هر چه از عمر انقلاب اسلامى مىگذرد، ماهیت مذهبى آن و نقش آموزههاى دینى در پیروزى این پدیده بیشتر نمودار مىگردد. نگاهى به مهمترین رویدادهاى سیاسى دو دههى آخر دورهى پهلوى دوم به وضوح نشان مىدهد که میان مکانها و وقایع مذهبى و اتفاقات سیاسى، رابطهى نزدیکى وجود دارد؛ از این رو، براى شناخت عمیقتر ریشههاى انقلاب اسلامى، شناخت تاریخ روحانیت و جریانهاى مذهبى اجتنابناپذیر است. یکى از گروههایى که از نخستین مراحل تشکیل خود تاکنون پیوند عمیقى با نهاد مرجعیت داشته و در مسایل سیاسى نیز رهبرى روحانیت و حضرت امام خمینى(ره) را پذیرفت، هیأتهاى مؤتلفه مىباشد که سابقهى فعالیت مذهبى سیاسى برخى از اعضاى آن، همانند حاج مهدى عراقى، به روزگار شهید نواب صفوى و فداییان اسلام بازمىگردد. این هیأتها در ابتدا به منظور برپایى دستههاى عزادارى و انجام فرایض دینى در مساجد تهران تشکیل شدند؛ سپس با شروع حرکت اسلامى و فعال شدن مرجعیت در حوزهى سیاست، به فعالیتهاى سیاسى پرداختند و در تحولات نهضت اسلامى منشأ اثر گشتند. نخستین فعالیت سیاسى هیأتهاى مؤتلفه، شکل دادن به مخالفتها علیه رژیم پهلوى در جریان محرم سال 1342 ه’. ش، در تهران بود. همچنین، هدایت و رهبرى عزاداران خشمگین علیه اقدام رژیم پهلوى در اعتراض به دستگیرى حضرت امام(ره) در 15 خرداد، از اقدامات دیگر این گروه است. مهمترین اقدام این گروه اسلامى، اعدام حسنعلى منصور، عامل تبعید امام(ره) بود. هر یک از این اقدامات در تاریخ نهضت اسلامى نقطهى عطفى به شمار مىرود. جمعآورى و تدوین خاطرات اعضاى هیأتهاى مؤتلفه، جریان مبارزات این جمعیت را روشنتر خواهد ساخت؛ از این رو، مرکز اسناد انقلاب اسلامى، براى تحقق این مهم، خاطرات ابوالفضل توکلىبینا را که بخشى از تاریخ مبارزات هیأتهاى مؤتلفه مىباشد، به خوانندگان تاریخ انقلاب اسلامى تقدیم مىنماید.