انقلاب اسلامی در جهرم
واکنش مردم جهرم به جنایت رژیم پهلوی در قم

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ با فرارسیدن عید نوروز سال 1342، امام خمینی و دیگر مراجع تقلید به دلیل رفتار ضد مردمی و ضد دینی رژیم شاه، آن عید را عزای عمومی اعلام كردند. روز دوم عید، عمال رژیم شاه با حمله به مدرسه فیضیه، فاجعه‌ای بزرگ رقم زدند که واکنش‌های مردمی را در سراسر کشور در پی داشت. در این زمینه در کتاب «انقلاب اسلامی در جهرم» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده در رابطه با عکس‌العمل روحانیون و مردم این منطقه به حادثه فیضیه می‌خوانیم:

این مسئله باعث شد كه موج مخالفت مردم با رژیم شاه، بهطور گستردهای افزایش یابد. تعدادی از مردم جهرم که در آن زمان در قم حضور داشتند از نزدیک شاهد ماجرا بودند. اعلامیههای زیادی از جنایات رژیم پهلوی در آن روز، توسط مبارزین جهرمی كه در آن جلسه حضور داشتند به این شهر آورده شد و موجب آگاهی مردم این دیار از این واقعه گردید. اعلامیه تاریخی حضرت امام كه در فروردین ماه سال 1342 در محكومیت این حادثه منتشر شد، با این جمله آغاز میشد: «حمله كماندوها و مأموران انتظامی دولت با لباس مبدل و به معیت و پشتیبانی پاسبانها به مركز روحانیت، خاطرات مغول را تجدید كرد.»

اعلامیه تاریخی امام و نوارهای سخنرانی درباره حوادث قم به سرعت توسط کسانی که در قم بودند در شهرهای مختلف ایران منتشر شد. مهدی مقدسی از مبارزان  انقلاب اسلامی در جهرم نقل مینمایند كه شكرالله جهانمهین كه در آن زمان در قم بودند، اطلاعیهای راجع به فاجعه خونین هجوم به مدرسه فیضیه قم و اطلاعیه امام در اینباره برای ما به جهرم فرستادند. ما آن اطلاعیه را صبح زود در بلوار شهید رجایی (خیابان فردوسی) فعلی جهرم چسباندیم و خود در گوشهای ایستادیم تا واکنش مردم جهرم را نسبت به آن اطلاعیه مشاهده كنیم.

افرادی كه از آنجا میگذشتند آن اطلاعیه را میخواندند و بعد به گوشهای میرفتند و با هم صحبت میكردند. در همین حال بود كه ناگهان یك نفر از افراد ژاندارمری با چند نفر سرباز به آنجا آمدند و آن اطلاعیه را پاره كردند و چند نفر از افرادی را كه در آنجا حضور داشتند، با كتككاری به شهربانی بردند. علیمحمد بشارتی درباره تأثیر انتشار این اعلامیه در بین مردم جهرم میگوید: «این اعلامیه به حدی در مردم نفوذ كرد و تأثیرگذاشت كه حدی بر آن متصور نیست. حتی من كه در آن روز جوان بودم این اعلامیه را در بین مردم جهرم تكثیر میكردم و برای همگان میخواندم.»

روحانیون جهرم در این زمان، مانند حضرات آیات: «سید ابراهیم حقشناس، سید حسین آیتاللهی، سید محمدرضا اصفهانی، سید حسن نائینی، سید فخرالدین آیتاللهی، سید عبدالحسین آیتاللهی...» نقش مهمی در روشنگری و هدایت مردم جهرم ایفا نمودند. ساواك مقارن با همین زمان به این موضوع اشاره میكند و مینویسد: «... در فارس شهرستانهایی كه از نظر روحانیت و تحریكات آنان قابل اهمیت میباشد، منحصراً سه شهرستان [شیراز، جهرم و كازرون] میباشد. روحانیون سایر شهرستانها در هیچیك از وقایع كه جنبه سیاسی داشته، دخالتی ننموده و اصولاً امكان مبادرت به این قبیل اعمال برای آنان میسر نمیباشد.»

برگزاری مراسم یادبود شهدای فیضیه در جهرم

روحانیون و مردم جهرم بعد از حمله مأموران رژیم شاه به روحانیت شیعی در قم، مجلسی را در روز 29 فروردین سال 1342 در مقبرهی آیتالله سید عبدالحسین نجفی لاری معروف به قبر آقا برگزار كردند. كوچه و خیابانهای اطراف مقبره مملو از جمعیت بود. در این مراسم، طوماری بزرگ در محکومیت اقدام رژیم به مدرسه فیضیه و قتل و عام طلاب و حمایت از مراجع تقلید به امضاء مردم جهرم رسید. در این شرایط رئیس شهربانی جهرم كه این حركت را علیه دولت و حكومت میدانست، طوماری را كه به امضای مردم جهرم رسیده بود برداشته و با خود میبرد.

سندی در اینباره در دست است كه در آن رئیس شهربانی جهرم، سرگرد ذوالقدر، در نامهای به فرماندار جهرم حوادث روز 29 فروردین را شرح میدهد. در این نامه چنین آمده است: «از ساعت 7 صبح امروز بر حسب دعوت قبلی و آگهی منتشره در شهر كه به تحریك سید حسین آیتاللهی، از طرف روحانیون، بهعنوان عزاداری شهادت حضرت رضا علیهالسلام مجلس سوگواری در مسجد قبر آقا منعقد و گروه كثیری از اهالی، بازار [را] بسته [و] بهعنوان عزاداری اجتماع [کردهاند]، ضمناً سه برگ طومار [که] بهعنوان تسلیت و پشتیبانی از مراجع قم به امضای اهالی [رسانیده شده است] را، اینجانب جمعآوری و بهوسیله استوار یكم علیاصغر كدیور جهت ملاحظه و اظهارنظر جنابعالی تقدیم گردیده است.» ساواک گمان می‌کرد با جمع‌آوری اعلامیه‌ها می‌تواند جلوی شور مردم را بگیرد و روی فاجعه قم سرپوش بگذارد، اما غافل از اینکه مردم در سراسر ایران از ظلم و جنایت رژیم شاه آگاه شده بودند.