نام کتاب:
حزب مردم به روایت اسناد
موضوع : کتاب
زیرگروه موضوع: اسناد
تاریخ انتشار: ۱۳۸۶
چاپ جاری: ۱۰۰۰
قیمت: ۸۲۰۰۰ ریال
شمارگان: ۱۰۰۰
تعداد صفحات: ۱۰۴۴
قطع: وزیری
شابک: ۵-۲۳۹-۴۱۹-۹۶۴-۹۷۸
وضعیت: ناموجود
معرفی اجمالی: پس از کودتای 28 مرداد 1332 ، رژیم شاه احزاب و گروههای سیاسی مختلف
مانند حزب توده را که در دورهی پیش از کودتا یا دورهی نخست سلطنت وی در
صحنهی سیاسی کشور فعال بودند، سرکوب کرد و در سال 1336 دو حزب مردم و
ملیون را جایگزین آنها نمود. از آنجایی که این احزاب توسط دولت به وجود
آمدند، و به «احزاب دولتی» معروف شدند و از آن پس صحنهگردان عرصهی سیاست
ایران شدند. حزب مردم یا حزب اقلیت از 26 اردیبهشت 1336، به رهبری اسدالله
علم شروع به کار کرد و مرامناهم و اساسنامهی آن تدوین شد. به دنبال آن،
بسیاری از اعضای حزب توده ، طرفداران مصدق و مخالفان دیگر رژیم و همچنین
تشکلهای کارگری به حزب پیوستند و حزب،شعب خود را در اکثر شهرستانها دایر
کرده و نخستین گنگرهی سراسری خود را در سال 1339 ، برگزار نمود. با
استعفای علم از دبیرکلی حزب و جانشینی پروفسور عدل در سال 1339 حزب تحرک
اولیهی خود را از دست داد؛ ولی عدل با برگزاری کنگرههای دوم و سوم حزب در
سالهای 1342 و 1344 و همچنین برگزاری سمینارهایی مانند «سمینارهای امور
روستایی» در سال 1346 ، حزب را سرپا نگهداشت و هم چنان در راستای سیستم دو
حزبی مورد نظر شاه، در وقایع مهم دههی چهل مانند اصلاحات آمریکایی،
انتخابات ادوار مختلف مجلسین و ... به ایفای نقش در مقابل حزب اکثریت
پرداخت. در سال 1350 عدل از دبیرکلی حزب مردم، استعفا داد و حزب دچار زوال و
انحطاط شد. از این پس، افرادی مانند علینقی کنی، ناصر عامری و محمد
فضائلی به دبیرکلی حزب منصوی شدند؛ ولی تلاش آنها برای ادامهی فعالیت حزب
به جایی نرسید تا اینکه، در اسفند ماه 1353 با انصراف شاه از سیستم دو
حزبی و اعلام تشکیل حزب رستاخیز به عنوان تنها حزب قانونی به عمر حزب مردم
خاتمه داده شد. اثر حاضر به بررسی و مطالعهی حزب مردم در طول حیات تقریبا
18 ساله آن میپردازد که مطالب آن در دو بخش کلی با عناوین مدخل پژوهشی و
اسناد ارائه خواهد شد. در بخش مدخل پژوهشی، فعالیتهای سیاسی ـ اجتماعی
حزب، در دورههای مختلف حیات آن با توجه به اسناد بخش دوم و منابع دیگر
تشریح میشود و در بخش دوم اسناد مربوط به حزب ارائه میگردد.