مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - شیخ فضل الله نوری
پاسخ قاطع امام به رژیم شاه در سال 42؛
یکی از مقامات مملکتی در رادیو صحبت‌هایی کرده بود و انتقادهایی از مرحوم شیخ فضل الله نوری کرده بود و اینکه او را به دلیل مخالفتش با مشروطه به دار آویختند و از این صحبت‌ها. البته حدس زده می‌شد که این صحبت‌ها تهدید و تعریضی هم نسبت به امام و حوزه و روحانیت باشد.
کد خبر: ۸۴۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۹

چنانچه نائینی با نگاشته‌ی تنبیه الامة و تنزیه المله سر سازش نداشت، لزومی نبود تا نسخه‌های آن کتاب را جمع کند، بلکه بر او واجب بود ردیه‌ای متقن و مستدل بر کتاب خویش بنگارد تا چنانچه فردی با تنزیه الملة دچار شبهه شده بود با رجوع به این کتاب جدید از تبدل رأی نائینی آگاه گشته و پاسخ شبهه خود را دریابد، نه آنکه در فضایی ساکت تنها به جمع‌آوری نسخه‌ی کتاب خویش بپردازد.
کد خبر: ۸۴۹۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۹

تأملی در اندیشه‌ی شیخ فضل‌الله نوری نشان می‌دهد که ایشان از آزادی در قالب نگاه دغدغه‌دار دینی خود استقبال نموده، آزادی را در چارچوب شرع و محدود و مقید به آن می‌خواسته است، بنابراین در اندیشه‌ی ایشان «آزادی مطلق» جایگاهی ندارد و جالب آنکه افراط و سوءاستفاده از آزادی، به‌ویژه در باب قلم و بیان شرایطی را در زمانه‌ی مورد بحث رقم زد که حتی آیندگان بر مشروطه نیز آن را نکوهش نموده‌اند.دیری نپایید که سرنوشت افراط‌گرایی‌های ناشی از سوءاستفاده از حریت مطلقه‌ی جنبش مشروطه‌خواهی، ملت را در مسیر انحرافی تا سقوط در دامان دیکتاتوری رضاخان همراهی و مشایعت کرد و شد آنچه شیخ مشروعه‌خواهان و اهل انصاف و بصیرت پیشگویی کرده از آن بیمناک بودند.
کد خبر: ۸۴۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۹

به بهانه سالروز امضای فرمان مشروطه،
رجبی دوانی در بخشی از صحبت‌های خود درباره این کتاب گفت: «مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین آقای روح‌الله حسینیان در کتاب «تجربه مشروطیت» که با نثر شیوا و سلیس و روانی نوشته شده، سعی کرده‌اند داستان مشروطیت را از آغاز تا پایان شرح بدهند.»
کد خبر: ۷۰۴۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۳

در گفتگوی تفصیلی با حجت ­الاسلام ابوالحسنی مطرح شد:
ابوالحسنی گفت: آقای یوسف محسن یک نامه‌ خواندنی به پدرم استاد منذر نوشته که الان نزد من موجود است. می‌نویسد: پدرم از پدرش آقا میرزا یوسف مجتهد اردبیلی نقل کردند روزى در کتابخانۀ آخوند خراسانى با جمعى که در میان آنان آقا ضیاء عراقى، شیخ على بسطامى، شیخ احمد رشتى و جمعى دیگر از معارف تلامیذ ایشان حضور داشتند، مشغول مذاکره بودیم. به محض اینکه تلگراف خبر شهادت شیخ‌ فضل‌الله را به آخوند دادند، چنان ناراحت شد که عمامه از سر برداشت و بر زمین زد و با کمال ناراحتی فرمود: «این چه کار است که مى‏ کنند، به دستور چه کسى این گونه اعمال را مرتکب مى‏ شوند؟! إنّا للّه‏ و انّا الیه راجِعُون.» حاج شیخ علی اکبر برهان هم نقل می‌کند بعد از شهادت شیخ فضل‌الله کسی خنده آخوند خراسانی را ندید.
کد خبر: ۷۰۳۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۴

مظفر نامدار در گفتگو با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی مطرح کرد:
مظفر نامدار محقق و تاریخ‌پژوه در پاسخ به این شبهه گفت: ادعای تکفیر شیخ فضل‌الله نوری توسط آخوند خراسانی و میرزای نائینی ازجمله ادعاهای کذب است. اولا این ادعا، یک ادعای متاخر است و دوما هیچ سندی ندارد؛ چون من همه مستندات تاریخی را در این رابطه بررسی کرده‌ام.
کد خبر: ۷۰۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۱

« سفير روس... براي شيخ پيغام فرستاد که هر گاه مايل است فوراً به سفارت روس پناهنده شود و اگر هم خواسته باشد ممکن است چند نفر سالدات روسي به منزل او بروند و او را در پناه خود بگيرند تا مشروطه‌خواهان از تعرض او منصرف شوند. شيخ با هيچ يک از اين دو پيشنهاد موافقت ننمود و گفت در مقابل مشيت و اراده الهي تسليم صرف است».
کد خبر: ۷۰۲۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۰

پاسخ به یک شبهه
مخالفان شیخ فضل‌الله نوری و همچنین منتقدان او ضمن چشم پوشی بر روحیه استبدادستیز شیخ، که او را زمانی همراه و در جبهه مخالفین استبداد به حرکت به سمت قم وادار نمود و دیگر زمان به‌دلیل جابه‌جاشدن ماهیت عریان استبداد از نظام مطلقه پادشاهی به استبداد سیاسی جدید (در نگاه شیخ) در صف مخالفان مشروطه قرارداد، اتهام معاونت با استبداد را به او روا می‌دارند. اما اگر نگاه شیخ به محمدعلی شاه جز نگاهی ابزاری جهت مقابله با مشروطه غربی ‌و پاسداری از اسلام در سایه‌ توسل به قدرت او بود، شیخ نمی‌بایست فکر مقاومت مسلحانه ـ آن چنان كه برخی گزارش کرده‌اند ـ را در شرایط قوت گرفتن مقوله‌ تسلیم محمدعلی شاه در سر بپروراند.
کد خبر: ۷۰۲۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۰

کلاس تاریخ
امام خمینی می‌فرمایند: «جرم شيخ فضل‌الله بيچاره چه بود؟ جرمش اين بود كه [می‌گفت] قانون بايد اسلامى باشد. جرم شيخ اين بود كه احكام قصاص [را] غيرانسانى نمى‌دانست، انسانى مى‌دانست.»
کد خبر: ۷۰۲۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۰

به بهانه سالروز بست‌نشینی مشروطه‌خواهان در شهر ری
سرانجام‌ مجلسیان‌ در مقابل‌ شیخ‌ تسلیم‌ و با شیخ‌ وارد مذاكره‌ شدند: «شیخ‌ فضل‌الله‌ موادی‌ را پیشنهاد كرد كه‌ باید در قانون‌ اساسی‌ ذكر شود. برجسته‌ترین‌ مواد آن‌، ماده‌ای‌ است‌ كه‌ مذهب‌ رسمی‌ ایران‌ مذهب‌ جعفری‌ خواهد بود... دیگر آنچه‌ قوانین‌ كه‌ برای‌ عدلیه‌ خواهد گذشت‌ باید مطابق‌ احكام‌ شرع‌ باشد»... با قبول‌ آن‌، قضیه‌ خاتمه‌ و حاج‌شیخ‌ فضل‌الله‌ با احترامات‌ شایسته‌ وارد تهران‌ شد... و در منزل‌ مشغول‌ درس‌ و بحث‌ـ كما فی‌ السابق‌ـ گردید.»
کد خبر: ۶۹۴۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۲

مرحوم شیخ به کشته‌شدن یقین داشت. با وجود این، تا همان روزی که او را بردند به نظمیه، درسش را ترک نکرده بود! این باعث تعجب آخوندهای مشروطه‌چی شده بود. یک نفر از آنها به من گفت: شنیدم شیخ درس می‌‌گوید! گفتم تعجب ندارد، این مرد خودش را برای کشته شدن مهیا و آماده کرده است و مانند اصحاب حضرت سیدالشهدا؟ع؟ منتظر است که چه وقت نوبه به میدان‌رفتنش می‌رسد.» بنا بر نقل، تاریخ این نوبت 9 مرداد یا 11 مرداد فرارسید و شیخ را در میان هلهله مردم تهران و روز ولادت حضرت امیرالمومنین؟ع؟ به جرم مخالفت با مشروطه به دار کشیدند.
کد خبر: ۶۰۳۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۱

مقام علمی شیخ فضل‌الله نوری در کنار نفوذ عمیق وی در میان توده‌های مردمی و سازش‌ناپذیری وی در مقابل بیگانگان از جمله موضوعات مورد مکاتبه سفرای غربی در مورد شخصیت شیخ فضل‌الله نوری است. چرچیل، مدیر اداره شرقی سفارت انگلیس از وی به عنوان «یكی از مجتهدین طراز اول تهران» یاد می‌كند كه «از تماس با اروپائیان احتراز می‌جوید و از گفتگو با آنان سر باز می‌زند». سفیر انگلیس در گزارشی بهترین راه را دورکردن شیخ فضل‌الله از تهران می‌داند و می‌نویسد: «باید توصیه کنیم که شیخ فضل‌الله را از تهران خارج کنید زیرا اگر چه مقام رسمی ندارد اما نفوذ بسیار زهرآگینی دارد».پیتر آوری نیز می‌نویسد: «شیخ فضل‌الله نوری... را بایستی نماینده آن مکتبی فکری دانست که حاکمیت را از خداوند می‌داند و نه از مردم و شاه».
کد خبر: ۶۰۲۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۱

23 شهریور 1286
کد خبر: ۳۵۷۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۳

تازه های کتاب