عدم استقبال مردم جهرم از تشکیلات حزب توده در دهه 20

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ حزب توده که در نخستین ماه‌های سلطنت محمدرضا پهلوی اعلام موجودیت کرده بود، در سراسر دهه 20 کوشید تا به شیوه‌های مختلف عضوگیری کرده و فعالیت خود را بسط دهد. اما براساس گزارش‌های تاریخی، اغلب در این امر ناکام بود. یکی از نقاطی که مردم اجازه هرگونه فعالیتی به این حزب ندادند، جهرم بود.

در بخشی از کتاب «انقلاب اسلامی در جهرم» که توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است در این رابطه می‌خوانیم: در اوایل سلطنت محمدرضا پهلوی، يكي از نخستين احزابي كه بهطور رسمي پايهگذاري شد «حزب توده» بود. حزب در بسياري از شهرهاي ايران شعبي داير کرد. طبق اظهار حجتالاسلام والمسلمين سيد عبدالحسين آيتاللهي در جهرم ابراهيم آگاه (كاويان)، رئيس دادگستري جهرم تودهاي بود.

در روزهای تکاپوی توده‌ای‌ها، آيتالله سيدعلياكبر آيتاللهي در يكي از اعياد مذهبي در حسينيه جلوس كرده بودند و مردم از همه محلات جهرم به آنجا آمده بودند. مرحوم ملاحسن متقي براي مردم شربت ميآورد. در اين هنگام رئيس دادگستري جهرم که توده‌ای بود به همراه فريدون توللي و آقاي ابطحي وارد حسينيه شدند. رئيس دادگستري به آيتالله آيتاللهي مي‌گويد: آقايان توللي و ابطحي به اينجا آمدهاند تا از شما اجازه بگيرند كه امروز تابلوي حزب توده را در جهرم بالا ببرند. سپس آقاي ابطحي به تعريف از حزب توده پرداخته و گفت حزب توده طرفدار عدالت و فقرا و ضعفاست. آيتالله آيتاللهي طبق سنت هميشگيشان سكوت مطلق كرده و هيچ حرفي نزده و جوابي به آنها نداده بودند. در آن حال ملاحسین براي آن دو نفر شربت آورده بود و آنها خورده بودند و با اين وضع، باورشان شده بود كه ايشان قانع شده و مخالفتي ندارند و حالا ميروند و بهراحتي مشغول تبليغات ميشوند. با اين خيال، خداحافظي كرده و برميخيزند كه بروند. در پلههاي حسينيه، مشغول پوشیدن كفشهاي خود بودند كه آقا صدا زده بودند: ملاحسن بيا ليوان اينها را ببر و طاهر كن و با اين عبارت، حكم كفر آنان را صادر كردند. آن دو نفر هم گفته بودند ما هنوز از خانهاش بيرون نرفتهايم، حكم به كفر و نجاست ما كرد، با اين وضع چگونه ميتوانيم با نفوذي كه اين آقا در اين شهر دارد، تأسيس حزب كنيم و كاري از پيش ببريم.

با وجود اين طبق اظهارنظر آقاي عبدالحسين آيتاللهي، اين دو نفر در عصر همان روز ميخواستند تابلوي حزب توده را در جهرم بالا ببرند و از همه مردم جهرم هم براي شركت در اين مراسم دعوت كرده بودند ولي بيشتر از ده نفر در اين مراسم شركت نكرده بودند. بنابراين آقاي ابطحي و توللي كه نگران جان خود بودند قضيه را رها كرده و به شيراز ميروند و بدينترتيب دفتر حزب توده در جهرم تشكيل نميشود.