حسنعلی منصور یكی از نخبگان عرصه‌ی سیاست دوران پهلوی، از خانواده‌ای
دیوان‌سالار با سابقه‌ی حضور در وزارت خارجه بود كه در مقاطع خاصی از تاریخ
معاصر ایارن، نقشآفرینی كرد. وی، ضمن ارتباط نزدیك با دربار و شاه،
ارتباط تنگاتنگی هم با آ,ریكایی‌ها و انگلیسی‌ها داشت و به اتكای آن‌ها در
تلاش برای بركشیدن تكنوكرات‌های متمایل به آمریكا؛ كانون مترقی و حزب
ایران نوین را ایجاد كرد. آن چه پرونده‌ی زندگی سیاسی او را در هم پیچیده،
تصویب لایحه‌ی حق قضاوت كنسولی ـ كاپیتولاسیون ـ برای آمریكایی‌ها بود كه
موج جدیدی از مبارزه علیه حكومت پهلوی را ایجاد كرد. در پی آن، امام خمینی
(ره)، پیشتاز مراجع مبارز، با ایراد سخنرانی شدیداللحنی در چهارم آبان
1343، تصویب آن را به شدت محكوم نمود كه دستگیری و تبعید ایشان را در پی
داشت. همین اقدام انگیزه‌ای شد تا یكی از اعضای جمعیت مؤتلفه‌ی اسلامی،
شهید محمد بخارایی، در اول بهمن 1343 او را ترور نماید..
