به روایت اسناد| حمایت آیت‌الله مدرس از میرزا کوچک خان
تجلیل شهید مدرس از مقاومت نهضت جنگل در برابر بیگانگان

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ همزمان با مبارزات نهضت جنگل و هجمه‌های داخلی و خارجی علیه میرزا کوچک‌خان و یارانش جمعي از مسلمانان درباره ماهيت نهضت جنگل و درباره خود میرزا از شهید آیت‌الله سید حسن مدرس استفتاء مي‌كنند.

در متن این سؤال آمده است:

آیا محاربه با جمعیتی که پنج سال است به نام اتحاد اسلام و جنگلی‌ها در حدود گیلان قیام کرده و عملا خودشان را به تمام اهالی ایران معرفی نموده و جز حفاظت نوامیس اسلامی و حراست [از] استقلال مملکت و دفاع از [مقابله با] دشمنان ایران و اسلام و قطع نفوذ و مداخلات ظالمانه و تعدیات جابرانه اجانب، مقصد و مقصودی نداشته و ندارند و تنها جمعیتی [است] که در تحت تاثیرات دیگری نبوده، فقط به قوای مادی و معنوی ایرانی اتکا و اتکال داشته و حقیقتا موجب افتخار و شرافت ایران و ایرانی است چه صورت دارد؟ آیا محاربین با این جمعیت در حکم محارب و محاربه با امام زمان(ع) خواهد بود؟ حکم او را بیان نمایید.

پاسخ شهید مدرس:

بسم‌ الله الرحمن الرحیم

حقیر از آقای میرزا کوچک خان و از اشخاصی که صمیمانه و صادقانه با ایشان هم‌آواز بودند، نیت سوئی نسبت به دیانت و صلاح مملکت نفهمیدم، بلکه جلوگیری از دخالت خارجه و نفوذ سیاست آنها در گیلان، عملیاتی بوده بس مقدس که بر هر مسلمانی لازم [است.] خداوند همه ایرانیان را توفیق دهد که نیت و عملیات آنها را تعقیب و تقلید نماید. پرواضح است که طرفیت و ضدیت و محاربه با همچه جمعیتی، مساعدت با کفر و معاندت با اسلام است.

فی شهر جمادی الثانیه 1338

سیدحسن مدرس

جای مهر، سیدحسن ابن اسمعیل طباطبایی

تجلیل شهید مدرس از مقاومت نهضت جنگل در برابر نفوذ بیگانگان