انقلاب اسلامی در مشهد
شرکت گسترده مردم مشهد در مراسم تشییع پیکر مرحوم کافی/ واکنش رژیم پهلوی به مراسم تشییع کافی در مشهد

 پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ يكی از مهم‌ترين حوادث تیر ماه 1357 درگذشت مشکوک شيخ احمد كافي در یک حادثه تصادف در جاده‌ قوچان به مشهد بود كه بازتاب وسيعي در مشهد يافت و مردم كوچه و بازار كه از مستمعين سخنراني‌هاي او بودند به جريان انقلاب كشيده شدند. 

سخنراني پيش از سفر كافي در مشهد، كه در آن از امام خميني تجليل كرده بود، مرگ ناشي از تصادف وی در 30 تير 1357 را مشكوك جلوه داد و در اغلب شهرهاي كشور مراسم بزرگداشت برگزار شد. در این میان، در مشهد مراسم بزرگداشت مرحوم کافی به محلی برای مقابله مردم با رژیم پهلوی تبدیل شد.

چنانکه در کتاب "مشهد از مقاومت تا پیروزی" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است: روز سي‌ام تير، پیکر مرحوم شيخ احمد كافي از طريق قوچان به ميدان فردوسي مشهد منتقل شد و بيش از پنج هزار نفر از طلبه‌ها و دانشجويان و كسبه‌ بازار و طبقات مختلف مردم، پیکر او را به مسجد جعفري‌ها انتقال دادند. در اين مسجد نوار آخرين سخنراني كافي، كه وي در آن از امام خميني تجليل كرده بود، پخش شد.

صبح روز 31 تير، براي تشييع مرحوم كافي اقدام شد و مردم ضمن تشييع تظاهرات مي‌كردند و مأموران رژیم پهلوی با پرتاب نارنجك، گاز اشك‌آور و تيراندازي هوايي سعي مي‌كردند مردم را متفرق سازند.

براساس گزارش ساواك، در جريان مراسم تشييع پیکر مرحوم كافي در مشهد، دختر چهارده‌ساله‌اي بر اثر ازدحام جمعيت به شهادت رسيد. به دنبال این وقایع، آيت‌الله سيدعبدالله شيرازي که بر جنازه‌ مرحوم كافي نماز خوانده بود، با صدور اعلامیه‌ای این حمله وحشیانه عمال رژیم پهلوی را محکوم و یک روز عزای عمومی اعلام کرد. 

 

شرکت گسترده مردم مشهد در مراسم تشییع پیکر مرحوم کافی/ موضوع آخرین سخنرانی کافی چه بود؟/ واکنش رژیم پهلوی به مراسم تشییع مرحوم کافی در مشهد

این پایان ماجرا نبود و طی روزهای بعد و در مجالس ختم مرحوم کافی هم درگیری‌هایی بین مردم و عمال رژیم پهلوی رخ داد. بطوری که در زد و خوردهاي روز شنبه،31 تیر 1357 عده‌ای از دانشجويان به دست ايادي رژيم به شهادت رسيدند و برگ دیگری از جنایت‌های رژیم پهلوی در تاریخ ثبت شد.