ویژه‌نامه "آئینه روح‌الله"
مأموریت ویژه حاج‌آقا مصطفی خمینی در حج سال 1345 + اسناد

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ امام خمینی رهبر نهضت اسلامی در دوران تبعید، تاکتیک‌های مبارزاتی جدیدی را برای تداوم مبارزه علیه رژیم پهلوی در نظر گرفت. امام با تکیه بر تبلیغات و حفظ ارتباطات تشکیلاتی مبارزان دو راهکار جدید را در دستور کار انقلابیون قرار داد و حاج‌آقا مصطفی خمینی بهترین کسی بود که می‌توانست این تاکتیک‌ها را ساماندهی کرده و به سرانجام برساند.

با ورود رهبر نضهت اسلامی به نجف در سال 1344 ، یکی از شیوه‌های امام استفاده از ظرفیت عظیم حج بود. لذا حاج‌اقا مصطفی مأموریت می‌یابد تا با شرکت در مراسم حج در همان سال با مبارزین اسلامی ارتباط برقرار کرده و آخرین دستورات و رهنمودها را به آنان رسانده و مسلمانان دیگر کشورها از وضعیت و اهداف نهضت اسلامی آگاه کند.

دستگاه امنیتی رژیم پهلوی نیز احساس خطر کرده و با رصد لحظه به لحظه فعالیت‌ها اقدام به کنترل و تحت تعقیب قرار دادن حاج آقا مصطفی در ایام حج می‌کند. در اولین گزارش به تاریخ 12 اسفند ماه 1344 تلگراف وارده خبر از عزم سید مصطفی خمینی برای شرکت در مراسم حج می‌دهد.

مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345


ساواک بلافاصله با دریافت این خبر دست به کار شده و اقدام به چاپ عکس سید مصطفی خمینی کرده و آن را به نمایندگی‌های خود در کشور سعودی و سفارت شاهنشاهی می‌فرستد. در سندی از اداره سوم ساواک آمده است: « به نمایندگی آن اداره کل در کشور عربستان سعودی اعلام گردد که اعمال و رفتار شخص مورد بحث و همراهان وی را به نحو مقتضی تحت نظر قرار داده و نتیجه را به این اداره کل اعلام فرمایند.»

مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345


مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345


با تدابیر پیش‌بینی‌شده به محض ورود حاج آقا مصطفی به جدّه وزارت خارجه سریعا در گزارشی اعلام می‌دارد: « مشارالیه شب 24 اسفند ماه جاری از بغداد وارد جدّه شد و روز 1344/12/24 رهسپار مدینه گردید و در حسینیه مهدیه منزل خواهد کرد.»

مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345


علاوه بر این رژیم سعودی نیز که از اخبار نهضت اسلامی به وحشت افتاده بود در هماهنگی کامل با دستگاه امنیتی رژیم پهلوی قول همکاری مساعد در زمینه دستگیری سید مصطفی خمینی را می‌دهد. در بخشی از گزارش ساواک در 6 فروردین 1345 آمده است: « در ملاقاتی که جناب آقای سفیر کبیر شاهنشاهی در جدّه با امیر مکه و مدینه به عمل آورده‌اند موضوع را با نامبردگان در میان گذارده و آنان اطمینان داده‌اند که به هیچ‌وجه به چنین افرادی اجازه نخواهند داد که فعالیتی علیه مصالح ایران بنمایند و چون هرگونه تحریک یا اهانتی به مقامات عالیه ایران به منزله اهانت به شخص ملک فیصل و عربستان سعودی تلقی خواهد شد اینگونه اشخاص به شدیدترین وضعی مجازات خواهند گردید.»


مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345


اما با این همه، حاج‌آقا مصطفی اقدامات لازم جهت پیشبرد اهداف نهضت را انجام داده و به خصوص در دیدار با آیت‌الله مجد‌الدین محلاتی که از علمای مخالف رژیم پهلوی در شیراز بود مباحثی را مطرح کرد. گزارشگر ساواک در این رابطه می‌نویسد:«اطلاع واصله حاکیست مصطفی خمینی فرزند آیت‌الله خمینی که در سال جاری به مکه عزیمت نموده با پاره‌ای از عناصر افراطی من‌جمله مجدالدین محلاتی از روحانیون مخالف شیراز تماس و تصمیماتی برای ماه‌های محرم و صفر گرفته‌اند...»

مأموریت ویژه یار امام خمینی در حج سال 1345