جزئیاتی از مراسم چهلم شهدای 17 شهریور در زنجان

پایگاه مرکز اسنادانقلاب اسلامی؛ مراسم بزرگداشت شهدای 17 شهریور تهران، در سراسر ایران برپا شد. مردم زنجان نیز در اواخر مهرماه، مراسم چهلم شهدای میدان ژاله تهران را برگزار کردند.

در کتاب "انقلاب اسلامی در زنجان" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده درباره تظاهرات مردم زنجان در چهلم شهدای 17 شهریور تهران آمده است: در روز 24 مهرماه، نظر به اعلام عزاى عمومى از طرف امام خمينى و ساير مراجع تقليد، مجلس ترحيمى در مسجد ولى عصر زنجان برگزار شد.

سخنران اين مجلس يكى از روحانيون اعزامى از قم بود. مراسم مشابهى نيز در مساجد سيد و رسول الله (ص) برگزار شد. مراسم مسجد سيد با هجوم مأموران رژیم پهلوی به هم خورد و در داخل مسجد نيز با دخالت مأموران درگيرى‌هايى پيش آمد.

در مراسم مشابهی در مسجد ولى عصر(عج) هم حاج اصغر گنج‌خانلو، مداح اهل بيت عصمت و طهارتبه سخنرانى و مرثيه‌سرايى پرداخت و در خلال این روضه خوانی، رژیم پهلوی را به باد انتقاد گرفت.

در حالى كه گروهى از مردم زنجان در بزرگداشت چهلم شهداى هفده شهريور در مساجد به سر مى‌بردند، گروه كثيرى ديگر از ساعت 9 صبح به خيابان‌های زنجان ريخته بودند و شهر حالت عادى خود را از دست داده بود.

مأموران انتظامى براى متفرق كردن مردم اقدام به پرتاب كپسول‌هاى گاز اشك‌آور كردند، ولى تظاهركنندگان با برپا كردن آتش در عرض خيابان‌ها، اثر گازهاى اشك آور را خنثى نمودند و مانع رفت و آمد اتومبيل‌هاى پليس شدند. ساعتى بعد مأموران انتظامى تيراندازى كردند كه در جريان آن، گروهى به شدت مجروح شدند. در پى تيراندازى مأموران، خيابان پهلوى، كوچه‌ باشگاه، مسجد سيد و ساير مناطق زنجان شاهد زد و خوردهاى مأموران انتظامى و مردم بود.

تعداد مجروحان تظاهرات مردم زنجان كه روزنامه‌ اطلاعات از آن به عنوان تظاهرات خونين و بسيار وسيع ياد كرد، بسیار زیاد بود. اما علاوه بر آن، این تظاهرات دو شهید نيز بر جاى گذاشت. يكى از اين شهدا مجتبى ارفعى زرندى، دانش‌آموز 17 ساله و ديگرى اسماعيل رستمى، دانش‌آموز 12 ساله بود.

در حالى كه رژيم پهلوی از تحويل دادن جنازه‌ها خوددارى مى‌كرد، نيمه شب 7/24/ 57 حدود شصت نفر از مردم زنجان از ميله‌هاى بيمارستان شفيعيه وارد محوطه‌ بيمارستان شدند. آنان پس از شكستن قفل سردخانه‌ بيمارستان، جنازه‌ شهيد مجتبى ارفعى زرندى را بر روى برانكارد بيمارستان گذاشته و با خود بردند و چند روز بعد نیز مراسم تشییع پیکر شهدا، با حضور خیل عظیم مردم زنجان برگزار شد. شهدایی که در اعلام همبستگی با خانواده‌های شهدای تهران پا به عرصه مبارزه گذاشته بودند و اکنون خود قربانی استبداد پهلوی شده بودند.