23 شهیدِ اردبیلیها در 23 بهمن 57 / وجه تسمیهای برای میدان شهدای اردبیل
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ با
ورود امام خمینی به وطن گام مهم بعدی برای تشكیل حكومت اسلامی برداشته شد و حضرت
امام در نخستین اقدام خود دولت موقت را برای اجرای رفراندوم و تعیین نظام كشور به
مسئولیت مهندس بازرگان مأمور نمودند. در پی این انتصاب در سراسر ایران از جمله
اردبیل به حمایت از دولت موقت راهپیمایی برپا گردید و مقدمات تشكیل نظام اسلامی
فراهم شد و با پیوستن همافران به انقلاب اسلامی آهنگ سقوط نظام شاهنشاهی شتاب
گرفت. در این زمینه در کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» که توسط مرکز اسناد
انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است:
انقلاب
اسلامی در روز 22 بهمن در تهران با تصرف مراكز حساس به پیروزی رسید. این فرایند در
شهرهای مختلف با یكی دو روز تأخیر انجام گرفت. انتشار اخبار سقوط نظام شاهنشاهی در
تهران روز 23 بهمن به شهرستانها رسید و مردم به توزیع گل و شیرینی و ابراز خوشحالی
پرداختند. در این روز عدهای از مردم اردبیل در مقابل شهربانی اردبیل تجمع كردند
كه باعث درگیری بین مردم و نیروهای شهربانی شد. در این درگیری تلخترین حوادث
انقلاب اسلامی اردبیل به وقوع پیوست و 23 نفر از مردم به شهادت رسیدند، در این درگیری
11 مأمور شهربانی هم کشته شدند.
در
روز 23 بهمن 1357 آیتالله مسایلی به ارتش و شهربانی پیغام فرستاد كه به انقلاب بپیوندند.
ارتش تمكین كرد لیكن شهربانی مقاومت نمود و در ادامه روز خونین انقلاب اسلامی اردبیل
رقم خورد. ابراهیم رمضانی از جمله شهدای این واقعه است. پدرش شهادت ابراهیم را اینگونه
روایت كرده است: «روز 23 بهمن بود آمدند گفتند كه در خیابان جوانان را نیروهای
شهربانی با گلوله میزنند و چند نفر شهید و عدهای هم زخمی شدند و مردم هم شهربانی
را محاصره كردند و فرزند دیگرم آمد و گفت كه ابراهیم هم زخمی شده بردهاند دكتر،
رفتم بیمارستان دیدم كه مجروح شده است. ساعت او را درآورده و به من دادند. فردای
آن روز بود كه شهید شد.»
رسول
جمالی راوی واقعه 23 بهمن اردبیل را چنین روایت کرده است: «در مقابل قلعه كه الآن بیمارستان
شده است قبلاً مقر شهربانی بود كه توسط نیروهای شهربانی سنگربندی شده بود، هر كس
كه به سمت آنها میآمد را میزدند. تا اینكه دیدند سیل جماعت به سمت آنها روان
است. تعجب هم داشت تیر مثل باران میبارید ولی مردم عوض اینكه فرار كنند به سمت
گلولهها میرفتند. یادم است ساختمان شهربانی یك راه مخفی به ساختمان آموزش و
پرورش كه نزدیكی آن بود داشت. نیروهای پلیس وقتی دیده بودند كه نمیتوانند مقاومت
كنند و از آن طرف ارتش هم به مردم پیوسته آنها را تهدید به مقابله كرده بود از آن
راه مخفی متواری شده و فرار كرده بودند و بیشترین شهید نیز كه اردبیل داد در این
روز بود و نام میدان شهدا به خاطر همین شهدا به این میدان داده شد و انقلاب اردبیل
در آنجا به پیروزی رسید.»