پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آیت الله ری شهری دارفانی را وداع گفت. ایشان در زمره یاران قدیمی امام و از مسئولین جمهوری اسلامی است که سال ها حضور در کسوت های مهم و حیاتی را در کارنامه دارد. به بهانه رحلت آیت الله ری شهری، مجموعه 5 جلدی خاطرات ایشان که با عنوان «خاطره ها» توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است، معرفی می شود.
خاطرات آیت‌الله محمدی‌ری‌شهری، نخستین رئیس دادگاه انقلاب ارتش و نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، از منابع مهم و دست اول تاریخ انقلاب است. مرحوم ری‌شهری به واسطه حضور در مهم‌ترین مسئولیت‌های قضایی و امنیتی و همچنین ۲ دهه سرپرستی حج، ناگفته‌های فراوانی دارد. تکیه بر اسناد رسمی منتشرشده و استناد روایت‌ها به مطبوعات و مکتوبات بر غنای خاطرات افزوده است.
مجموعه ۵ جلدی خاطرات آیت‌الله ری‌شهری با عنوان «خاطره‌ها»، برای نخستین‌بار توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در دهه 80 منتشر شد. این مجموعه 5 جلدی یک دوره 30 ساله تاریخی پس از پیروزی انقلاب اسلامی را با تمرکز بر دهه 60 دربر می‌گیرد.
آیت الله ری‌شهری در جلد اول خاطرات خود به روایت زندگی، تحصیلات و حوادث نهضت اسلامی پرداخته و پس از آن به طور مبسوط به حوادث سال‌های اولیه انقلاب با تمرکز بر کودتای نقاب، توطئه قطب‌زاده و خاطراتی پیرامون مساله شریعتمداری می‌پردازد.
جلد دوم «خاطره‌ها» درباره نفوذ حزب توده، ضربه نیروهای امنیتی به مخفی‌ترین حزب تاریخی و رسیدگی قضایی به پرونده‌های آنهاست. مرحوم ری‌شهری که خود قاضی دادگاه بوده خاطرات را به کیفرخواست و دفاعیه‌های متهمان پرونده مستند کرده تا پرونده کاملی از خیانت‌های حزب توده در پیش روی مخاطب قرار گیرد.
روایت تأسیس وزارت اطلاعات و مقابله با شبکه‌های جاسوسی و تروریستی در دهه 60 را نمی‌توان در هر منبعی یافت اما جلد سوم خاطرات آیت الله ری‌شهری بخوبی به این مهم پرداخته است. کشف شبکه‌های جاسوسان آمریکایی در ایران، خنثی‌سازی عملیات‌های انفجاری منافقین و ضربه به گروهک‌های چپ، از دیگر عناوین این مجلد است. همچنین ری‌شهری در بحث مستقلی به ماجرای تأسیس دادسرای ویژه روحانیت می‌پردازد.
شاید راز شهرت خاطرات آیت‌الله ری‌شهری را می‌توان در جلد چهارم «خاطره‌ها» یافت؛ جایی که راوی عنوان «بررسی برهه‌ای حساس از تاریخ رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران» را برای آن به کار گرفته است. در واقع جلد چهارم خاطرات او نخستین روایت مستند و مستدل از پیچ تاریخی نظام جمهوری اسلامی در دهه 60 محسوب می‌شود که به پرونده سید‌مهدی هاشمی، کنش‌ها و واکنش‌های آیت‌الله منتظری و همچنین عزل قائم‌مقام رهبری توسط امام خمینی(ره) پرداخته است.
آیت‌الله ری‌شهری پس از یک دهه حضور در مهم‌ترین مسئولیت‌های امنیتی، با آغاز دهه 70 به سرپرستی حجاج و نمایندگی ولی‌فقیه در سازمان حج منصوب شده و حدود ۲ دهه در این منصب فعالیت می‌کند. جلد پنجم خاطرات آیت الله ری‌شهری به روایت‌ها و یادمانده‌های ایشان از 20 سال سرپرستی حج می‌پردازد. چالش‌های مسئولان ایرانی در مذاکرات و مجادلات با طرف‌های سعودی و همچنین پیچیدگی‌های فرهنگی، سیاسی و اعتقادی برگزاری مناسک حج از ویژگی‌های بارز مجلد پنجم است که می‌تواند برای تاریخ‌نگاران مفید فایده باشد.
