مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - 15 خرداد
بررسی اسناد و مکتوبات باقی مانده در جریان نهضت 15 خرداد مشعر به این مطلب است که امام خمینی لغو قوانین دولت و شاه را نیازمند شکل‌­گیری یک نهضت ملی-اسلامی در بدنه جامعه ایرانی می­‌دانستند از همین رو در تمام صحنه‌­های این عصر، جامعه ایرانی را مخاطب قرار داده‌اند و تلاش کردند تا اصناف و اقوام مختلف ایرانی از  هر شهر و دیاری را با خود همراه کنند و عنصر کلیدی برای جلب این همراهی را آگاهی‌بخشی می‌­دانستند مساله‌­ای که در هر کنش عملی و هر مکتوبه­‌ی به جای مانده از امام در آن عصر صریحاً یا ضمناً نمود دارد. از همین رو می­‌توان گفت کلان مدل امام خمینی برای ایجاد تحول در کشور ایجاد یک حرکت عمومی مردمی بر اساس آگاهی‌بخشی است. که شاید بتوان از همان اصطلاح "نهضت" برای آن استفاده کرد چه اینکه در عقلانیت اسلامی ویژگی نهضت،"حرکت عمومی مبتنی بر آگاهی" است.
کد خبر: ۸۴۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳

روایت حجت الاسلام والمسلمین ناطق‌نوری از قیام 15 خرداد
از قبل‌ مرحوم‌ شهید عراقی‌ همراه‌ دوستانش‌، ضبط‌ صوت‌ و باطری‌ ماشین‌ هم‌ آورده‌ بودند كه‌ اگر برق قطع‌ شد، مشكلی‌ پیش‌ نیاید. سرانجام‌ عصر عاشورا، امام در مدرسه‌ی‌ فیضیه‌ سخنرانی‌ كردند. در این‌ سخنرانی چند نكته‌ی‌ بسیار مهم‌ وجود داشت‌؛ اول‌، وصل‌ كردن‌ فیضیه‌ به‌ عاشورا بود كه‌ این‌ هوشیاری‌ امام را می‌رساند كه‌ چگونه‌ از آموزه‌های‌ تشیع‌ استفاده‌ كند.
کد خبر: ۸۴۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳

آیت‌الله موسوی جزایری در مورد نقش مبارزاتی کسانی که از سوی ساواک متهم به عوام بودن شده‌اند، می‌گوید: «در بازار عده‌ای بودند مقلد حضرت امام که چنان متعصب و سرسخت هم بودند در راه و کار خودشان که ضمن اینکه بازاری بودند اما این جور بودند که اگر امام دستور می‌فرمود که همه‌ی مال و املاک‌تان را باید بدهید، راحت می‌دادند، راسخ بودند در کار خودشان و در عقیده‌ی خودشان.»
کد خبر: ۷۷۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۱

«طنین کتاب» | برشی از کتاب «طیب خان»
موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی تازه ترین قسمت از مجموعه "طنین کتاب" را منتشر کرد.
کد خبر: ۷۲۶۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۱

انتشار برای نخستین بار| برگی از خاطرات مرحوم حجت‌الله کسری
یكدفعه‌ كه‌ من‌ را به ساواک بردند. بازجو به‌ من‌ گفت‌ كه‌ شنیدیم‌ عكس‌ [امام] خمینی‌ در خانه‌ شما هست‌؟ گفتم‌:بله‌ ! گفت‌ كه‌ آن‌ عكس‌ را بردار و بینداز پایین!‌ گفتم‌: نمی‌توانم‌... گفت:‌ چرا؟ گفتم‌ ببخشید آقا! شما آن‌ عكسی‌ كه‌ آنجا زدید (عکس شاه) چیست؟‌ گفت‌ اعلیحضرت!‌ گفتم‌: آن‌ را بردارید! گفت‌:‌ فلان‌ فلان‌ شده‌ توهین‌ می‌كنی؟‌ گفتم‌ نه‌ اعتقاد قلبی‌ است‌. شما اعتقاد قلبی‌ به‌ ایشان [شاه]‌ دارید و من‌ هم‌ اعتقاد قلبی‌ به‌ ایشان [امام] دارم.‌
کد خبر: ۷۱۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۰

تظاهرات عاشورای 42 به روایت اسناد و خاطرات
حاج‌مهدی عراقی از اعضای هیئت‌های موتلفه و بانیان آن تظاهرات بزرگ روز عاشورا، درباره وقایع عاشورای 42 می‌گوید: «نزدیکی‌های ساعت هشت‌ونیم ـ نه (صبح) بود که جمعیت حرکت کرد. پلاکاردهایی مختلف علیه آمریکا، علیه صهیونیست‌ها، علیه اسرائیل، به نفع فلسطین و علیه رفراندوم بود. به‌طور‌کلی این مسائلی بود که روی پلاکاردها نوشته شده بود. درباره جمعیت آن روز دو روایت گفته‌اند: یکی در حدود 70 هزار نفر و یکی هم در حدود 120 هزار نفر که اینها از مسجد حاج ابوالفتح در میدان شاه به طرف سرچشمه و مجلس حرکت کردند.
کد خبر: ۷۰۷۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷

انقلاب اسلامی در شیراز
آیت الله بهاءالدین محلاتی که سابقه مبارزه با رژیم پهلوی را در کارنامه داشت، در دهه 40 مبارزات‌ خود را در راستای‌ اقدامات‌ و موضعگیری‌های‌ امام خمینی متمركز كرد و تا پایان‌ نیز بر این‌ شیوه‌ باقی‌ ماند. وی‌ هم‌زمان‌ با اعلام‌ اصول‌ انقلاب‌ سفید توسط‌ شاه‌ و موضعگیری‌ شفاف‌ امام‌ علیه‌ آن‌، به‌ مخالفت‌ با رفراندوم‌ پرداخت‌. پس‌ از حمله‌ رژیم‌ پهلوی‌ به‌ فیضیه‌ در فروردین‌ 1342، مبارزات‌ خود را علیه‌ دستگاه‌ سلطنت‌ بیش‌ از پیش‌ علنی‌ نمود و در برپایی‌ تظاهرات‌ 15 خرداد 1342 در شیراز نقش‌ بسیار چشمگیری‌ ایفا کرد. طی سال های تبعید امام، وی‌ مخاطب‌ ایشان در ارسال‌ بسیاری‌ از پیام‌ها به‌ استان‌ فارس‌ بود و تا پیروزی انقلاب رهبری مردم شیراز را برعهده داشت.
کد خبر: ۷۰۷۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷

به بهانه رحلت آیت‌الله مشکینی
آیت‌الله مشکینی بعد از بازگشت به ایران چندین بار از سوی رژیم تهدید و تبعید شد. ایشان در طول دوران مبارزه، سابقه چندین مرتبه تبعید به مناطقی چون ماهان، گلپایگان، کاشمر و ... را در کارنامه دارد. با وجود این تهدیدها و تبعیدها، آیت‌الله مشکینی تا هنگام پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 57 ذره‌ای عقب‌نشینی نکرد و همواره در صف اول مبارزه حضور داشت.
کد خبر: ۷۰۲۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۶

برگی از تاریخ انقلاب
دستگیری امام خمینی، قیام پرشور و حماسه‌ساز ۱۵ خرداد را به دنبال داشت. قیام ۱۵ خرداد هرچند وحشیانه سرکوب شد، ولی این قیام سرآغاز مبارزه‌ای آشتی ناپذیر بین نیروهای مذهبی و رژیم شاه و سلطه آمریکا شد.
کد خبر: ۶۸۹۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲

به دنبال سخنرانی تاریخی امام خمینی در مدرسه فیضیه راه هرگونه مذاکره و يا گفتگوي مسالمت‌آميز با دربار بسته شد و اسدالله علم دستور داد مراسم مذهبي ‌و سوگواري را در شهرهاي قم و تهران مورد تهاجم قرار دهند. شاه نیز به­شدت از سخنرانی امام عصباني و وحشت­زده شده و بلافاصله دستور دستگيري امام را صادر کرد. خبردستگیری امام به سرعت در بین توده‌های مردم پخش شد، بلافاصله در مردم در اعتراض به این اقدام رژیم تظاهرات خونین برپاکردند.
کد خبر: ۶۸۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲

صفارهرندی، منصوری، عزتشاهی و توکلی بینا مطرح کردند:
نشست معرفی و بررسی کتاب "سه سال ستیز مرجعیت شیعه در ایران" - از آثار حجت‌الاسلام‌والمسلمین روح‌الله حسینیان و از منشورات مرکز اسناد انقلاب اسلامی - با حضور آقایان ابوالفضل توکلی‌بینا، جواد منصوری و عزت‌الله مطهری (عزتشاهی) در خبرگزاری مهر برگزار شد.
کد خبر: ۶۸۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲

به همت موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد:
کتاب «حاج اسماعیل» تازه‌های نشر موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی، نخستین اثر پژوهشی است که زندگی شهید حاج اسماعیل رضایی را مورد واکاوی قرار می‌دهد. این کتاب که در قالب «دانستنی‌های انقلاب اسلامی برای جوانان» نگاشته شده است می‌کوشد با زبانی ساده و قابل فهم و با کمک منابع، اسناد و تاریخ‌شفاهی، به روایت کامل زندگی این شهید بپردازد.
کد خبر: ۶۰۳۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۳

کد خبر: ۵۸۶۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۹

تصاویری از سرکوب مردم معترض به دستگیری امام در 15 خرداد 1342 توسط نیروهای امنیتی و شهربانی رژیم شاه، منتشر شد.
کد خبر: ۵۸۶۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۸

نخستین مساله‌ای که در بازخوانی موضع جبهه ملی در قبال حماسه 15 خرداد 42 نمود دارد، اختلاف شگرف و بی‌نظمی مطلق در موضع گیری افراد و گروه‌های این جبهه است و با این اوضاع فروپاشی این جبهه پس از این مقطع امری بدیهی بود.
کد خبر: ۵۸۵۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

روایت‌هایی از 15 خرداد
آیت‌الله احمدی میانجی با اشاره به یکی از دیدارهایش با آیت‌الله میلانی می‌گوید: «در يكى از آن جلساتى كه خدمت آقاى ميلانى مى‌رفتيم... از آقاى ميلانى پرسيدم: آقا! كارها به كجا رسيد؟ فرمود: هدف چه بوده است؟ مى‌خواهيد به كجا برسيم؟ اگر هدف اين بود كه براى آقاى خمينى كارى كرده باشيم، بدانيد كه كار آقاى خمينى از خطر گذشته است و ديگر خطرى ندارد، زيرا كار آقاى خمينى آن‌قدر بالا گرفته كه ديگر نمى‌توانند او را محاكمه و يا اعدامش كنند.»
کد خبر: ۵۸۴۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

در اربعین سال 1342 شمسی، در عراق حرکت‌هایی تدارك دیده شد به طوری که حساسیت ساواک را هم برانگیخت. به گزارش اسناد: «... تلگراف واصله از سفارت كبراى شاهنشاهى در بغداد مستند به اطلاع آیت‌الله خالصى نیز حاكى بود كه گویا مغرضین در نظر دارند در ایام اربعین در كربلا، تظاهراتى به راه اندازند، و احتمالا در مقابل سركنسولگرى شعارهایى بدهند. به منظور جلوگیرى از هرگونه اقدام مضر... در كشور عراق هم از طرف سفارت شاهنشاهى مراتب به سركنسولگرى كربلا و همچنین به وزارت امور خارجه عراق اطلاع داده شد تا مراقبت كامل به عمل آورند...»
کد خبر: ۵۲۴۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۳

ما از این شهامت و جسارت متحیر ماندیم و سعی کردیم قبل از اینکه امام اتاقشان را ترک کنند خودمان را به اتاق ایشان برسانیم. فکر می کردیم الآن ایشان مثلا از این اتاق پا به فرار می‌گذارند، لذا با عجله به سمت اتاق رفتیم. درب را که باز کردیم دیدیم ایشان خیلی آرام و بدون هیچ اضطرابی لباسشان را پوشیدند و عمامه شان را هم به سر گذاشتند و عبایشان را دارند می‌گذارند دوششان؛ مثل اینکه خودشان دارند تشریف می‌آورند. لذا بدون اینکه برخوردی بکنیم ایستادیم.
کد خبر: ۴۹۴۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۳

اسناد روایت می‌کنند:
ساواک جهت مقابله با مبارزات مردم ایران در ماه رمضان 1357 به سازمان‌هاي‌ امنيتي‌ و انتظامي‌ آماده باش داد که «به‌ ائمه‌‌ جماعات‌ و وعاظ‌ و بانيان‌ مجلس‌ تذكر و تهديد نمايند، اطلاعات‌ لازم‌ را از انقلابيون‌ كسب‌ كنند، عناصر نفوذي‌ را به‌ داخل‌ مجالس‌ اعزام‌ كنند، از عناصر انقلابي‌ مراقبت‌ به‌ عمل‌ آورند، تظاهرات‌ را كنترل‌ نمايند، روحانيون‌ وابسته‌ به‌ اوقاف‌ را فعال‌ كنند، مسئولين‌ اوقاف‌ خود در مراسم‌ شركت‌ نمايند، راديو تلويزيون‌ يك‌ چهره‌‌ مذهبي‌ از رژيم‌ ارائه‌ دهد، گفتار مذهبي‌ و مصاحبه‌ از راديو و تلويزيون‌ پخش‌ شود، خبر از مراسم‌ مذهبي‌ تهيه‌ نمايند و از مجالسي‌ كه‌ مسئولين‌ محلي‌ شركت‌ مي‌كنند فيلم‌برداري‌ و پخش‌ شود.»
کد خبر: ۴۹۰۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۶

برشی از خاطرات مرحوم بیژن حاج‌رضایی
بیژن حاج محمدرضا (حاج رضایی)، فرزند شهید طیب حاج‌رضایی می‌گوید: در همان چهار ماه اولی كه پدرم را گرفته بودند و ما هیچ خبری نداشتیم عمو مسیح به پدرم مراجعه كرد كه ما اگر به آقای خمینی مراجعه کنیم ایشان می‌تواند به ما كمك كند. بعد از رفت و آمدهای زیاد ما خدمت آقا رسیدیم. از حیاط رد شدیم، یك پله‌ای به زیرزمین داشت که از آنجا داخل رفتیم. در انتهای اتاق پذیرایی یك پشتی گذاشته بودند و حضرت امام آنجا نشسته بودند، ما هم نشستیم و خیلی التفات و محبت كردند. عموی من قصه را تعریف كرد و حضرت امام گفتند: «طیب یك جوانمرد است، یك آزاده است من هیچ موقع نمی‌توانم حركتی كه ایشان در حق من كرد را فراموش كنم.»
کد خبر: ۴۸۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۸

تازه های کتاب