معرفی بسته کتاب «کودتای نقاب»

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ کودتای نقاب که سال‌ها از آن با عنوان کودتای نوژه نام برده می‌شد، واقعه‌ای ناشناخته است که هنوز بعد از گذشت 40 سال از شکست آن توطئه علامت سوال‌های بسیاری پیرامون آن رخداد تاریخی وجود دارد.

اگرچه در جلد نخست از خاطرات آیت‌الله محمدی ری‌شهری که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده به‌طور کامل پرونده کودتا مورد بررسی قرار گرفته است، با این حال موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی با هدف بازشناسی ابعاد کودتای نقاب اقدام به انتشار سه اثر در این زمینه کرده است.

در ادامه این سه عنوان کتاب که هریک دارای ویژگی‌های منحصربفرد است معرفی می‌شود.

1- قدر مطلق یک توطئه (کودتای نقاب به روایت اسناد)

کتاب «قدر مطلق یک توطئه» کودتای «نقاب» را در لابلای اسناد بررسی می‌کند. این کتاب که مشتمل بر بیش از 170 برگ سند درباره کودتای نقاب است، می‌کوشد به ابهامات مهم درباره این کودتا پاسخ دهد. از این‌رو مهم‌ترین ویژگی این کتاب، سند محوری آن است.

یکی دیگر از ویژگی‌هایی که کتاب «قدر مطلق یک توطئه» را متمایز کرده، بررسی نقش بازیگران اصلی کودتا است. برای اولین‌بار در این مجموعه اسامی 359 نفر از کودتاچیان با ذکر رده سازمانی‌شان و نیز جزئیاتی از سوابق آنها منتشر شده است. همچنین اعترافات و مصاحبه‌‌های کودتاچیان که به گونه­‌ای جزء به جزء در کتاب آورده شده، خواننده را در حال و هوای دادگاه‌های کودتاچیان قرار می­‌دهد.

کودتا در سال‌های اول انقلاب، بازشناسی عناصر کودتای نقاب، بازخوانی کودتا، و رازها و رمزهای مغفول کودتا عناوین فصول چهارگانه کتاب است.

گفتنی است کتاب «قدر مطلق یک توطئه (کودتای نقاب به روایت اسناد)»، تالیف شاداب عسگری و اسماعیل قمریان معمره توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار نشر شده است.

2- دست خدا بر نقاب (بازجستی بر کودتای نوژه)

این کتاب که به قلم دکتر مجید نجف‌پور نگاشته شده است می‌کوشد با کالبدشکافی کودتای موسوم به نوژه ابهامات آن کودتا را بررسی کند.

بخش مهم این پژوهش جمع‌آوری و بررسی مستندات و خاطرات راویانی است که از نزدیک در جریان کودتا قرار داشتند. اسناد، مدارک و پرونده‌های بازجویی افراد دستگیرشده بعد از کودتا، مهم‌ترین منابع این کتاب را تشکیل می‌‌دهد.

نویسنده از مجموع 60 پرونده بازجویی و قرائت اعترافات دستگیرشدگان، پرونده 40 نفر از نیروهای شاخص کودتا را مورد مطالعه قرار داده که در جای جای کتاب از این مستندات استفاده شده است.

فصل اول کتاب به تحولات سیاسی ایران از سال ۱۳۳۲ تا بهمن ۱۳۵۷ پرداخته و با بازخوانی روند نهضت اسلامی در دهه پنجاه به پیروزی انقلاب اسلامی و مواجهه آن با دشمنان خارجی به خصوص تسخیر لانه جاسوسی و حمله نظامی امریکا به طبس اشاره کرده است.

فصل دوم به طراحی عملیات کودتای نقاب (نوژه) و عناصر فعال در کودتا می‌پردازد. و در فصل سوم نقش گروه‌های سیاسی از جمله حزب توده و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در همسویی با کودتاچیان بررسی شده است.

بررسی ساختار تشکیلاتی کودتای نقاب و ملاقات محرمانه بختیار با صدام از جمله موضوعات پرداخته شده در فصل چهارم است و در فصل‌های پنجم و ششم به بررسی ابعاد عملیات نظامی پرداخته شده که به تعبیر نویسنده بی‌رحمانه‌ترین عملیات نظامی تاریخ معاصر بوده است.

«دست خدا بر نقاب» نیز توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.

3 – کودتای شب

این کتاب در قالب دانستنی‌های انقلاب اسلامی برای جوانان نگاشته شده است و می‌کوشد با زبانی ساده کودتای نقاب را برای این قشر تصویرسازی کند. چنانکه در مقدمه این اثر تاکید شده، «کودتای شب» درصدد آن است تا با کالبدشکافی روایت‌ها و اسناد، زمینه‌های وقوع و دلایل شکست این کودتا را بررسی کند.

نویسنده در «کودتای شب» مباحث را از تلاش برای تشکیل هسته اولیه کودتا آغاز می‌کند و مرحله به مرحله تا کشف و خنثی‌سازی این توطئه پیش می‌رود.

این کتاب را محمدرضا سرابندی نوشته و موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ کرده است.