عملکرد نیروهای مذهبی زنجان در نهضت ملی نفت

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ براساس اسناد و مکتوبات تاریخی، مردم زنجان در جريان نهضت ملى شدن نفت به صورت يك‌پارچه از اين حركت عظيم ملى حمايت مى‌كردند. اين حمايت به تبليغات مبلّغان مذهبى اعزامى از طرف آيت‌الله كاشانى و حاميان منطقه‌اى آنان مربوط است. اين طيف به خاطر آميختن سياست به مسائل دينى، در رشد و آگاهى مردم تأثير فوق‌العاده‌اى داشت، به طورى كه تبليغات آنان موجب بسيج سياسى در سطح شهر شد.

چنانکه در کتاب «انقلاب اسلامی در زنجان» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است: تلاش‌هاى طيف مذهبى در زنجان به زعامت آيت‌الله كاشانى در رشد و آگاهى سياسى مردم زنجان بسیار موثر بود. ويژگى تبليغات اين طيف كه هواداران صاحب نفوذى در زنجان داشت، تركيب سياست و مسائل روز در تبليغات مذهبى بود. نتيجه‌ چنين تبليغاتى آمادگى مردم براى هم‌راهى با حركت‌هاى بزرگ هم‌چون نهضت نفت بود.

حمایت‌های مردم زنجان از نهضت ملی نفت بعد از تصویب قانون ملی شدن نفت در اواخر سال 1329 همچنان ادامه داشت. بر اساس گزارش شهربانى زنجان به شهربانى كل كشور، جمع كثيرى از مردم زنجان مركب از كسبه‌ بازار و طبقات مختلف و مأموران دولتى در تاريخ 2/4/1330 در حمایت از خلع يد از شركت سابق نفت انگليس، در حالى كه شعارهاى مخصوص در حمايت از ملى شدن نفت در دست داشته و در چهارراه پهلوى اجتماع نموده بودند، به سخنرانى چند نفر گوش فرا دادند. سخنرانان كه با ا حساسات شديد حضار استقبال مى‌شدند، در زمينه‌ وحدت ملى و پشتيبانى از نهضت ملى شدن نفت صحبت كردند. جمعيت پس از خاتمه‌ مراسم سخنرانى، دسته‌جمعى به جلوى شعبه‌ نفت زنجان واقع در بيرون دروازه‌ تهران رفته و پرچم ملى ايران را در ميان كف‌زدن‌هاى ممتد و احساسات شديد، بالاى سردر شعبه نصب كردند.