از سوی پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛
بسته کتاب "روشنفکری" معرفی شد
همزمان با سالروز درگذشت جلال آلاحمد، پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی «بسته کتاب روشنفکری» را معرفی کرد.
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ایبنا نوشت: همزمان با سالروز درگذشت جلال آلاحمد، پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی "بسته کتاب روشنفکری" را معرفی کرد. در بسته کتاب "روشنفکری"، کتابهای «از نفرین زمین» ، «روشنفکر میهنی»، «روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر» و «روشنفکری دینی: لیبرال یا دینمدار؟» به علاقهمندان معرفی میشود.
1- از نفرین زمین
یکی از مهمترین راههای شناخت هر نویسنده و متفکری، رجوع به آثار و نوشتههای او است. جلال آل احمد نیز بهعنوان یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین روشنفکران ایرانی که زمانی فضای روشنفکری را تحتتأثیر خود قرار داد، نیازمند شناخت براساس آثارش است. کتاب «از نفرین زمین» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده، سعی کرده با بازخوانی آثار جلال آلاحمد، بتواند چهره واقعیتری از او ارائه دهد.
کتاب «از نفرین زمین (بازخوانی جلال آلاحمد براساس آثارش)» دارای چهار بخش است. در بخش اول، به بازخوانی سفرنامههای آلاحمد پرداخته شده و از سفرنامههای وی، سفرهای خارجی او بررسی شده است. در بخش دوم داستانهای آلاحمد را (شامل رمان و مجموعهها) که او را در مقام پیشگامی ادبیات نهضت و مبارزه و حتی انقلاب اسلامی مینشاند، واکاوی شده است. بخش سوم کتاب، شامل یادداشتها و در بخش چهارم کتاب؛ مقالات و تقاریر سیاسی و اجتماعی آلاحمد بررسی شده است. در بخش ضمایم و اسناد نیز ناگفتههایی از آلاحمد درباره او درج شده است.
کتاب « از نفرین زمین (بازخوانی جلال آل احمد بر اساس آثارش)» توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی در دو هزار نسخه روانه بازار کتاب شده است.
2- روشنفکر میهنی
کتاب روشنفکر میهنی در قالب دانستنیهای انقلاب اسلامی برای جوانان که توسط مؤسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده، سعی دارد با زبانی ساده به بررسی ابعاد گوناگون زندگی آلاحمد بپردازد.
این اثر با مطالعه و بررسی زندگی و زمانه آلاحمد، برشها و نقاط عطف حیات وی را در ذیل عناوین مشخص و با زبانی ساده و محتوایی مستند، برای خوانندگان و علاقهمندان بازگو میکند. قطعات مختلف در کنار هم و در ترکیب با یکدیگرتصویری تأثیرگذار از زندگی آلاحمد بهدست میدهد.
3- روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر
کتاب «روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر (خاستگاه نظری)» که توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، سعی دارد با تبیین خاستگاه نظری روشنفکران، به دنبال ابهامزدایی از دوران مهم و سرنوشتساز تفکر معاصر ایران باشد.
این کتاب در 6 فصل تهیه و تدوین شده است. فصل اول به تعریف و تبیین واژه روشنفکر، تاریخچه و کارکردهای آن پرداخته شده است. در فصل دوم به پیشینه اصلاحگری در جهان اسلام و مصلحان دینی جهان عرب و شبه قاره هند اشاره میشود و در ادامه به تحلیل الگوهای روشنفکری در ایران و پیوند آنها با ناسیونالیسم و فراماسونری توجه و اندیشههای روشنفکرانی چون ملکم خان، آخوندزاده، طالبوف و میرزا آقاخان کرمانی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
فصل سوم با تعریف مفهوم روشنفکری دینی آغاز میشود و طیفهای مختلف روشنفکری دینی و تکاپوهای فکری آنها در بستر زمانی تاریخ معاصر ایران بازنگری شدهاند. در فصل چهارم بنیادهای فکری دینداری روشنفکرانه مدنظر قرار گرفته، مفاهیم پایهای این جریان، چون اصل ولایت و اجتهاد، در پرتو مقوله احیاگری دینی ارزیابی و بررسی شده است. در ادامه، معیارها و ساختارهای نظری این جریان تحلیل شدهاند.
در فصل پنجم به زمینههای سیاسی- اجتماعی و بسترهای مؤثر بر جریان روشنفکری دینی از مشروطه تا انقلاب اسلامی مورد واکاوی قرار گرفته و با بررسی حوادث عصر مشروطه و کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و حوادث شهریور ۱۳۲۰ و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرانجام انقلاب اسلامی تأثیر این وقایع بر روایت روشنفکری دینی بررسی شده است. آرا و اندیشههای دینی روشنفکرانی چون جلال آلاحمد، بازرگان و شریعتی موضوع مباحث این فصل هستند.
در فصل پایانی، بستر تاریخی ظهور دینداری روشنفکرانه، بنا به سیر حوادث مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی دنبال شده است. در این فصل بهطور مبسوط، از آرا و اندیشههای مشروطهخواهان و یا به تعبیر دیگر، دینداران روشنفکری چون محمدحسین نائینی، ملا محمدکاظم خراسانی، سید محمد طباطبایی و شيخ هادی نجمآبادی و نیز از اندیشههای جناح مشروعهخواهان سخن گفته شده است. در ادامه، نیروهای مذهبی و سازمانهای سیاسی- مذهبی دوره پهلوی اول و دوم، از جمله فدائیان اسلام و گروههایی چون مؤتلفه اسلامی بررسی شده همچنین آرا و اندیشههای اندیشهگران طیف دینداری روشنفکران، از جمله آیتالله مدرس، آیتالله بروجردی، آیتالله کاشانی، شهید مطهری و امام خمینی بررسی شده است.
کتاب «روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر (خاستگاه نظری)» توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در دو هزار نسخه روانه بازار کتاب شده است.
4- روشنفکری دینی: لیبرال یا دینمدار؟
رابطه میان دین و روشنفکری و نسبت میان این دو همواره یکی از موضوعات بحثبرانگیز میان اندیشمندان بوده است که هنوز بعد از گذشتن سالها از این موضوع دوباره جای بحث فراوان دارد. کتاب «روشنفکری دینی: لیبرال یا دینمدار؟» سعی کرده با رویکردی نظری و تاریخی گامی در جهت تبیین این موضوع بردارد.
کتاب حاضر شامل سه بخش بوده که هر بخش دارای چند فصل است. بخش اول این کتاب دارای سه فصل است که در فصل یک و دو آن سعی شده علاوه بر واکاوی معانی لیبرالیسم، مدرنیته و روشنفکری، سابقه روشنفکری در ایران نیز مورد واکاوی قرار بگیرد. در فصل دیگر این بخش (فصل سوم) سعی شده، روشنفکری دینی در ایران مورد بررسی قرار بگیرد.
بخش دوم این کتاب در دو فصل جمعآوری شده است. در این بخش مبانی و آرمان لیبرالیسم دینی مورد واکاوی قرار گرفت.
بخش سوم این کتاب نیر در سه فصل تنظیم شده است. علاوه بر طرح مباحث نظری و فکری سعی شده به معرفی جریانهای روشنفکری دینی، علمی و دینی و تجربی دهه 1320، نهضت آزادی، ملی-مذهبیها، نوگرایان دینی و تجدیدنظرطلبی پرداخته شود. بنابر این بخش، اساسیترین ویژگیهای جریان لیبرال دینی گروههای ذکر شده، تأکید بر قانون اساسی سکولار، دینشناسی آزاد و علمی و مخالفت کردن با حکومت دینی و اصل محوری آن یعنی ولایت فقیه است.