تاثیر واقعه 7 تیر در فرار بنی‌صدر و رجوی
پایگاه مركز اسناد انقلاب اسلامی؛ در حادثه هفتم تیر 1360جبهه ضد انقلاب با هدف وارد كردن ضربه كاری بر پیكره‌ی انقلاب، انفجار در حزب جمهوری اسلامی را طراحی و اجرا كرد. این فاجعه از یك‌سو پیامد اعلام ورود به فاز نظامی توسط سازمان مجاهدین بود و از سوی دیگر پیامد عزل بنی‌صدر از مقام ریاست‌جمهوری محسوب می‌شد. مجاهدین كه عزم خود را به منظور مقابله‌ی مسلحانه و نظامی با رژیم جمهوری اسلامی جزم كرده‌بودند، در عمل دریافتند كه بی‌پایگاه‌تر و ضعیف‌تر از آن هستند كه بتوانند به یك دولت برآمده از انقلاب و نیروهای عظیم مردمی و نظامی و امنیتی آن، رویاروی بجنگند، از این‌رو به عملیات تروریستی متوسل شدند. با این تحلیل نخستین اقدام، ترور ناموفق حضرت آیت‌الله خامنه‌ای امام جمعه تهران، عضو برجسته حزب جمهوری اسلامی و نماینده‌ی مجلس بود كه چند روز بعد از اعلام ورود سازمان به فاز نظامی در مسجد ابوذر تهران روی داد و قدم مهم‌تر انفجار دفتر مركزی حزب جمهوری اسلامی (واقع در سرچشمه‌ی تهران) بود. این فاجعه كه باعث شهادت 72 تن از اعضای حزب و مسئولان عالی‌رتبه‌ی كشور گردید پیامدهای منفی و مثبتی را به‌دنبال داشت كه یكی از پیامدهای آن فرار بنی‌صدر و رجوی بود كه در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
فرار بنی‌صدر و مسعود رجوی
پس از عكس‌العمل مردم در قبال عملیات نظامی، منافقین به ائتلافی رسمی با بنی‌صدر دست زد كه طی آن بنی‌صدر به‌عنوان رئیس‌جمهور، رجوی را نخست‌وزیر خود قرار داده و او را مسئول تشكیل شورای مقاومت برای برپایی دولت موقت آینده كرد.
رجوی درباره‌ی آغاز فعالیت دو جانبه‌ی سازمان و بنی‌صدر چنین می‌گوید:
«بلافاصله بعد از نخستین ضربه‌ی نظامی و سلب ثبات و بی‌آینده كردن رژیم...، ما می‌بایست راهكار ارائه می‌دادیم. با این دیدگاه بود كه به آقای بنی‌صدر... پیشنهاد تشكیل شورای ملی مقاومت را كردیم و با تأیید ایشان شورا تأسیس شد... به این ترتیب با تأسیس شورای ملی مقاومت، آلترناتیو (حكومت جانشین) ما در قبال رژیم... هم مشخص شد و بعد سیاسی حركت‌مان با بعد نظامی آن مطابق و متوازن گردید...»
پس از عزل بنی‌صدر، وی در منزل ناصر تكمیل همایون، عضو حزب ملت ایران، مخفی شد. طبق اظهارات تكمیل همایون او می‌پنداشته كه بنی‌صدر قرار بود در ایران بماند. وی اظهار داشت:
«... به این شرط من خودم را داخل معركه كرده‌بودم و با آخرین روزهای سیاسی بنی‌صدر گره زده بودم كه وی را صحیح و سالم به بیت امام بسپارم».
ده روز پس از تأسیس شورای ملی مقاومت، بنی‌صدر و مسعود رجوی تصمیم به فرار از ایران می‌گیرند. البته خروش مردم ایران پس از وقوع انفجار در دفتر مركزی حزب جمهوری اسلامی و سپس نحوه‌ی شركت عظیم مردم در دومین انتخابات ریاست‌جمهوری هرگونه امیدی را از ذهن رجوی و بنی‌صدر زدود. بدین‌ترتیب دو عامل یادشده علت اصلی فرار آنها از ایران بود.
سرانجام در روز ششم مرداد بنی‌صدر به همراه مسعود رجوی توسط عناصر سازمان مجاهدین كه در نیروی هوایی نفوذ كرده‌بودند با یك هواپیمای بوئینگ 707 نظامی تهران را به قصد فرانسه ترك كرد و پیش از اینكه هواپیماهای شكاری نیروی هوایی فرصت تعقیب آن را بیابد، از مرز ایران خارج شدند و چند ساعت بعد در یك فرودگاه نظامی حومه‌ی پاریس فرود آمدند در حالی‌كه خلبان هواپیما بهزاد معزی، خلبان مخصوص محمدرضا پهلوی بود.
در اولین ساعات روز چهارشنبه هفتم مرداد 1360 خبرگزاری‌ها و رادیوـ تلویزیون‌های جهان فرار بنی‌صدر و رجوی را گزارش دادند. اولین گزارش، به‌صورت تصویری و كوتاه در فرودگاه نظامی «اورو» پاریس تهیه شده‌بود و بنی‌صدر را با سبیل‌های تراشیده نشان می‌داد كه رجوی نیز در كنارش قرار داشت. اولین اطلاعات منتشرشده از این امر حكایت داشت كه هواپیمای فرار (بوئینگ 707 به خلبانی سرهنگ معزی) از فضای كشورهای عضو ناتو عبور كرده و در یك فرودگاه نظامی متعلق به ناتو نیز فرود آمده‌است و گویا فرودگاه مزبور، از پیش، برای این فرود آماده بوده‌است. با توجه به چهره‌ی شناخته‌شده‌ی بنی‌صدر، محور اصلی اخبار منتشره در رسانه‌های بین‌المللی، رئیس‌جمهور سابق ایران بود و رجوی در آنها تحت‌الشعاع وی قرار داشت. خبر تفصیلی زیر در همان ساعات اول به سراسر جهان مخابره شده:
ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور معزول ایران به كشور فرانسه گریخت و از دولت این كشور پناهندگی سیاسی دریافت كرد. بنی‌صدر با یك هواپیمای بوئینگ 707 نظامی ربوده شده در ساعت 22:45 سه‌شنبه شب، به‌طور غیر مجازـ پیش از آنكه هواپیماهای شكاری نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران كه در تعقیب هواپیمای ربوده‌شده بودند، به این هواپیما برسند- از مرز ایران خارج شد و با عبور از كشورهای تركیه، قبرس، یونان و شمال ایتالیا، در یك فرودگاه نظامی واقع در حومه‌ی پاریس به زمین نشست. هواپیمای ربوده‌شده‌ی حامل بنی‌صدر را سرهنگ بهزاد معزی هدایت می‌كرد كه پیشتر نیز هدایت هواپیمای شاه را به قصد مراكش برعهده داشت. بنی‌صدر در پاسخ به سؤال یكی از خبرنگاران گفت [كه] تصور می‌كند به زودی به ایران بازگردد. وی تصریح كرد: از آن جهت فرانسه را به‌عنوان تبعیدگاه سیاسی خود برگزیده است كه قبل از پیروزی انقلاب، بخشی از زندگی خود را در این كشور گذرانده است و دو دختر وی- به‌طور دایم- در فرانسه اقامت داشته‌اند.
مسعود رجوی یكی از رهبران سازمان مجاهدین خلق كه در مدت زندگی مخفی بنی‌صدر از او حمایت می‌كرد، نیز در كنار رئیس‌جمهور مخلوع ایران- كه بسیار خسته به‌نظر می‌رسد- دیده می‌شد. همچنین سرهنگ بهزاد معزّی، كه ترتیب‌دهنده‌ی فرار بنی‌صدر بوده است، همراه وی بود. سپس رشته‌ی سخن را سرهنگ معزّی به‌دست گرفت و به تشریح چگونگی فرار بنی‌صدر پرداخت. وی گفت: روز گذشته (سه‌شنبه) برنامه‌ی پرواز یك بوئینگ 707 سوخت‌رسانی با پنج نفر خدمه را در اختیار داشت. این برنامه، یك مأموریت آموزشی عادی برفراز ایران بود. معزّی اضافه كرد: حدود ساعت بیست و سی دقیقه‌ی سه‌شنبه شب، طبق برنامه‌ی پرواز هواپیما، سوخت‌گیری كامل كرد و در همان موقع، بنی‌صدر با یك وانت از راه می‌رسد؛ طبق برنامه‌ی پیش‌بینی شده، ساعت بیست و دو و سی دقیقه با بوئینگ از فرودگاه نظامی تهران پرواز كرد و رهسپار یونان شد و ساعت چهار و سی دقیقه [بامداد] در فرودگاه نظامی اورو به زمین نشست.
بلافاصله پس از علنی‌شدن داستان فرار بنی‌صدر و رجوی، اخبار مربوط به اظهار نظرهای رسمی و اقدامات دپیلماتیك جمهوری اسلامی درخصوص اعلام مجرمیت فراریان و ضرورت استرداد آنها در صدر خبرها قرار گرفت. مهندس میرحسین موسوی، وزیر امور خارجه اعلام نمود كه ایران به‌طور رسمی تقاضای استراداد بنی‌صدر را تسلیم سفارت فرانسه در ایران، كرده‌است. وی همچنین اظهار داشت: مداركی علیه بنی‌صدر در دادگستری ایران وجود دارد كه به مسئول سفارت فرانسه تحویل داده خواهد شد تا با ارسال آن به فرانسه، برای مقامات فرانسوی محقق شود كه بنی‌صدر تحت تعقیب بوده‌است.
