به روایت آیت‌الله مجتهد شبستری
واقعه 29 بهمن تبريز وضع را عوض می کند و تأثيرگذار واقعی می شود؛ شاه مي‌خواست بر روی فاجعه قم پرده‌ای بکشد تا معلوم نشود ولي مراسم چهلم در تبريز سبب شد که هم فاجعه قم و هم قیام و شهداي جديد تبریز اسباب رسوايي بيشتر رژيم سلطنتي شود و انقلاب را شکوفا نماید. مراسم چهلم شهدای تبریز در یزد و در پی آن چهلم شهدای چند شهر دیگر انقلاب را شکوفا کرد بلکه به پیروزی رساند.
کد خبر: ۷۵۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۷
برگی از خاطرات عبدالحمید بنابی
شیخ عبدالحمید بُنابی می‌گوید: «... یادم هست بعد از پیروزی و در سال 1358 در یک راهپیمایی بسیار مهم آیت‌الله موسوی اردبیلی، شهید قاضی، شهید مدنی، آیت‌الله میرزا محسن دوزدوزانی و علمای بزرگ دیگری حضور داشتند و مسئولان شهری هم بودند. قرار شد مسیر راهپیمایی را به‌سوی دانشگاه برگردانیم. در میدان ساعت تعدادی از اعضای منافقین خود را واردجمعیت كردند و خواستند راهپیمایی را به سمت باغ شمال كه نزدیك به میدان ساعت است، ببرند. احتمالاً هوادارانشان را در آنجا جمع كرده بودند...»
کد خبر: ۷۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۲
معاون اول حزب دموکرات آذربایجان در خاطرات خود با ابراز پشیمانی از اعتماد به سیاست بیگانگان؛ تجربه بزرگی را در اختیار نسل‌های آینده می‌گذارد. جهانشاهلو یادآور می‌شود: « به همه هم‌میهنان به ویژه جوانان یادآور می‌شوم در همه کارها چه کوچک و چه بزرگ به ویژه کشورداری که سرنوشت مردم و میهن بدان وابسته است به هیچ رو امید به هیچ بیگانه‌ای نبندند.»
کد خبر: ۷۳۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۱
تبریز
آیت‌الله مسلم ملکوتی می‌گوید: «در طول چهار سالى كه آذربايجان در اشغال روس‌ها قرار داشت، چه ايامى كه خود روس‌ها بودند و چه يك‌سال آخرى كه سرسپرده‌هايشان (پيشه‌ورى و غلام يحيى) به عنوان حزب دموكرات و حزب توده آذربايجان حاكميت پيدا كردند، تهاجم فرهنگى گسترده‌اى را بر ضد دين، مذهب و فرهنگ و آداب و رسوم مردم به راه انداختند و به نشر افكار كمونيستى اقدام كردند».
کد خبر: ۷۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۱
يک فضاى خفقان و دهشتناكى به وجود آورده بودند؛ حتى مردم در داخل خانه‌هايشان نمى‌توانستند مسائل سياسى را مطرح كنند. همواره به گوش مردم اين‌گونه خوانده و تلقين كرده بودند كه: «ديوار موش دارد و موش هم گوش دارد.» مردم در خانه‌هايشان هم امنيت و آسايش و آرامش نداشتند. همه در اضطراب و نگرانى به سر مى‌بردند و آنكه در امنيت و آسايش بود يک عده اشخاص لاابالى و اراذل و اوباش بودند.
کد خبر: ۷۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۵
رحمن حسنوند
پایداری مردانه مردم تبریز به رهبری ستارخان و باقرخان، اثرات بسیاری داشت؛ یکی از آن اثرات، عقب نشینی شاه قاجار و پیروزی مشروطه خواهان بود. ستارخان علاوه بر آزادی خواهی، به وطن نیز عشق می ورزید و در راه استقلال کشور تمام تلاش خود را مبذول می داشت. نمودی از وطن پرستی او را باید در کنش مندی وی در قبال پیشنهاد پاختیاتف کنسول روس مبنی بر پناهندگی ستارخان به کنسولگری روسیه مشاهده کرد. سردار ملی خطاب به پاختیاتف گفته بود: «جناب کنسول! من می خواهم هفت دولت زیرسایه بیرق ایران باشد، شما می خواهید من زیر بیرق روس بروم؟ هرگز چنین کاری نخواهد شد.»
کد خبر: ۷۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۵
به روایت اسناد
علما شیعه که حدود 300 نفر می‌باشند که در راس آنها آقای حکیم قرار گرفته مستقیماً به شخص رئیس جمهور امریکا آقای کندی نامه نوشته‌اند و مخصوصاً قید کرده‌اند که امریکا از ایران دست بردارد و ایران را به ملت خود واگذار نماید و این حکومتی که بر سرکار آورده‌اید از طرف ملت نیستند و به ملت ایران خیانت نموده‌اند و منتظر جواب آقای کندی هستند که اگر جواب مثبت نداد ملت ایران خودش امریکایی‌ها را از ایران خارج خواهد کرد.
کد خبر: ۷۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۰
در جیب بغلى مصرى (لباده) خودم نامه‌هایى از آیات عظام مثل آقاى حکیم، میلانى، خویى و دیگران داشتم و ابدآ صلاح نبود آنها را کسى ]ببیند[ لذا همه آنها را بیرون آورده و با سرعت نگاه کردم و اغلب پاره کرده و یک دفعه به ]داخل[ بخاری‌ای که از زغال سنگ روشن مى‌شد گذاشتم و تمامآ سوختند...
کد خبر: ۷۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۰
در خصوص خط دهى به بانوان جهت انجام راهپيمايى، در يكى از شنودهاى ساواك از تلفن وى آمده‌است: «زن ناشناس به قاضى اظهار داشت: اجازه بدهيد ما هم به طور دسته‌جمعى بيرون بياييم و جلوى كشتار بچه‌هايمان را بگيريم. بچه‌هاى ما وقتى به حمام مى‌روند، غسل شهادت مى‌كنند. قاضى در پاسخ اظهار مى‌دارد: مثل زن هاى زنجان بيرون بياييد و هر چه دلتان مى‌خواهد بكنيد و بگوييد: چرا فرزندان ما را بى‌خود مى‌كشيد؟ زن ناشناس اظهار مى‌دارد: كجا جمع بشويم؟ قاضى متذكر شد: هر كجا دلتان مى‌خواهد اجتماع نماييد. نظريه يكشنبه: مراتب صحت دارد. قاضى طباطبايى عامل اصلى تشنجات اين منطقه مى‌باشد.» در تبریز اعتصاب بازار، اصناف و كاركنان شركت برق، با صلاحديد او انجام مى‌شد.
کد خبر: ۷۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۰
آیات محمدتقی و محمدعلی آل‌هاشم در گفتگو با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی مطرح کردند:
حضرت آیت‌الله محمدتقی آل‌هاشم گفت: حاج محمدحسن عبدیزدانی یکی از مبارزان و همراهان امام و انقلاب بودند. بنده از شانزده سالگی با ایشان در بیت آیت‌الله شهیدی آشنا شدم. ایشان چندین‌بار توسط ساواک احضار، دستگیر و تبعید شدند. مرحوم از یاران نزدیک آیت‌الله شهید قاضی طباطبایی محسوب می‌شدند و انسانی ولایتمدار و متدین بودند.
کد خبر: ۶۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۲
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی به مناسبت درگذشت مبارز انقلابی، محمدحسن عبدیزدانی تصاویری از وی منتشر کرد.
کد خبر: ۶۹۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۱
برگی از خاطرات مرحوم محمدحسن عبدیزدانی؛
عبدیزدانی می‌گوید: «آیت‌الله قاضی نماینده امام در آذربایجان بودند. اولین کسی که امام ورودش را به خاک ایران از هواپیما اعلام نمودند به آیت‌الله قاضی بود و بلافاصله اولین کسی که در بدو ورود امام، اولین پیام تبریک و پیروزی انقلاب را از پایگاه هوایی تبریز به خدمت امام مخابره کردند آیت‌الله قاضی بود.»
کد خبر: ۶۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۱
حاج محمد حسن عبدیزدانی از شخصیتهای مهم ولی بی نام در تاریخ انقلاب اسلامی تبریز است که با آغاز نهضت امام خمینی به صف مبارزین پیوست و مورد توجه آیت‌الله سید محمد علی قاضی طباطبایی قرار گرفت. با پیروزی انقلاب اسلامی عبد یزدانی برای تثیبت انقلاب در تهران تلاش میکند و اندکی بعد به تبریز راهی می‌شود تا کمک کار ستاد انقلاب تبریز به رهبری آیت الله شهید قاضی طباطبایی شود.
کد خبر: ۶۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۱
یادی از اولین شهید محراب
اکبر گودرزى در اعترافات خود گفته است: «یک بار که محمد متحدى آمده بود، درباره این شخص (قاضى) صحبت کردیم و بنا شد که او مسئول انجام امر [ترور آیت‌الله قاضی طباطبایی] باشد و من هم اعلامیه‌اش را بنویسم.»
کد خبر: ۶۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۰
آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی از روحانیون مبارز نهضت امام خمینی است که توانست با ساماندهی مبارزات مردم آذربایجان کارنامه درخشانی در مبارزه علیه رژیم پهلوی از خود برجای بگذارد. بنابر اسناد ساواک بیشتر مخالفت‌ها، اعتراض‌ها، تکثیر اعلامیه‌ها، راه‌پیمایی‌ها، تعطیلی بازار و نیز اعتصابات رو به رشد تبریز در مسیری حرکت میکند که ابتدای آن به آیت‌الله قاضی وصل می‌شود. همچنین ساواک در مورد فعالیت‌های مبارزاتی وی می‌نویسد: در ظاهر نماینده شریعتمداری اما در باطن طرفدار خمینی است و تمامی وقایع تبریز با هماهنگی وی انجام می‌شود.
کد خبر: ۶۳۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۰
به روایت اسناد
در بخشی از این گزارش به تاریخ 18 دی ماه 1350 با موضوع «اقامت میراسدالله مدنی دهخوارقانی در تهران» آمده است: روحانی مذکور در زمان دکتر محمد مصدق سکبار از نجف به آذرشهر آمده و در مورد تعطیل کارخانه‌های مشروب‌سازی، مدارس دخترانه و عوض نمودن کلا‌ه‌ها مردم را تحریک و انقلابی به وجود آورده بود که در پرونده‌اش در شهربانی آذرشهر تبریز منعکس می‌باشد. حتی یکبار نیز مرحوم آیت‌الله کاشانی تلگرافی به حاجی سید مهدی انگجی مخابره کرده بود که از این شخص به هنگام ورود به تبریز تجلیل شود.
کد خبر: ۶۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۹
به دنبال نارضایتی دانشجویان مسلمان و انقلابی دانشگاه تبریز از گروه‌های سیاسی ضد‌انقلاب و تحصن آنها در محیط دانشگاه، به‌سرعت در اکثر دانشگاه‌های مهم کشور اثر خود را گذاشت و اعتراضات فراگیر شد. به‌طوری که در فاصله کوتاهی، غالب دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به تصرف دانشجویان عضو انجمن‌های اسلامی دانشجویان درآمد و مسئله دانشگاه‌ها، ابعاد ملی به خود گرفت. این دانشجویان با تاکید بر جلوگیری از هرج و مرج و دوری از ایجاد درگیری‌های داخلی، خواستار تصفیه و اصلاح و پاکسازی دانشگاه‌ها از عناصر وابسته به رژیم سابق و لغو قوانین و مقررات طاغوتی بودند. آنها می‌گفتند: «تعلیمات ما باید برمبنای استقلال و غیر استعماری باشد و نظام آریامهری حاکم بر دانشگاه‌ها باید تغییری انقلابی و بنیادی نماید تا در خدمت استقلال و آبادانی کشور در آید».
کد خبر: ۵۷۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۲
غائله «حزب خلق مسلمان» یکی از مسائل بحرانی در اولین ماه‌های پیروزی انقلاب بود. اعضای حزب که خود را طرفدار آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری می‌دانستند دست به آشوب‌طلبی و تفرقه‌افکنی زدند. تخریب مراکز فرهنگی، اشغال رادیو و تلویزیون، اردو کشی‌های خیابانی، خسارت به اموال عمومی، کشتن مردم بی‌گناه و حمله به نماز جمعه تبریز بخشی از خسارت‌هایی بود که حزب خلق مسلمان به مرد تبریز وارد کرد. امام خمینی(ره) در تاریخ 1358/10/11 طی سخنانی از مردم آذربایجان خواستند تا خود را از این لکه‌های آلوده پاک و مبرا نمایند. بالاخره با محوریت آیت‌الله سید اسدالله مدنی و به همت نيروهاي انقلاب طي حملاتي غافلگيرانه و ضربتي به كميته‌هاي تحت تسلط حزب و نيز ساختمان مركزي حزب در 22 دي 58، اين مراكز خلع سلاح و مجرمين دستگير شدند و پس از گذشت11 ماه از پيروزي انقلاب، آرامش در تبريز حكمفرما شد.
کد خبر: ۵۶۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۵
یادی از شهدای قیام 29 بهمن تبریز
29 بهمن سال 56 یک سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، زمانی که خفقان سراسر ایران را فرا گرفته بود؛ مردم به صحنه آمده و اربعین شهدای قم را در تبریز پاس داشته و قیام 29 بهمن تبریز را در تاریخ انقلاب، ماندگار کردند. در این روز، مردم تبریز در مقابل مسجد قزلی جمع شده بودند، محمد تجلا، جوان دانشجوی با غیرت و انقلابی نیز در خط مقدم عزاداران ایستاده بود. مردم می‌خواستند داخل مسجد مراسم عزاداری برگزار کنند، اما تقدیر روی دیگری نشان داد و دستان مأمور شاهنشاهی سینه محمد تجلا را نشانه گرفت و محمد تجلا بر اثر اصابت گلوله مزدوران رژیم طاغوت به شهادت رسید.
کد خبر: ۵۶۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۹
برگی از خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی
آیت‌الله مهدوی کنی می‌گوید: خلق مسلماني‌ها تا آنجا در تبريز نفوذ پيدا كرده بودند كه يك روز آيت‌الله مدني را در حين تظاهراتي در كيوسكي محاصره كردند و مي‌خواستند ايشان را شهيد كنند. در آن روز نسبت به ايشان خيلي توهين كرده بودند.
کد خبر: ۵۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۹
