و خروش را در کشور به وجود آورد.
به دنبال پیام امام، در روز اربعین مردم تهران در حدود ساعت 30/7 دقیقه صبح در میدان فوزیه (امام حسین) اجتماع و بعد از چندبار چرخیدن به دور میدان حرکت خود را به سمت میدان شهیاد (آزادی) آغاز کردند. در این راهپیمایی تمام اقشار مختلف جامعه نظیر کارگران، دانشجویان، دانش آموزان، کسبه و بازاری‌ها شرکت داشتند، جمعیت در ساعت ۸ صبح به میدان فردوسی رسید. در این میدان ناگهان صدها کبوتر سفید که به بال‌هایشان شعارهای انقلابی وصل بود، آزاد شدند. در همین میدان هزاران نفر از اقلیت های مذهبی نظیر زرتشتی، کلیمی و خصوصا ارمنی به مردم مسلمان پیوستند و همبستگی خود را با انقلاب مردم ایران اعلام کردند.
سید محمدهاشم یزدان‌پرست در خاطرات خود درباره تظاهرات روز اربعین ۵۷ اینچنین می‌گوید: «روز ۲۹ دی ماه مصادف با اربعین حسینی، رود پرخروش جمعیت تظاهر کننده از هر سو به سمت خیابان انقلاب سرازیر بود. تا چشم کار می‌کرد مردان و زنانی مشاهده می‌شدند که کودکان کوچک خود را در آغوش کشیده و سایر فرزندان خود را به همراه داشتند... یاد سالار شهیدان و غم سنگینی که در این روز بر دل تمام پیروان آن معلم بزرگ عزت و شهادت، سایه افکنده بود، بر راهپیمایی نیز سایه‌ی خود را گسترده بود... نظم حاکم بر راهپیمایی مردم اعجاب انگیز بود. گروه زیادی از مردان و زنان با بازوبند و پارچه آرم انتظامات، مسئولان راهنمایی و حفظ نظم بودند. عکس بسیار بزرگی از امام که توسط دانشجویان دانشکده هنرهای دراماتیک رسم شده بود و نقاشی بزرگترین که بر کامیونی حمل می‌گردید، در میان جمعیت مشاهده می‌شد. مینی‌بوس‌های زیادی مشاهده می‌شد که بر روی آنها نوشته شده بود: «تدارکات و پذیرایی از راهپیمایان». به روال روز عاشورا، در این روز نیز شعارهای آهنگینی ساخته شده بود. مردم با شور و اشتیاق فریاد می‌زدند «ما طالب نابودی شاهیم، شورای سلطنت نمی‌خواهیم»، «شورای انقلاب اسلامی، تحت لوای رهبر نامی، خمینی روح الله سبط رسول الله»، «ضامن اجرای حق خون شهیدان ماست، مظهری از نهضت شهید کرب و بلاست، به روز اربعین ایها الناس، پیروزی از ماست، نابودی از شماست».
روزنامه آیندگان درباره‌ی تظاهرات اربعین می‌نویسد: تظاهرات تهران دارای شکوه خاصی بود و شاید بتوان این تظاهرات را از گسترده ترین و باشکوه ترین تظاهرات‌های تاریخ معاصر ایران دانست، زیرا نسبت به راهپیمایی‌های گذشته چون دوازده شهریور (عید فطر) نوزده آذر (تاسوعا) و بیست آذر (عاشورا) به مراتب گسترده‌تر و وسیع‌تر بود.
منبع: نهضت عاشورا و تاثیرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن بر جامعه‌ی ایرانی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
