به گزارش روابط عمومی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ نشست مراکز اسنادی قم به مناسبت فرارسیدن دهه مبارک فجر و یکصدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم در دفتر مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم برگزار شد. این نشست با حضور تعدادی از اساتید حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی ریاست مرکز اسناد انقلاب اسلامی، رؤسا و نمایندگان مراکز اسنادی و تاریخ‌نگاری مستقر در شهر قم تشکیل شد.
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام فروغی به روند تشکیل جلسات بزرگداشت یکصد سالگی در دفتر اسناد انقلاب اسلامی شهر قم اشاره کرد و خواستار هم‌افزایی بیشتر بین مراکز اسنادی این شهر شد. وی در ادامه گزارشی از فعالیت‌های تولیدی این دفتر اعم از تألیف کتاب و ضبط خاطرات تاریخ شفاهی حوزه در رابطه با بزرگداشت یکصدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم اشاره کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی ریاست مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ابتدای این هم‌اندیشی دقایقی در رابطه با شخصیت شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم و فعالیت‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی و دبیرخانه بزرگداشت یکصدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم پرداختند. وی در ابتدای صحبت‌های خود ضمن تبریک میلاد امام اول شیعیان و فرارسیدن دهه فجر اشاره به اهمیت تشکیل حوزه علمیه قم پرداخت .
ریاست مرکز اسناد انقلاب اسلامی: تشکیل حوزه علمیه قم یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر است و نه تنها برای تشیع و جامعه شیعی و روحانیت و حوزه‌های علمیه یک تحول تعیین کنده بلکه برای ایران اتفاق فوق‌العاده‌ای بود.
رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی همچنین بیان داشت، ما به موضوع انقلاب اسلامی به فراخور پرداخته‌ایم، البته آن هم نه به کفایت، حوادث جاری نشان داد، در انتقال مفاهیم و ارزش‌های انقلاب آنچنانکه باید وظیفه خود را انجام نداده‌ایم.
وی افزود: امروز نسل جدید با ابهام‌ها، برداشت‌ها و ذهنیت‌های متفاوتی با واقعیت‌های جامعه روبه‌رو است و برداشت‌های آن با وقایع و حقایق تاریخی خیلی فاصله دارد، این نشان‌دهنده آن است که آنچنان که باید در انتقال واقعیت‌های تاریخی و محتوی و ارزش‌ها و آرمان‌های آن، کامیابی کامل را نداشته‌ایم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی در ادامه تصریح کرد: اتفاق‌هایی که مرتبط با روحانیت افتاد، نیز نشان داد، در معرفی جایگاه روحانیت آنچنان که باید تلاش درخور نداشتیم. وی یادآور شد: این نوع اتفاقات حکایت از یک ابهام‌ها، سؤال‌ها و موضوع‌هایی است، که تصویر روشنی از آن، به ویژه در ذهن نسل جدید وجود ندارد، و این ایجاب می‌کند که یک بازگشتی نسبت به رفتار، تلاش‌ها و اقدام‌هایی که باید انجام می‌دادیم، داشته باشیم، تا ضعف‌ها و کاستی‌ها در انتقال مفاهیم و فهم مطالب را شناسایی کنیم و تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص جهاد تبیین در راستای جبران همین کاستی ها می باشد.
رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ادامه گفت: ما به عنوان کسانی که در فضای حوزه زندگی کردیم و تنفس داشتیم طبیعی است که وظیفه سنگین‌تری از بقیه افراد داشته باشیم. حدود یک‌سال تا یک‌سال و نیم پیش این بحث مطرح شد که برای یکصد سالگی حوزه اقدام شود و دست آوردهای حوزه ارائه شود. خداروشکر ما در تهران مجمعی بنام «مهتاب» که متشکل از روسای مراکز اسنادی دستگاه‌های مختلف و مؤسسات تاریخی داریم. در این مجمع موضوع بزرگداشت صدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم طرح شد. برای معرفی در اشکال مختلف چند جلسه‌ای داشتیم و بعد هم دیدیم که این کار مربوط به حوزه است و جایگاه اصلی آن حوزه است و باید این نهاد معظم پیش قدم باشد و ما باید پشتیبان آن باشیم. در این خصوص جلساتی با مدیریت حوزه و معاونین حوزه همچنین با دبیرخانه یکصدمین سال حوزه داشتیم و جلساتی متعدد و توافق‌های زیادی داشته‌ایم و به این جمع‌‌بندی رسیدیم که مناسبت‌های سیاسی و اجتماعی را مراکز مستقر در تهران و مراکز قم، اقدامات علمی تاریخ حوزه علمیه را انجام دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی گفت: مؤسسات حوزوی باید دست آوردهایی که در این سده اخیر در حوزه اتفاق افتاده به خصوص بعد از انقلاب که اتفاقات مهم و بزرگی هست، ارائه و مطرح کنند.
رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی افزود: در این زمینه تدوین و چاپ بیش از 40 کتاب را پیش بینی کرده بودیم، که بیش از 20 کتاب آن چاپ شده و یا در عملیات چاپ است و مقالات زیادی هم در این خصوص آماده شده است.
همچنین تارنمای اینترنتی برای یکصدمین سال حوزه راه اندازی کرده‌ایم که تقریباً یک سال از راه اندازی آن می‌گذرد که بزودی این تارنما به دفتر قم مرکز اسناد انقلاب اسلامی انتقال داده می شود که تاریخ حوزه قم در آن پرداخته شود و به عنوان تارنمایی مستند در خدمت محققان قرار بگیرد.
وی در ابطه با همایش یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه گفت: تصمیم داشتیم این همایش را در تاریخ ارتحال حاج شیخ عبدالکریم یعنی دهم بهمن برگزار کنیم که متأسفانه تاخیر در مقدمات آن و همچنین اتفاقات حوادث اخیر باعث شد که این توفیق حاصل نشود قرار هست انشالله اوایل سال آینده آن همایش بزرگ و اصلی در حوزه تشکیل شود که بزرگان حوزه در آن حضور داشته باشند و انشاالله نشست درخوری ایجاد شود. نه فقط برای تجلیل و تکریم از حاج شیخ بلکه برای فعالیت‌های یکصد سال حوزه که خیلی فوق‌العاده است.
پورمحمدی با یادآوری اینکه آیین یکصد سالگی حوزه قرار بود، دهم بهمن‌ماه و همزمان با سالروز رحلت حاج شیخ عبدالکریم حائری (ره) برگزار شود گفت: به دلیل مسائل و مشکلات، امسال توفیقی برای برگزاری نشد، هدف ما این است که نشست درخوری انجام، و بزرگان و رهبر معظم انقلاب هم پیام داشته باشند، و علاوه بر تجلیل و تکریم حاج شیخ، فعالیت‌های یک قرن گذشته حوزه علمیه نیز قم تبیین شود.
رئیس مرکز انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به نگاه حضرت امام به اقدام صورت گرفته از سوی حاج شیخ عبدالکریم گفت: از نظر حضرت امام، تشکیل جمهوری اسلامی شبیه به تاسیس حوزه علمیه است، واقعا نگاه دقیق و عمیقی است.
وی با بیان اینکه در زندگی موسس حوزه علمیه قم، ویژگی‌های برجسته‌ای است که حضرت امام نیز روی آن تاکید دارد گفت: حاج شیخ به تعلقات و اعتبارات دنیوی اعتنا نمی‌کرد، البته امام نیز مظهر این اوصاف بود.
پورمحمدی همچنین حرکت حاج شیخ عبدالکریم حائری را قیام برای خدا خواند و گفت: قیام او موضوعیت داشت، اینکه به پاخیزد، به انتظار دیگران ننشیند، و خودش احساس تکلیف کند، یک حرکت فوق‌العاده‌ای است که در حاج شیخ به وضوح در بالاترین درجه می‌بینیم، سطح زندگی ایشان گواه بر این معناست.
وی در ادامه هجرت حاج شیخ به قم را از نکته‌های مهمی دانست که به متجلی شدن آثار و برکت‌ها در زندگی این شخصیت منجر شده گفت: حاج شیخ عمیقاً جز شاخص‌ترین افراد در هجرت است، حتی به عتبات نیز که رفته، مهاجر است و در یک مکان اقامت نداشته است، و این حرکت کاملا هدفمند است، و مشخصا دنبال یک خواسته‌ای در حال حرکت است.
پورمحمدی تاکید کرد: حاج شیخ عبدالکریم چون برای آینده تشیع در ایران احساس خطر می‌کرد، به قم مهاجرت کرد.
وی یادآور شد: برجستگی و شاخص بودن حضرت امام هم در هجرت اتفاق افتاده، قیام در راه خدا که با هجرت همراه شود، آثار و برکت‌های زیادی دارد.
وی همچنین حاج شیخ عبدالکریم حائری را نماد نظم توصیف کرد و گفت: حاج شیخ از همان ابتدای تاسیس حوزه، خواستار منظم بودن درس‌ها، حجره‌ها، شهریه‌ها و دفتر خروج و ورود سهم امام و مدیریت بخش‌های مختلف شد.
وی همچنین اهتمام به امور مسلمانان را از دیگر شاخص‌های حاج شیخ ذکر کرد و گفت: حاج شیخ فارغ از طلبه‌ها به زندگی شهروندان قمی هم بها می‌داد، و این نشان‌دهنده توجه روحانیت به معاش مردم است.
وی بیان کرد: حاج شیخ مسیر بحث‌های مختلف فراتر از فقه و اصول را در قم گشود و استادان کلامی و فلسفی و تفسیری را به این شهر دعوت کرد و قم محلی برای توسعه معارف گوناگون تشیع شد که آثار و برکت‌های آن را الان می‌بینیم
در این نشست حجج اسلام و آقایان، ایزد پناه ( مدیریت سابق نشریه حوزه ) ربانی (مرکز قم پژوهی ) دانشی ( نمایندگی کتابخانه ملی در قم ) نجمی ( دبیر سایت مباحثات) هادی ( پژوهشگر تاریخ حوزه ) پویا (دفترتنظیم و نشر آثار امام خمینی در قم ) اسد پور ( مسئول اندیشکده ضحی ) به ارائه گزارش از فعالیت‌های مجموعه متبوع خود در خصوص یکصدمین سالگرد بازتاسیس حوزه علمیه قم پرداختند.
