در مراسم چهلم شهدای 17 شهریور در شیراز چه گذشت؟
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ "چلهها" در تاریخ انقلاب اسلامی از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به طوری که هربار برگزاری مراسم چهلم شهدای انقلاب، موج جدیدی از تظاهرات علیه رژیم پهلوی را شکل میداد. یکی از چلههای مهم در طول تاریخ انقلاب، چهلم شهدای 17 شهریور بود که به ویژه بعد از تاکید امام خمینی، در شهرهای مختلف از جمله تهران، اصفهان، شیراز، کرمان و ... برگزار شد.
در کتاب "انقلاب اسلامی در شیراز" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده درباره برگزاری مراسم چهلم شهدای 17 شهریور میدان ژاله تهران آمده است: با اعلام عزای عمومی در روز دوشنبه 24 مهر به مناسبت چهلمین روز شهادت شهدای 17 شهریور و سالگرد شهادت آیتالله سیدمصطفی خمینی، آیتالله بهاءالدین محلاتی نیز در 21 مهر ضمن صدور اعلامیهای از اعلام روز دوشنبه به عنوان عزای عمومی حمایت کرد. لذا در آستانه اعتصاب عمومی به مناسبت چهلمین روز شهدای 17 شهریور در شیراز و برخی دیگر از شهرها تظاهرات گستردهای صورت گرفت.
بنابر گزارش ساواک، مردم در مقابل صحن شاهچراغ(ع) تجمع کردند که با دخالت پلیس متفرق شدند. اما گروههای پراکنده در چند خیابان شیراز با سر دادن شعار در حمایت از امام خمینی، دست به تظاهرات زدند که در نتیجه دخالت مأموران انتظامی، 29 نفر از تظاهرکنندگان دستگیر و متفرق شدند.
با وجود این، درگیریها در شیراز همسو با سایر مناطق کشور کماکان ادامه داشت. در همین رابطه کارکنان پالایشگاه شیراز در 29 مهر دست به اعتصاب زدند. پیرو اعتصاب غذای زندانیان سیاسی زندان قصر تهران و زندان تبریز، زندانیان سیاسی زندان عادلآباد نیز دست به اعتصاب غذا زدند. انگیزه این اقدام حمایت از مبارزات ملت ایران و اعلام همدردی با خانوادههای مصیبت دیده وقایع اخیر اعلام شد.
یکی دیگر از اتفاقاتی که همزمان با چهلم شهدای 17 شهریور رخ داد، آزادی آیتالله دستغیب از زندان بود. آیتالله دستغیب که در کمیته مشترک ضدخرابکاری زندانی بود، در 24 مهر 57 آزاد شد. به دنبال اعلام خبر آزادی آیتالله دستغیب، در شیراز حدود 150 نفر از جوانان در حالی که چند نفر از طلبههای مدرسه حکیم شیراز در جلوی آنان بودند از مسجد جامع خارج و با سر دادن شعار "سربازان بی گناه فرمانده شما خائن است" مبادرت به تظاهرات نمودند که با دخالت مأموران انتظامی متفرق شدند.
مقارن ظهر نیز عدهای دیگر از جوانان و طلاب پس از خروج از مسجد جامع در میدان شاهچراغ(ع) اجتماع کرده و در حمایت از آزادی آیتالله دستغیب شعار سر دادند که این تجمع هم در اثر دخالت مأموران خاتمه یافت.