مرکز اسناد انقلاب اسلامی

موضوعات
مخاطب گرامی تا اطلاع ثانوی جهت خرید کتاب از مرورگر فایرفاکس استفاده نمایید
نام کتاب:

شبكه ی پیام رسانی در نهضت امام خمینی

نام نویسنده: رحیم روح بخش
موضوع : کتاب
زیرگروه موضوع: نهضت اسلامی ایران
تاریخ انتشار: ۱۳۸۷
قیمت: ۳۲۰۰۰ ریال
شابک: ۵-۳۲۵-۴۱۹-۹۶۴-۹۷۸
وضعیت: ناموجود
نسخه کتاب الکترونیک:
معرفی اجمالی:

در انقلاب اسلامی ایران، كاربرد رسانه‌های سنتی جهت انتقال پیام‌های جنبش از رهبران آن به گروه‌های مذهبی اهمیت ویژه‌ای پیدا كرد. ماهیت مذهبی انقلاب، زمینه‌ای فراهم آورد كه نهادهای دینی در اختیار عناصر مبارز قرار گیرد و از آن نهادها و مؤلفه‌های وابسته به آنها برای اهداف مبارزاتی خود سود جویند. استقلال از حكومت‌ها و به خصوص خودبسندگی مالی این نهادها طی قرن‌ها فعالیت، باعث شده بود كه بتوانند به موازات نهادهای حكومتی رشد پیدا كنند و بعضا در شرایط بحرانی كشور به عنوان ملجاء و پناهگاه مردم ایفای نقش نمایند. یكی از این شرایط بحرانی، اعترضات عمومی علیه حكومت‌های وقت بود. نهاد مرجعیت و نهاد روحانیت در جنبش‌های معاصر ایران، غالبا در حمایت از اعتراضات مردمی وارد عرصه‌ی مبارزه شده و از طریق مساجد، مدارس دینی، مالس مذهبی و .... به فراخوان عمومی جهت تشدید اعتراض و مخالفت با استبداد داخلی و استعمار خارجی اقدام نمودند. استفاده از منبر به عنوان یك رسانه‌ی سنتی از مهم‌ترین ساز و كارهای این فراخون بود. كاركرد منبر اصولا تبلیغ شریعت است؛ اما دامنه‌ی فعالیت آن معمولا تمام حوزه‌های اجتماعی، سیاسی ، فرهنگی و غیره را نیز در بر می‌گیرد و به فراخور معضلات مبتلا به جامعه، آن مسائل نیز در دستور طرح و بیان منبر قرار می‌گرفت. البته این عمل بنا به مقتضیات زمانی و مكانی ممكن است به گونه‌ای خاص مطرح شود. نگرش‌های واعظ، میزان ارتباط آن معضل با شریعت، موضع دستگاه امنیتی در قبال آن و مواردی از این قبیل در این خصوص تأثیر داشت. بر اساس این رویكرد، طیفی از وعاظ در مقطع زمانی نهضت امام خمینی از سال 1341 تا بهمن 1357 در صدد بر آمدند با استفاده از رسانه‌ی منبر، مشروعیت نظام حاكم را به چالش بكشانند و توانستند افكار عمومی جامعه را به سوی نهضت جلب كند. راهكارهایی كه آنان برای نیل به این مقصود به كار بردند در قالب دو بخش مورد بازكاوی قرار گرفته است. بخش اول با عنوان «منبر و پیام رسانان آموزه‌های نهضت امام خمینی» شامل دو فصل است. در فصل نخست كه پیام رسانی در نهضت از آغاز تا تبعید امام را در بر گفته، نقش آیت‌الله طالقانی و حجت‌الاسلام فلسفی به عنوان دو تن از پیشگامان نوگرای پیام رسانی از منبر بررسی و یك مقطع كوچك زمانی از نهضت نیز در پایان برای نمونه ذكر شده است. فصل دوم در ادامه ی آن با عنوان «پیام رسانی از تبعید امام تا پیروزی انقلاب» است . در این مقطع ضمن بازكاوی روش‌های پیام رسانی در تبعید رهبری، رویكردهای مبارزاتی و پیام‌رسانی سه تن از وعاظ یعنی آیت‌الله سعیدی، دكتر مفتح و حجت‌الاسلام هاشمی نژاد بررسی شده است. بخش دوم با عنوان «نقش تبعیدی‌ها در پیام رسانی آموزه‌های نهضت» نام گرفته است كه طی چهار فصل، تبعیدی‌های نهضت امام خمینی به چهار موج تقسیم شده و راهكارهای مبارزاتی و پیام‌رسانی آنان در تبعیدگاه‌ها مورد بررسی قرار گرفته است.