مرکز اسناد انقلاب اسلامی

آرشیو
1 صفحه
به بهانه سالروز درگذشت آیت‌الله کاشانی

ملاقات هندرسن با آیت‌الله کاشانی/ چرا سفیر امریکا اصرار داشت مذاکرات منتشر نشود؟

دکتر محمود شروین از نزدیکان آیت‌الله کاشانی در خاطرات خود از دیدار جالب آیت‌الله با هدنرسن سفیر وقت امریکا در ایران می‌گوید. در این مذاکرات آیت‌الله گله و ایرادات حقه‌ی ملت ایران را از سیاست آمریکا - که در قضیه ی نفت همه جا از انگلیس حمایت کرده‌اند- بیان داشته و خاطرنشان ساخت که تنها راه جلب افکار عمومی ایران این خواهد بود که آمریکا در سیاست خود تغییر فاحشی به نفع ایران بدهد.
به روایت علی امینی

نظر نخست‌وزیر شاه درباره انتخابات مجلس و عدم مشارکت مردم

انتخابات نمایشی و فرمایشی دوران پهلوی علاوه بر اینکه با تخلف و تقلب گسترده همراه بوده، عدم اقبال عمومی را هم به همراه داشته است. علی امینی که در دوران رژیم پهلوی سمت نخست‌وزیری را بر عهده داشت در خاطرات خود روایت جالبی از نحوه برگزاری انتخابات و دلیل عدم مشارکت مردم را مطرح کرده است.
خاطرات منتشرنشده حسن روحانی

قضیه اروند چه بود؟

حسن روحانی از اعضای وقت هیئت مذاکره‌کننده ایران در خاطرات خود که در گنجینه تاریخ شفاهی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ثبت و ضبط کرده است به روایت مسئله اروند پرداخته است.
به روایت دریادار حبیب‌اللهی

نامه خلبانان نیروی هوایی به سران ارتش/ اسناد ترور امام خمینی در خاطرات ژنرال امریکایی

به جایی رسید که طرح [کودتا] حاضر شد. حاضر شدن طرح همان و شورش نیروی هوایی همان. یعنی قبل از این‌که این طرح زمینه‌ای پیدا کند که دیگر بنشینیم با آقای نخست‌وزیر راجع به اجرای طرح و … شورش نیروی هوایی شد. شورش نیروی هوایی را یک دو روز اول ربیعی به سادگی گرفت، بعد توسعه که پیدا کرد در دفتر نخست‌وزیر جلسه تشکیل شد. این‌جا معلوم شد که مسئله بزرگ‌تر از آن است... تمام بالای پشت‌بام‌ها همه مسلح ریختند.
روایتی از روزهای زندان

شعرخوانیِ تحمیلی در زندان / ماجرای آواز هاشمی رفسنجانی، طالقانی و منتظری

یکی از تفریح‌های ما این بود که ساعتی دور هم می‌نشستیم و بنا می‌گذاشتیم که هرکس یکی دو شعر با صدا بخواند. برای بعضی از دوستان، خواندنِ با صدا  سخت بود، ولی با اصرار همه را وادار می‌کردیم و زمینه جالبی بود. در نظر بگیرید که آواز خواندن آقایان طالقانی و منتظری چه صحنه دلپذیری می‌سازد!
به روایت محسن دعاگو؛ کمترین هزینه، بیشترین بازدهی

سریال هزار دستان و امام علی با چقدر بودجه در صدا و سیما ساخته شد+ فیلم

حجت‌الاسلام محسن دعاگو دبیر وقت شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما که بعدها به شورای نظارت تبدیل شد، از تولیدات فاخر آن سازمان در دهه 60 و 70 با وجود کم بودن بودجه می گوید.
به بهانه سالروز درگذشت بنیانگذار طب کودکان ایران

نقش آیت‌الله حائری یزدی در زندگی دکتر قریب

تا صحبت پدرم تمام شد یک مرتبه آقا بلند شد و آمد مرا بوسید، رو کرد به پدرم و فرمود: نه تنها جایز بلکه واجب است که ایشان طب بخواند.
به بهانه فرار محمدرضا پهلوی

چرا شاه نامه عَلَم را پاره کرد؟

یادداشت‌های روزانه علم در 26 دی ماه 1355 - که در آن روزها دوره بیماری را سپری می‌کرد- سراسر هشدار و انذار به شاه بود. علم در آن نامه که دو سال پیش از فرار محمدرضا پهلوی برای او فرستاده بود به علل نارضایتی عمومی از جمله بی‌برقی، خرابی تلفن، نبود خواربار، بی‌اعتنایی به درخواست‌های مردم، مقررات خلق‌الساعه و گرانی نرخ‌ها اشاره می کند.
به بهانه سالروز شهادت سید حمید تقوی‌فر

نجات دختر فراری توسط سردار ایرانی/ احترام عراقی‌ها به فرمانده شهید مدافع حرم

دیدم دختری از خانه‌شان فرار کرده است. به حاج حمید گفتم که او را به خانه خودمان ببریم اما حاج حمید گفته نه! تعجب کردم. او همیشه دستش در کارهای خیر بود و از این برخوردش ناراحت شدم. اما حاج حمید گفت این دختر را به خانه خودش می‌بریم. نگرانی دختر را رفع کرد و به سمت خانه‌اش راه افتادیم. وقتی رسیدیم، پدر دختر آمد که او را بزند اما حاج حمید آمد وسط و نگذاشت. به پدرش گفت تو نان حلال به این دختر داده‌ای که این دختر به جای هر جایی به خانه خدا پناه برده است. این را که گفت، پدرش نرم شد و دخترش را بغل کرد و بوسید.
به مناسبت سالروز تبعید آیت‌الله خامنه‌ای در آذر 1356

دیدار رئیسی با رهبر انقلاب در ایرانشهر / گزارش پرویز ثابتی درباره تبعید آیت‌الله خامنه‌ای

آیت‌الله خامنه‌ای فعالیت چشمگیری در آن خطه داشتند؛ مثلاً برای سیل‌زدگان و قحطی‌زدگان آنجا پول جمع می‌کرد، برای آیت‌الله صدوقی در یزد و آیت‌الله بهاء‌الدین محلاتی در شیراز نامه می‌‍‌نوشتند و درخواست کمک برای فقرای آن منطقه می‌کردند. ایشان گاهی هم لباس بلوچی می‌پوشیدند و در تویوتا می‌نشست و می‌رفتند به روستاها سر می‌زدند. در بحث وحدت شیعه و سنی هم در کنار آیت‌الله کفعمی فعالیت می‌کردند
سالروز عملیات مروارید

چرا 7 آذر روز نیروی دریایی شد؟ / عملیات مروارید و جنگ بی‌سابقه در خلیج فارس

طرح محروم کردن عراق از دو تا پلت‌فرم‌ نفتی بزرگ البكر و الاميه در دستور کار نیروی رزمی ۴۲۱ که وظیفه مدیریت عملیاتی منطقه نیروی دریایی به عهده‌اش بود، قرار گرفت. قرار شد اول این دو سکو را منهدم کنیم. چون عراق در جنگ از این آن دو سکو هم به عنوان یک مجموعه‌ اقتصادی و هم به عنوان دیده‌بان استفاده می کرد.
روایتی از احمد کریمی اصفهانی

نسبت جریان نهضت آزادی با امام خمینی

آنچه که در این بخش مشاهده می‌شود، تحلیل مرحوم کریمی اصفهانی از نسبت جریان نهضت آزادی با امام خمینی و همچنین موضوع نفوذ است. 
به مناسبت در گذشت دکتر داود هرمیداس باوند

روایت دیپلمات متعهد به ایران از ماجرای جدایی بحرین

زاهدی در نیویورک در هتل والدوف آستودیا ضمن بحث راجع به بحرین گفت: اگر من به عنوان وزیر خارجه روزی در پای سندی امضا بکنم دائر به اینکه بحرین از ایران جدا بشود باید دست مرا قطع نمود. ولی بعد که این کار هم انجام گرفت ایشان هم وزیر خارجه بودند امضاء هم کردند؛ نه تنها دستشان قطع نشد بلکه کماکان پست را داشتند.
تذکرات اردشیر زاهدی به محمدرضا پهلوی درباره جشن های 2500 ساله ؛

تبلیغات 900 میلیون دلاری شاه علیه ایران

آمدند میلیون‌ها خرج کردند بیش از هشتصدوپنجاه نهصد میلیون دلار خرج کردند و این اگر ما این خرج را می‌کردیم یک هزارمش را هم می‌خواستیم بکنیم تبلیغ بر علیه ایران بکنیم آن‌قدر موفقیت آمیز نبود تا اینکه با این عمل، در صورتی که می‌گفتند این‌ها تبلیغ است.
برگی از خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی

مسئولان و آقازاده‌ها

چه شیرین است زندگی در جامعه‌ای که نزدیکانِ مسئولانِ ترازِ اولِ کشور، گمنام در کنار سربازان دیگر در سنگرهای جهاد شرکت کنند و در غم و شادی و رنج و رفاه با دیگران همراه و همساز باشند. همین حال و برداشت هم در روزهایی  که مهدی، فرزند خودم در یکی از خطرناک‌ترین خطوط جبهه در عملیات کربلای 2 شرکت داشت و هر لحظه احتمال شهادتش می‌رفت، داشتم. هنوز جزئیات و کیفیت شهادت مهدی عزیزت را نمی‌دانم و نخواستم از فرمانده محترم لشکرش آقای قاسم سلیمانی که پریروز در اهواز این خبر را به من داد، بیش از آنکه درباره سایر شهدا می‌پرسم، سوالی درباره مهدی بکنم.

پیغام مهم فرماندهان ارتش به امام خمینی در نخستین روز جنگ / اولین تصمیم نظامی ایران برای مقابله با ارتش بعث

مسأله‌ای که برای ما مهم بود این بود که فرماندهان نظامی در آنجا از من به عنوان رئیس مجلس خواستند که آمادگی آن‌ها را برای دفاع از انقلاب و کشور خدمت امام بگویم و به ایشان اطمینان بدهم که ارتش آماده فداکاری در راه انقلاب و کشور است و درخواست کردند که قبل از زدن ضربه کاری متقابل به بعث عراق و اعاده حیثیت ارتش آتش‌بس و متارکه جنگ پذیرفته نشود.
برگی از کتاب "هفتاد سال پایداری: خاطرات حسین ‌شاه‌حسینی"

آیت‌الله طالقانی: خاک بر سر من سید کنند؛ باید به مردم جواب بدهیم

همینطور گریه میکرد و میگفت شاه‌حسینی، هزار‌ها نفر از مشروطه تاکنون کشته شدند وخون دادند تارسید به ما وحـالاهم کشته میشوند وهزار‌ها نفر در زندان هستند برای این که ما باشیم.من از تو می‌پرسم که تو چه غلطی کردی برای این کشته‌ها.حالا شدی رییس؟ مـاشین زیر پایت است. برو گاوداری‌ات را بکن. حق مردم چطور می‌شود. آیت‌الله یعنی چه؟
به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله علی قدوسی

چرا برخی انقلابی‌ها منتقد مشی شهید قدوسی بودند؟

طاغوتیان و افراد ضدانقلاب كه نزد او می‌رفتند ابتدا با شخصیتی با ابهت و قدرتمند روبه‌رو بودند ولی به‌تدریج خود را در مقابل پدری دلسوز می‌دیدند كه حاضر است تا آخرین كلام آنها را بشنود و تا آنجا كه ممكن است راهی برای مشكل او بیابد. حتی گاهی با افراد مختلف تماس می‌گرفت تا مشكل فرد حل شود. این روحیه‌ی علی قدوسی آن‌قدر عجیب بود كه بعضی از دوستان ناآگاهِ انقلاب، آن را نقطه‌ ضعف وی ذكر می‌كردند و در آن زمان بعضی از روزنامه‌ها یا افراد گفتند و نوشتند: «چرا این‌قدر ضد انقلاب‌ها با قدوسی خوب هستند؟!» 
به مناسبت 12 مرداد سالروز انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی؛

موافقت امام با حذف قید مرد و شیعه بودن رئیس‌جمهور

ابراهیم یزدی: «... در دیدار با آقای خمینی توضیح دادم که اضافه کردن این قیود و شهود نه لازم است و نه مفید. در کشوری مثل ایران رئیس‌جمهوری عملاً مرد خواهد بود. اما اگر تصریح شود بار معنایی منفی برای جمهوری اسلامی خواهد داشت و ثانیاً انتخاب یک رئیس‌جمهور غیر شیعه هم بسیار بعید است. اما ایران تنها کشور با اکثریت شیعه می‌باشد. اگر ما در (قانون اساسی) ایران این را قید نکنیم می‌توان امیدوار بود در کشورهایی که شیعه در اقلیت است راه برای انتخاب شیعه به ریاست جمهوری باز بماند. آقای خمینی استدلال مرا پذیرفتند، اما گفتند بروید آقای گلپایگانی را قانع کنید.»
یادی از محرم 1357

نظر یک عضو سفارت امریکا درباره محرم 57 / وقتی تظاهرات تاسوعا و عاشورا کار رژیم پهلوی را تمام کرد

جان. دی استمپل، یکی از مقامات بلندپایه‌ی سفارت امریکا در تهران، در کتاب خود تحت عنوان «درون انقلاب ایران» به این موضوع اشاره دارد، او می‌نویسد: «راهپیمایی محرم کل مشروعیت سلطنت را مؤکداً زیر سوال برد... .
تازه های کتاب