رزم‌آرا چگونه از سر راه ملی‌شدن نفت برداشته شد؟ + سند
پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در 16 اسفند سال 1329 حاجعلی رزم‌آرا نخست‌وزیر و سپهبد نیروی زمینی ارتش شاهنشاهی در حالی که به مجلس ختم میرزا محمد فیض قمی می‌رفت، در مسجد شاه تهران توسط خلیل طهماسبی یکی از اعضای گروه فداییان اسلام کشته شد.
دوران نخست‌وزیری رزم‌آرا با جنجال نفت همراه بود. رزم‌آرا یکی از مخالفین سرسخت ملی شدن صنعت نفت ایران بود که ملت را در ادارۀ آن ناتوان می‌دید. گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد قتل رزم‌آرا صورت گرفته اما بر اساس اسناد به جایمانده از دوران پهلوی این قتل با سازماندهی فدائیان اسلام و توسط یکی از اعضاء آن صورت گرفته است.
در ادامه اسنادی در این رابطه از نظر می‌گذرد.
در گزارش شهربانی کل کشور از این واقعه چنین آمده است: « ساعت 8/30 صبح روز 29/2/17 در حضور امضاءکنندگان زیر از محل وقوع قضیه واقع در مسجد سلطانی بازبینی و معاینه دقیق به عمل آمد و جریان به شرح زیر بوده است:
حسب‌المعمول در موقع تشریف‌فرمائی جناب آقای نخست‌وزیر که تماشاچیان در طرفین از دم راهرو و غرب مسجد استفاده و مامورین انتظامی نیز در جلو آن‌ها بوده‌اند تا اینکه ساعت 10/45 که از درب بزرگ متصل به خیابان بوذرجمهوری وارد جلو خان مسجد شاه شده سپس از راهرو سمت راست درب ورودی صحن مسجد در حرکت بودند و پس از اینکه به حیاط مسجد وارد می‌شوند در حدود 12/40 متر از دم راهرو به طرف مسجد در حیاط حرکت می‌کنند. و در این موقعه از قسمت و ردیف سمت راست که غرب مسجد باشد ضارب از بین تماشاچیان در حدود یک و نیم متر به وسط آمده و درست در پشت سر جناب نخست‌وزیر به فاصله یک متر و نیم قرار می‌گیرد و شروع به تیراندازی می‌کند.
پس از اصابت گلوله مضروب سه قدم به جلو حرکت نموده که چند قطره خون به زمین می‌ریزد و سپس دمرو بر زمین افتاده و خون زیادی که توأم با مغز سر بوده جاری می‌شود و در همانجا بلافاصله فوت می‌نماید و مدت تقریباً ده دقیقه در زمین می‌ماند و طول خونریزی در حدود 1/30 و عرض یک متر بوده است و مطابق اظهار سرگرد وقت معاون کلانتری بخش 8 ضارب پس از تیراندازی از طرف مامورین دستگیر می‌شود و اسلحه آن اخذ [می‌گردد]
در حین جلب کارد را از جیب خود درآورده و به مامورین حمله کرده و چون مامورین متوحش [ناخوانا] در این موقع ضارب از موقعیت استفاده کرده و از درب غربی مسجد که به بازار بزازها اتصال دارد متواری می‌گردد و در اول بازار زرگرها توسط همان مامورین تعقیب و دستگیر می‌شود و شروع به تظاهرات نموده و فریاد می‌کشد باید وطن‌فروش‌ها را کشت و فردا من در بهشت هستم و مجدداً قصد فرار داشته که موفق نمی‌شود تا اینکه به کلانتری می‌برند ضمناً از محلی که خونریزی شده بود عکسبرداری گردید و همچنین یک برگ نقشه ترسیمی محل نیز که بطور تقریبی است پیوست صورتمجلس ... شده بود.»
در سند سوم موقعیت مکانی ضارب و مضروب در هنگام وقوع حادثه ترسیم شده است.
