مهدی رمضانی
حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله حسینیان ازجمله مدیران موفق جمهوری اسلامی است که نتایج حاصل از مدیریت 25 ساله‌ی وی در حوزه‌های مختلف مخصوصا مرکز اسناد انقلاب اسلامی، نشان از موفقیت سبک مدیریت ایشان دارد. از جمله مؤلفه‌های مدیریتی که از وی چهره‌ای موفق ساخته است می‌توان به جوان‌گرایی، مدیریت میدانی، تفویض امور و اعتماد به کار تخصصی، حمایت از زیر مجموعه در کار، پرهیز از نگاه شخصی، و... اشاره کرد.
حیات سیاسی و علمی «روحانی مجاهد»| بخش اول
روح‌الله حسینیان از روحانیون مبارز و انقلابی بود که فعالیت‌های سیاسی خود را با سفرهای تبلیغی به شهرها و استان‌های دیگر آغاز کرد. او به واسطه‌ی تحصیل در مدرسه حقانی از جو انقلابی و اعتراضی آن متاثر بود. 7 دی 13۵۳ بعد از شهادت آیت الله حسین غفاری، حسینیان از شرکت کنندگان در مراسم تشییع او بود. آبان 13۵۶ پس از وفات آیت‌الله مصطفی خمینی، روح‌الله حسینیان به همراه جمعی از طلبه‌ها در مراسم هفتم او در مسجد ارک شرکت کرد. محرم 13۵۷ حجت‌الاسلام حسینیان به همراه دیگر روحانیون انقلابی به هدف تبلیغات به سیستان و بلوچستان رفتند. فعالیت‌ها و مبارزات مرحوم حسینیان تا پیروزی انقلاب ادامه داشت.
دکتر اکبر اشرفی
یکی از ابعاد شخصیتی مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله حسینیان بعد علمی و پژوهشی اوست و اتفاقا این بعد از شخصیت مرحوم حسینیان در جامعه ایران به صورت شایسته و بایسته مورد توجه قرار نگرفته است؛ چرا که چهره سیاسی آن مرحوم سایر ابعاد شخصیتی او را تحت‌الشعاع خود قرار داده بود که این امر باعث غفلت از ابعاد علمی و پژوهشی ایشان در میان جامعه علمی کشور شده است. مرحوم حسینیان در بعد علمی و پژوهشی شخصیت خود، از دو ویژگی ممتاز برخوردار بود؛ اول اینکه خود شخصا فردی محقق و پژوهشگری برجسته محسوب می‌شد و دوم نسبت به پژوهشگران دیگر بال تواضع خود را می‌گشود.
به دنبال وقوع کودتای 28 مرداد 1332، فدائیان اسلام پس از یک ماه و اندی وقفه، دوباره فعالیت خود را با تشکیل مجالس عزاداری در مسجد و منازل اعضای موثر جمعیت آغاز کردند. سفرهای تبلیغی به شهرهای دیگر نیز در دستور کار فدائیان قرار داشت. در اواخر زمستان ۱۳۳۲ و اوایل بهار ۱۳۳۳، سران جمعیت بویژه خلیل طهماسبی، علاوه بر قم به شهرهایی مانند رشت، شهسوار، چالوس و مشهد مسافرت می‌کردند تا دیدگاه‌ها و آرمان‌های فدائیان اسلام را تبیین و تبلیغ کنند.
ضربه اول شهریور در سال 1350 به سازمان مجاهدین خلق رویدادی مهم در طول حیات این سازمان به‌شمار می‌رود که نقش مهمی در ادامه راه سازمان و تحولات بعدی آن داشت. یکی از آثار عمده این ضربه، اعلام موجودیت سازمان بود. به این معنا که سازمان پس از این برهه رسمیت یافت و به‌صورت علنی پا به عرصه نهاد. از سوی دیگر، پس از این ضربه، سازمان جای خود را میان نیروهای مخالف رژیم پهلوی باز کرد. علاوه براین، ضربه اول شهریور آثار دیگری از جمله: نقش برآب شدن کلیه برنامه‌های عملیاتی سازمان که در خط‌مشی تاکتیکی آن موردتوجه قرار گرفته بود، از دست رفتن اکثریت عناصر رهبری، تعطیلی آموزش سازمانی به‌خصوص در زمینه‌های ایدئولوژیک و سیاسی و.. را نیز در پی داشت.
پس از کودتای 28 مرداد 1332، فدائیان اسلام درصدد برآمد تا از منابر و مجالس عزاداری ماه محرم، بیشترین استفاده را ببرد تا ضمن بیان مسائل روز کشور به تبلیغ و افشاگری علیه رژیم بپردازد. منزل آیت‌الله کاشانی نیز در محرم و در مجالس عزاداری، محلی برای انتقاد علیه رژیم و مبارزه با آن بود. همچنین در ایام عزاداری ماه محرم 1332، تهران شاهد برپایی تظاهرات بزرگی بود. در چهارم محرم مردم در اعتراض به اقدامات سرکوبگرانه زمامدارانِ کودتا، تظاهراتی را سازماندهی کردند. در 7 محرم نیز تظاهرات گسترده‌تری در تهران برپا شد که توسط مأموران رژیم سرکوب گشت.
با پیروزی انقلاب اسلامی و با توجه به اهمیت فاجعه سینما رکس، امام خمینی در 11 مهر 1358 به آقای قدوسی دادستان وقت انقلاب دستور پیگیری این پرونده را می‌دهند. پس از بررسی‌های اولیه، محتویات پرونده اعم از هویت و مشخصات متهمین و نوع اتهام آنان مشخص شد. دادگاه ویژه سرانجام پس از 18 جلسه در چهارشنبه 12 شهریور 1359 به کار دادرسی پایان داد و رای خود را بامداد پنج‌شنبه 13 شهریور 1359 اعلام کرد. بر اساس رای صادره از سوی دادگاه، 12 نفر از عاملان فاجعه سینما رکس به اعدام و 17 نفر به حبس‌های مدت‌دار محکوم شده و 5 متهم نیز تبرئه شدند.
دکتر حمید بصیرت‌منش
خرسندی ابتدایی از تغییر رژیم در ایران و سقوط دولت ناتوان قاجار، باعث نشد که علما و از جمله آيت‌الله میرزای نائینی سیاستی کاملا منفعل در پیش بگیرند و در برابر اقدامات ضد اسلامی و ضد مردمی رژیم رضاشاه سکوت کنند. به عنوان نمونه‌ای از ابراز مخالفت‌های آيت‌الله نائینی در ابتدای رژیم پهلوی، گفتنی است با آغاز زمزمه اجرای قانون نظام اجباری و اظهار نگرانی و نارضایی مردم ایران، «آقای نائینی بیش از همه با نظام اجباری مخالفت [کرد] و اظهار فرمودند که این مسئله موجب تنفر عامه و منتهی به تحصن مردم در سفارتخانه‌ها و دخالت اجانب خواهد شد.»
برخی از تحلیلگران رژیم صهیونیستی بعدها با توصیف جنگ ششم علیه لبنان به جنگی بیهوده و به نوعی نیابتی اعلام کردند: «موضوع اصلی سربازان ربوده شده نیستند، بلکه مسئله این است که ایران می‌کوشد جلوی گسترش نفوذ اسرائیل را بگیرد؛ در واقع نیروهای شرور ایران با تضعیف اسرائیل تلاش می‌کنند دست غرب را از خاورمیانه کوتاه کنند.»
با آغاز نهضت مشروطه، مجالس روضه در ماه محرم رنگ و بوی سیاسی به خود گرفت و زمینه مبارزه علیه اقدامات و سیاست‌های حكومت قاجار را فراهم ساخت. جلسات روضه‌خوانی محرم 1323ق پایگاهی برای بیان اعتراض‌های علما و مردم علیه دولت قاجار تبدیل شد و زمینه قیام را فراهم کرد. در آستانه محرم سال1324 دولت قاجار با تجربه‌ای كه از محرم سال قبل داشت تدابیری را برای كنترل مراسم عزاداری آن سال اتخاذ كرد. محرم 1325 ق. وعاظ در مجالس روضه داد سخن داده و مردم را تشویق و ترغیب به عدالت و حفظ قانون و آزادی و عدالت کردند. برگزاری مجالس روضه‌خوانی در محرم سال 1328 ق. نیز به محلی برای انتقاد مشروطه‌خواهان از اعمال محمدعلی شاه، تبدیل شد. مجالس روضه ماه محرم درسال‌های بعد نیز کانون حرکت علیه استبداد قاجار بود.
