کد خبر: ۳۵۰۵
ویژه‌نامه "جمعه سیاه"| انقلاب اسلامی در سبزوار
برنامه‌های مبارزاتی دانش‌آموزان سبزوار برای چهلم شهدای 17 شهریور
صدها نفر از اهالي سبزوار براي شرکت در مراسم چهلمين روز شهدای واقعه هفدهم شهريور تهران در مسجد جامع تجمع کردند. با پرشدن شبستان‌هاي مسجد، سيدفخرالدين افقهي در سخناني درباره عظمت اسلام، تشيع و پيشوايان اسلامي سخن گفت. پس از پايان سخنراني، جمعيت درحالي‌‌که تصاويري از امام را با خود حمل مي‌‌کردند با سردادن شعار «درود بر خميني» از مسجد خارج شدند. آنان همچنين پلاکاردها و پارچه‌نوشته‌‌هايي که با تدبير طلاب به مسجد منتقل‌شده بود، در دست داشتند.
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ با نزديک شدن اربعين شهداي ميدان ژاله تهران در 24 مهر 1357، آيات عظام در اعلاميه‌‌هاي خود از مردم خواستند با دست‌کشيدن از کار و اعتصاب عمومي بار ديگر وحدت و همبستگي خود را به‌نمايش گذارند.
در کتاب "انقلاب اسلامی در سبزوار" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده درباره برگزاری مراسم چهلم شهدای 17 شهریور در سبزوار آمده است: پيش از راهپيمايي چهلم شهداي هفده شهريور در سبزوار راهپيمايي دانش‌آموزان به‌وقوع پيوسته بود که یکی از اقدامات دانش‌آموزان، توزیع تصاویر شهدای 17 شهریور بود.
انتشار عکس‌هاي شهداي اين حادثه در اوج‌گيري اعتراض‌هاي مردم سبزوار نقش عمده‌‌اي داشت. مردم سبزوار با ديدن تصاویر جنازه‌ها و بدن‌هاي قطعه‌قطعه شده سخت متأثر می‌شدند. عكس‌هاي شهداي هفدهم شهريور در هفته اول مهر و قبل از چهلم، در مدارس تكثير مي‌شد و در اختيار دانش‌آموزان قرار مي‌گرفت و بسيار تأثير داشت.
راهپيمايي دانش‌آموزان سبزواری در چهلم شهدای 17 شهریور، از دبيرستان «اسرار» آغاز شد که همه شعار مي‌‌دادند: «خميني بيا در وطن انقلاب است». به نقل از یکی از مبارزان سبزواری: «حرکت از دبيرستان اسرار و دكتر غني انجام گرفت تا چاپخانه بيهق؛ يعني پايان خيابان سينما سعدي. تا آنجا آمدند که ماموران رژیم پهلوی با ماشين‌هاي آبپاش كه از مشهد آمده بود، جمعيت را متفرق كردند.»
در روز چهلم شهدای 17 شهریور، طبق برنامه‌‌ريزي قبلی، تظاهرات از مسجد جامع سبزوار، واقع در خيابان بيهق، آغاز شد و به‌سمت دروازه عراق، فلکه شيرها (رسالت کنوني) و فلکه سبريز ادامه مي‌‌يافت.
از ساعت 14:30 صدها نفر از اهالي سبزوار براي شرکت در مراسم چهلمين روز شهدای واقعه هفدهم شهريور تهران در مسجد جامع تجمع کردند. با پرشدن شبستان‌هاي مسجد، سيدفخرالدين افقهي در سخناني درباره عظمت اسلام، تشيع و پيشوايان اسلامي سخن گفت. پس از پايان سخنراني، جمعيت درحالي‌‌که تصاويري از امام را با خود حمل مي‌‌کردند با سردادن شعار «درود بر خميني» از مسجد خارج شدند. آنان همچنين پلاکاردها و پارچه‌نوشته‌‌هايي که با تدبير طلاب به مسجد منتقل‌شده بود، در دست داشتند.
با عزم قاطع جمعيت براي تظاهرات، پليس که از قبل تمهيدات لازم را انديشيده بود، اخطار داد ظرفِ دو دقيقه متفرق شوند. اما مردم مقاومت کردند و در مرحله بعد، با يورش نيروهاي شهرباني به‌سوي تظاهرکنندگان، آنان به مسجد بازگشتند و پس از مدتي، به‌صورت پراکنده از مسجد خارج شدند. اين درحالي بود که شماري از نيروهاي ژاندارمری مقابل مسجد جامع و چهارراه امام‌زاده يحيي در آماده‌باش کامل بودند.
شهرباني خراسان درباره تظاهرات مردم سبزوار در چهلم شهدای 17 شهریور به ساواک گزارش داد: «برابر اطلاع واصله از ساعت 14 تا هفده روز 24 مهر 1357 حدود 3000 نفر از فرهنگيان، طلاب علوم ديني و کسبه شهرستان سبزوار به مناسبت چهلمين روز کشته‌شدگان تهران در مسجد جامع آن شهر اجتماع و آقاي فخرالدين افقهي پيش‌نماز، براي آنان سخنراني تحريک‌آميز نموده، ليکن هنگام خروج از مسجد، مردم را به آرامش دعوت نموده است که ضمن تظاهرات و دادن شعارهاي مضر، جمعيت متفرق شده‌‌اند.»
این قبیل تظاهرات در چهلم شهدای تهران، در شهرهای دیگر کشور چون زنجان، اصفهان، قم و ... نیز برگزار شد و مردم نشان دادند از آتش سربازان رژیم پهلوی هیچ هراسی ندارند و تا آخرین نفس برای ساقط کردن رژیم پهلوی مبارزه خواهند کرد.
