آيت‌الله حاج‌ شيخ‌ محمد صدوقي‌

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آيت‌الله حاج‌ شيخ‌ محمد صدوقي‌ در سال‌ 1327 / 1284 ش‌ در خانواده‌اي‌ روحاني‌ در شهر يزد متولد شد. پدرش‌ مرحوم‌ آيت‌ الله ميرزا طالب‌ از روحانيون‌ مشهور بود كه‌ در مسجد «روضه‌ي‌ محمديه‌» (حظيره‌) نماز جماعت‌ را اقامه‌ مي‌كرد.

او تحصيلات‌ قديمه‌ را تا حدود لمعه‌ و قوانين‌ در مدرسه‌ عبدالرحيم‌خان‌ نزد اساتيد آن‌ مدرسه‌ فراگرفت‌، و سپس‌ در سال‌ 1348 براي‌ ادامه‌ تحصيل‌ به‌ اصفهان‌ رفت‌ و در مدرسه‌ چهارباغ‌ مطالعات‌ خود را ادامه‌ داد. او بعد از ترك‌ آن‌ شهر رهسپار موطن‌ خود شد. پس‌ از يك‌ سال‌ اقامت‌ به‌ قم‌ عزيمت‌ كرد و در حوزه‌ علميه‌ تحصيلات‌ خود را ادامه‌ داد.

شهید صدوقی مبارزات‌ خود را با شروع‌ نهضت‌ حضرت‌ امام‌ آغاز كرد. در پي‌ تصويب‌ لايحه‌ انجمن‌هاي‌ ايالتي‌ و ولايتي‌، بر اساس‌ گزارش‌هاي‌ ساواك‌ در روز پنج‌شنبه‌، 25 آبان‌ 1341 عده‌اي‌ از علما و وعاظ‌، در منزل‌ وي‌ اجتماع‌ نموده‌ و قرار گذاشتند كه‌ موضوع‌ فوق را بر سر منابر با مردم‌ در ميان‌ بگذارند. موضع‌گيري‌ ديگر آيت‌الله صدوقي‌ در قبال‌ طرح‌ انقلاب‌ سفيد شاه‌ بود كه‌ به‌ عنوان‌ يك‌ هماهنگ‌كننده‌ در بسيج‌ مردم‌ و روحانيت‌ عليه‌ انقلاب‌ سفيد گام‌ برداشت‌.

پس‌ از تبعيد امام‌، آيت‌الله صدوقي‌ همواره‌ از طريق‌ مراسلات‌، تلگراف‌ و نيز ارسال‌ كمك‌هاي‌ مالي‌ با امام‌ ارتباط‌ داشت‌. ساواک گزارش‌های متعددی از مبارزات آیت‌الله صدوقی از ابتدای نهضت اسلامی تا پیروزی انقلاب اسلامی به مناسبت‌های مختلف ارائه داده است.

با پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله صدوقی وارد مرحله تازه می‌شود. در انتخابات‌ مجلس‌ خبرگان‌ قانون‌ اساسي‌ جمهوري‌ اسلامي‌، به‌ نمايندگي‌ از مردم‌ يزد راهي‌ مجلس‌ خبرگان‌ شد. در 1358 از طرف‌ حضرت‌ امام‌ در سمت‌ نماينده‌ و نيز امام‌جمعه یزد به‌ فعاليت‌ خود و هماهنگ‌ كردن‌ مردم‌ ادامه‌ داد.

در كنار فعاليت‌هاي‌ سياسي‌، در زمينه‌هاي‌ اجتماعي‌ نيز فعاليت‌ داشت‌. در جريان‌ جنگ‌ تحميلي‌، فعاليت‌هاي‌ پرشوري‌ داشت‌؛ او علاوه‌ بر تبليغات‌ فراوان‌ در پشت‌ جبهه‌هاي‌ نبرد، خود نيز در برخي‌ از عمليات‌هاي‌ دفاع‌ مقدس‌ حضور داشت‌؛ از جمله‌ مي‌توان‌ به‌ حضور وي‌ در عمليات‌ بيت‌المقدس‌ و فتح‌ خرمشهر اشاره‌ نمود.

سرانجام اين‌ مجاهد نستوه‌ پس‌ از عمري‌ تلاش‌ و مبارزه‌ سرانجام‌ در يازدهم‌ تير سال‌ 1361 پس‌ از اقامه‌ نماز جمعه‌ با دهان‌ روزه‌ توسط‌ سازمان ‌منافقین ‌ ترور شد و به‌ شهادت‌ رسيد.