مأموریت ویژه حاج‌آقا مصطفی خمینی در حج سال 1345 + اسناد
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ امام خمینی رهبر نهضت اسلامی در دوران تبعید، تاکتیک‌های مبارزاتی جدیدی را برای تداوم مبارزه علیه رژیم پهلوی در نظر گرفت. امام با تکیه بر تبلیغات و حفظ ارتباطات تشکیلاتی مبارزان دو راهکار جدید را در دستور کار انقلابیون قرار داد و حاج‌آقا مصطفی خمینی بهترین کسی بود که می‌توانست این تاکتیک‌ها را ساماندهی کرده و به سرانجام برساند.
با ورود رهبر نضهت اسلامی به نجف در سال 1344 ، یکی از شیوه‌های امام استفاده از ظرفیت عظیم حج بود. لذا حاج‌اقا مصطفی مأموریت می‌یابد تا با شرکت در مراسم حج در همان سال با مبارزین اسلامی ارتباط برقرار کرده و آخرین دستورات و رهنمودها را به آنان رسانده و مسلمانان دیگر کشورها از وضعیت و اهداف نهضت اسلامی آگاه کند.
دستگاه امنیتی رژیم پهلوی نیز احساس خطر کرده و با رصد لحظه به لحظه فعالیت‌ها اقدام به کنترل و تحت تعقیب قرار دادن حاج آقا مصطفی در ایام حج می‌کند. در اولین گزارش به تاریخ 12 اسفند ماه 1344 تلگراف وارده خبر از عزم سید مصطفی خمینی برای شرکت در مراسم حج می‌دهد.
ساواک بلافاصله با دریافت این خبر دست به کار شده و اقدام به چاپ عکس سید مصطفی خمینی کرده و آن را به نمایندگی‌های خود در کشور سعودی و سفارت شاهنشاهی می‌فرستد. در سندی از اداره سوم ساواک آمده است: « به نمایندگی آن اداره کل در کشور عربستان سعودی اعلام گردد که اعمال و رفتار شخص مورد بحث و همراهان وی را به نحو مقتضی تحت نظر قرار داده و نتیجه را به این اداره کل اعلام فرمایند.»
با تدابیر پیش‌بینی‌شده به محض ورود حاج آقا مصطفی به جدّه وزارت خارجه سریعا در گزارشی اعلام می‌دارد: « مشارالیه شب 24 اسفند ماه جاری از بغداد وارد جدّه شد و روز 1344/12/24 رهسپار مدینه گردید و در حسینیه مهدیه منزل خواهد کرد.»
علاوه بر این رژیم سعودی نیز که از اخبار نهضت اسلامی به وحشت افتاده بود در هماهنگی کامل با دستگاه امنیتی رژیم پهلوی قول همکاری مساعد در زمینه دستگیری سید مصطفی خمینی را می‌دهد. در بخشی از گزارش ساواک در 6 فروردین 1345 آمده است: « در ملاقاتی که جناب آقای سفیر کبیر شاهنشاهی در جدّه با امیر مکه و مدینه به عمل آورده‌اند موضوع را با نامبردگان در میان گذارده و آنان اطمینان داده‌اند که به هیچ‌وجه به چنین افرادی اجازه نخواهند داد که فعالیتی علیه مصالح ایران بنمایند و چون هرگونه تحریک یا اهانتی به مقامات عالیه ایران به منزله اهانت به شخص ملک فیصل و عربستان سعودی تلقی خواهد شد اینگونه اشخاص به شدیدترین وضعی مجازات خواهند گردید.»
اما با این همه، حاج‌آقا مصطفی اقدامات لازم جهت پیشبرد اهداف نهضت را انجام داده و به خصوص در دیدار با آیت‌الله مجدالدین محلاتی که از علمای مخالف رژیم پهلوی در شیراز بود مباحثی را مطرح کرد. گزارشگر ساواک در این رابطه می‌نویسد:«اطلاع واصله حاکیست مصطفی خمینی فرزند آیت‌الله خمینی که در سال جاری به مکه عزیمت نموده با پاره‌ای از عناصر افراطی من‌جمله مجدالدین محلاتی از روحانیون مخالف شیراز تماس و تصمیماتی برای ماه‌های محرم و صفر گرفته‌اند...»
