مرکز اسناد انقلاب اسلامی

مردم در اندیشه‌ امام خمینی(ره) و سیره‌ نظری و عملی ایشان به‌طور جدی دارای نقشی محوری بوده‌اند. خوش­بینی به مردم و توان عظیم آنان و اهمیت به پذیرش و خواست عمومی و بلوغ فکری و سیاسی ملت و تکریم از ایشان در همه‌ی آثار معظم‌له به چشم می‌خورد. در فقاهت، سیاست و عرفان امام(ره) نقش عمده‌ی مردم رؤیت می‌شود و مردم پس از رکن الهی، رکن دوم نهضت را تشکیل می‌دهند. به‌همین علت، ارائه­ نظریه‌ی ولایت مطلقه‌ی فقیه در همه‌ ادوار، بستگی به پذیرش، آمادگی، قابلیت‌ها و همراهی مردم داشته ‌است.

7 خرداد 1280 اولین قرارداد مهم بهره‌برداری از معادن نفت ایران به مدت 60 سال به ویلیام ناکسی دارسی از اتباع انگلستان واگذار شد.برخی از مفاد این امتیاز در دوره رضاشاه دستخوش تغییراتی گشت. این اتفاق در سال 1933 میان دو کشور صورت گرفت و به قرارداد جدیدی با عنوان قرارداد 1933 منجر گردید. انعقاد قرارداد 1933 بزرگترین خیانتی بود که یک دولت برای حفظ منافع بیگانگان علیه مردمش مرتکب شد و قطعا می‌توان حدوث کودتای ننگین 28 مرداد و ایجاد دولت نظامی زاهدی در سال 1953 میلادی را نیز علت و دلیلی بر لغو قرارداد 1933 در فرآیند ملی شدن صنعت نفت ایران دانست که پس از آن هم پیدایش و ایجاد فضای استعماری نوین با تشکیل کنسرسیوم نفتی انگلیسی – آمریکائی را ادامه زنجیره نوین امپریالیستی تا وقوع انقلاب اسلامی ایران دانست.

قرارداد انحصار تنباکوی ایران در 27 رجب ‌1308ق به‌ امضای سرهانری ولف‌ سفير انگليس‌ در ايران‌ رسيد و سپس‌ ناصرالدین شاه‌ آن‌ را امضا كرد. در اين‌ قرارداد پنجاه ساله‌ نه‌ منافع‌ دولت‌ و نه‌ منافع‌ ملت‌ و نه‌ استقلال‌ ايران‌، هيچ‌كدام‌ در نظر گرفته‌ نشد. مردم شیراز به رهبری سید علی‌اکبر فال‌اسیری به حضور اتباع انگلیسی واکنش نشان دادند. پس از آن مردم تبریز قیام دیگری را علیه قرارداد تنباکو رقم زدند. علمای اصفهان نیز با فتوای تحریم تنباکو به حمایت مردم برخاستند. تهرانی‌ها هم با زعامت میرزا حسن آشتیانی و خطابه‌های آتشین فاضل دربندی به این قرارداد واکنش نشان دادند. در قزوين‌ و يزد و كاشان‌ نيز تظاهراتی برضد شركت‌ رژی به‌وقوع‌ پیوست‌ و در خراسان‌ به‌ رهبری حاج‌شيخ‌ محمدتقی بجنوردی و حاج‌ ميرزا حبيب‌ مجتهد شهيدی، مردم‌ دكان‌ها و بازار را بستند و تظاهراتی نيز به‌ پا داشتند.

روز 19 اردیبهشت‌ 57 اعتراضات‌ و گرامیداشت‌ شهدای‌ یزد، جهرم‌ و اهواز به‌ اوج‌ خود رسید. كیهان‌ نوشت‌: «23 شهر دیروز و امروز شاهد تظاهرات‌ و شورش‌ بود. موج‌ آشوب‌ و بلوای‌ خونین‌ در قم‌ و تبریز صدها تظاهركننده‌ در شهرهای‌ مختلف‌ دستگیر و ده‌ها نفر به‌ شدت‌ مجروح‌ شدند». بر مبنای‌ گزارش‌ كیهان‌ در شهرهای‌ قم‌، تهران‌، تبریز، اصفهان‌، بابل‌، شمیران‌، كرمان‌، ساری‌، یزد، اهواز، همدان‌، كرج‌، كرمانشاه‌، بهبهان‌، كاشان‌، مشهد، شیراز، كازرون‌، زاهدان‌، بیدگل‌، قزوین‌، اردبیل‌ و زنجان،‌ تظاهرات‌، درگیری‌ و اعتصاب‌ برقرار بود. قیام‌ مردم‌ ایران‌ در روز بیستم‌ نیز ادامه‌ یافت‌. وقایع‌ این‌ دو روز چنان‌ رژیم‌ را به‌ عكس‌العمل‌ واداشت‌ كه‌ شاه‌ سفر خود را به‌ مجارستان‌ و بلغارستان‌ به‌ تعویق‌ انداخت‌ و دولت‌ طی‌ اولتیماتوم‌ شدیداللحنی‌ انقلابیون‌ را مورد تهدید قرار داد.

مقابله شهید مطهری با انحراف جریان‌ها و گروه‌های سیاسی در جریان مبارزات مردم علیه سلطنت 2500 ساله شاهنشاهی یکی از نقاط درخشان کارنامه وی محسوب می‌شود. از جمله اقدامات وی در زمینه مقابله با انحراف گروه‌ها می‌توان به مبارزه با خطر انحراف ملی‌گراها اشاره کرد. گوشزد کردن انحراف سازمان منافقین و مبارزه عملی با این سازمان همچنین مبارزه با کمونیست‌ها از دیگر مشخصات فکری و عملی وی محسوب می‌شود. علاوه بر این شهید مطهری به طور همه جانبه علیه گروهک تروریستی فرقان را وارد عمل شد و به مقابله با انحراف این گروه پرداخت.

جة‌الاسلام والمسلمين مهدى شاه‌آبادى در كنار ساير انقلابيون تحت زعامت حضرت امام، از جمله‌ى افرادى بود كه پس از سرگونى رژيم پهلوى و آغاز دوران جديد، در سنگرهاى مختلفى به انجام وظايف و تكاليف خود پرداخت. وى علاوه بر فعاليت کمیته‌های انقلاب اسلامی به طور فعال در خطوط مقدم جبهه‌هاى جنگ حاضر مى‌شد تا در كنار رزمندگان، گوشه‌اى از وظايف خود را به انجام رسانده باشد. نمایندگی مجلس شورای اسلامی از دیگر مناصب خدمتی شهید شاه‌آبادی بود. علاوه بر این خدمات علمی فرهنگی قابل توجهی همچون تهيه و تنظيم اسناد كتاب «تشكيلات فراماسونرى در ايران»، تجديد چاپ كتاب اخلاقى «اوصاف‌الاشراف» و انجمن اسلامی الغدیر از شیخ مهدی شاه‌آبادی به یادگار ماند.

سرلشکر محمدولی قر‏نی اولین رئیس ستاد مشترک ارتش پس از پیروزی انقلاب اسلامی که در مهار حوادث کردستان نقش مهمی ایفا کرده بود، در تاریخ ششم فروردین 1358 به دستور مهندس بازرگان، نخست‌وزیر دولت موقت، برکنار شد. در این زمان از سوی گروه‌های مختلف، قرنی به‌ عنوان یکی از چهره‌های نظامی حکومت شاه مطرح می‌شد که سوابقش با سیاه‌نمایی هر چه شدیدتر در بیانیه‌ها و مطبوعات منعکس می‌گردید. مورد آشکار دیگر در ترور سرلشکر قرنی را می‌توان در ادعای گروه فرقان مشاهده نمود. طرح اولین ترور فرقان از سوی اکبر گودرزی و محمد متحدی رئیس شاخه‌ی نظامی، مطرح و در روز دوشنبه سوم اردیبهشت 1358، اجرایی شد.

بر اساس اسناد لانه جاسوسی امریکا، محمدرضا پهلوی توسط مستشاران نظامی امریکایی ارتش را در جهت منافع امریکا طرح‌ریزی کرده و متناسب با خواست امریکایی‌ها سیستم‌های اطلاعاتی وسیع در آن پیاده کرده بود. از سوی دیگر نیز مستشاران امریکایی مستقیما ارتش را زیر نظر و کنترل خود در آورده بودند؛ امریکا در حقیقت ارتشی ساخته بود که به جای دفاع از منافع ملت ایران و به جای دفاع از استقلال ایران٬ می‌خواست برای دفاع از منافع او در منطقه باشد و در مقابل مردم عمل می‌کرد. در حقیقت ارتش ایران در زمان پهلوی دوم جزئی از نیروی نظامی امریکا بود که مجهز به آخرین جنگ‌افزارهای امریکایی مثل هواپیماهای F14 و F15 و اسلحه‌های امریکایی بود که حتی بعضی از آنها تنها در ارتش امریکا یافت می‌شد. آموزش و استقرار سیستم‌های اطلاعاتی وسیع در ارتش صرفا در جهت منافع مستقیم امریکا بوده است.

در بررسی سیر مبارزات فکری، سیاسی و اجتماعی امام خمینی(ره)، مسئله فلسطین یکی از موارد اساسی در ملاحظات ایشان و انقلاب اسلامی بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز شاهد الگوبرداری­‌های نهضت انتفاضه از انقلاب اسلامی ایران بوده‌ایم. تأثیرگذاری مبارزات مردم ایران در دوران نهضت اسلامی بر انتفاضه فلسطین نیز کاملا مشهود است که در آن میان می‌توان بر سازمان‌دهی انقلابی و بسیج عمومی، شیوه مبارزه و جهاد و کسب تجربه از انقلاب اسلامی اشاره کرد.مجاهدان فلسطینی با الگوگیری از انقلاب اسلامی و مبارزات مردم ایران، به مبارزه سازمان‌دهی شده با رژیم صهیونیستی پرداخته و در جهت نابودی آن گام برمی‌دارند.

یک گروه تروریستی پنج نفره از سازمان مجاهدین خلق با نقشه‌ای از پیش طراحی شده و با همراهی سرباز وظیفه «فرشید صبری» عامل نفوذی سازمان در ترابری ستاد نیروی زمینی ارتش در صبح 7 فروردین 1361، وارد پادگان شدند و با به شهادت رساندن افسر نگهبان و مسئول انتظامات ساختمان به محوطه­ ساختمان و دفتر هیئت رئیسه، یعنی دفتر سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش راه یافتند و به ساختمان­‌های فرماندهی و مقرّ سیاسی- ایدئولوژیک پادگان نیروی زمینی ارتش در لویزان تهران حمله کردند.