مرکز اسناد انقلاب اسلامی

تظاهرات مردم ایران در استان‌های مختلف کشور در 28 صفر سال 1357 ( 6 و 7 بهمن) از ویژگی و اهمیت‌ خاصی‌ برخوردار بود. بختیار برای‌ ممانعت‌ از ورود امام‌ خمینی‌ به کشور فرودگاه‌ها را بسته‌ بود، جمعیت‌ زیادی‌ از شهرها برای‌ استقبال‌ از امام‌ به‌ تهران‌ آمده‌ بودند و جوّ ملتهب‌ بر ایران‌ حاكم‌ بود. علی‌رغم حضور علما و روحانیون سرشناس استان‌ها و شهرهای مختلف در تهران، مردم سراسر کشور در ایام عزاداری 28 و 29 صفر دست به تظاهرات گسترده‌ای زدند که به تعبیری بعد از تظاهرات بزرگ اربعین، آخرین میخ بر تابوت رژیم پهلوی بود. با تظاهرات 500 هزار نفری مردم تبریز، گردهمایی بزرگ مردم مشهد در حرم امام رضا(ع)، حضور اقشار مختلف مردم شیراز در تظاهرات 28 صفر و راهپیمایی وسیع مردم آبادان، کرمان، گرگان، کرمانشاه، اهواز، قم، رشت، بوشهر، زنجان، قزوین و ... در ایام عزاداری رحلت پیامبر اعظم(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع)، کار بزرگ مردم ایران در اربعین تکمیل شد و شرایط برای ورود هرچه سریعتر امام خمینی به کشور و پیروزی انقلاب اسلامی فراهم آمد.

خباثت‌های آمریکا در طول تاریخ ایران، آن‌چنان برای مردم ایران ناخوشایند بود که آن‌ها از هر فرصتی برای ابراز تنفر خود نسبت به آمریکا استفاده می‌کردند. براساس گزارش ساواک، دانش آموزان شیرازی در سال 1346 نفرت خود را از امریکا اینگونه ابراز کرده بودند: دشمن خودخواه؛ من و تمام ایرانیان از شما، کشور شما، سیاست شما و رئیس‌جمهور شما متنفریم ما از اقدامات و کارهای شما در این مملکت بیزاریم مردم ایران بالاخره همه شما را از این مملکت بیرون خواهند کرد و از شما انتقام خواهند گرفت به امید به دست آمدن فرصت.

در سندی که در آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی وجود دارد در این رابطه آمده است: «سرکار سرهنگ نراقی، معاون انتظامی، همانطور که دستور داده شده است مراقبت‌های لازم به عمل آورید، به‌کلانتری هم دستور دهید از وجود تانک نیروی نظامی استفاده شود.»

آیت‌الله مهدوی کنی می‌گوید: با توجه به فعاليت‌های سياسی در قم و جوّی كه پيدا شد هيچ يک از آقايان مراجع حاضر نشدند در تشييع جنازه‌ رضاشاه حاضر بشوند و يا نماز بخوانند. فقط با عجله جنازه را به قم آوردند طوافی دادند و بردند.

نخستین واکنش به شهادت آقا مصطفی در مشهد، تعطیلی حوزه علمیه بود. بر این اساس، حوزه علميه مشهد به مدت دو روز تعطيل شد و به دنبال آن مجالس ترحیم نیز به راه افتاد. یکی از این مراسم‌ها در مسجد حاج ملاهاشم برگزار شد. روز سوم آبان، آیت‌الله خامنه‌ای، حجت‌الاسلام هاشمي‌نژاد و تني چند از روحانیون مبارز مشهد، در منزل آيت‌الله واعظ طبسي براي تصميم‌گيري درباره برپایی مراسم تجليل از آقا مصطفي گرد هم آمدند و چند روز بعد مجلس ترحیمی در مشهد برپا شد.