مشروح کامل آئین رونمایی از کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل»

به گزارش روابط عمومی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آئین رونمایی از کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» با حضور دکتر ولی اسماعیلی نماینده مردم گرمی و دشت مغان در مجلس شورای اسلامی، مهندس صدیف بدری نماینده مردم اردبیل، نمین و نیر در مجلس، حجت‌الاسلام ناصر نصیری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان اردبیل، حجت‌الاسلام مهدی ستوده مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل، عبدالله بحرالعلومی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی اردبیل، دکتر بهروز ندایی معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری اردبیل، جناب سرهنگ عبداللهی نماینده سپاه حضرت عباس(ع)، علی واحد مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در استان اردبیل، یاسر شاهی مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران اردبیل، خانم رضاقلی‌زاده مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان، امیر رجبی رئیس حوزه هنری استان، دکتر محمدمهدی اسماعیلی معاون پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات انقلاب اسلامی، آقایان حاج مجتبی خلیل‌زاده فرزند آیت‌الله مروج، حاج اصغر تقی‌زاده شکیبا مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و مبارز انقلابی، رحیم نیکبخت نویسنده کتاب و جمعی از اهالی رسانه برگزار شد. در این مراسم همچنین آقای مهدی توکلیان مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به صورت مجازی در این مراسم حضور داشت.

در ابتدای این مراسم خانم پروانه رضاقلی‌زاده مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل ضمن گرامی‌داشت چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت: تاریخ به هویت‌بخشی افراد کمک می‌کند. قرآن کریم در سوره‌های مختلف از جمله فاطر و نحل انسان را به مطالعه تاریخ فرامی‌خواند و او را موتور محرکه تاریخ می‌داند و اعتقاد دارد که انسان‌ها خود تاریخ خودشان را می سازند.

مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل با اشاره به اهداف نگارش تاریخ گفت: امام خمینی هدف از نگارش صحیح تاریخ انقلاب اسلامی را در این می‌دانند که نسل‌های آینده بیدار و آگاه شوند و بتوانند بدون هیچ ابهامی به واقعیت‌های نهضت اسلامی پی ببرند و از این رهگذر سرمشقی برای خود بیابند. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز یکی از مهمترین نیازهای حرکت انقلابی صحیح و عمیق را کسب آگاهی و بصیرت تاریخی می‌دانند. و تاکید می‌نمایند که بسیار مهم است که جوان مومن انقلابی بداند امروز در چه نقطه‌ای از تاریخ ایستاده است.

وی تصریح کرد: نقطه بسیار مهم در مطالعه تاریخ این است که باید تاریخ را از مجرای منابع مطمئن و سالم و صحیح خواند چرا که جریانات منحرف در عرصه تاریخ نگاری بسیار فعال بوده و هستند.

سپس آقای اصغر شکیبا از پیشکسوتان انقلابی استان اردبیل صحبت کرد. وی گفت: در ابتدا آغاز چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک عرض می‌کنم. کتاب حاضر که امروز رونمایی می‌شود یک اثر تاثیرگذار است و در رشد و ترویج فرهنگ انقلاب اسلامی در اردبیل نقش خواهد داشت و ما این اثر را گرامی می‌داریم.

این پیشکسوت انقلابی خاطرنشان کرد: همه ما می‌دانیم که انقلاب اسلامی ایران تجلی اراده جمعیت بزرگ ایران بود و این نهضت با رهبری حضرت امام عظیم شان و یاران این رهبر و همراهی مردم به وقوع پیوست و توانست همه عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... را دگرگون کند و فرهنگ انقلاب و ارزش‌های انقلاب را جایگزین فرهنگ طاغوتی و استبدادی نماید.

وی تصریح کرد: این انقلاب با تاثیرگذاری در حوزه‌های مختلف توانست تحولات عظیم و چشمگیری در عرصه‌های انسانی و اجتماعی به وجود بیاورد. خوب است که انقلاب اسلامی در اردبیل مورد بازشناسی و تفحص عظیم قرار گرفته است.

استاد شکیبا یادآور شد: چیزی که در این جلسه قابل طرح است تقدیر از تاریخ نگاری انقلاب اسلامی است. تاریخ نگاری امر مهم و پیچیده و حاصل تعامل آگاهانه مورخ با واقعه تاریخی است و امام راحل و عظیم شان ما در همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی دغدغه بسیار مهمی در این رابطه داشتند و همان زمان تاکید کردند که مورخین انقلاب اسلامی همانگونه که هست تاریخ را مکتوب کنند.

مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل با اشاره به کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» تاکید کرد: این کار اثر بزرگی است که بنده به نوبه خودم از همه دست‌اندرکاران در تهیه و انتشار آن تقدیر و تشکر می‌کنم.

سپس دکتر بهروز ندایی، معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری اردبیل سخنرانی کرد. وی در ابتدا یادآور شد: طبق بیانیه گام دوم انقلاب می‌توان انقلاب را به 4 دوره تقسیم کرد؛ 1.قبل از انقلاب 2.حین انقلاب 3.بعد از انقلاب 4.آینده انقلاب

ندایی ادامه داد: در جریان انقلاب، روحانیون و افراد مختلفی ازجمله بازاری‌ها، دانشجویان، دانش‌آموزان، کارگران، عشایر و ... در راه انقلاب تلاش کرده‌اند و تعدادی از آن‌ها در این مسیر شهید شده‌اند؛ بسیاری مجروح شده‌اند و در حال حاضر تعداد کثیری از این عزیزان در قید حیات نیستند. ما برای پاسداشت حرکت ارزشمند این عزیزان و زنده نگه داشتن آرمان‌ها و تلاش‌ها و زحمات آنان باید مستندسازی کرده و تاریخ انقلاب را به شکل مستند بنویسیم و منتشر کنیم و به وسیله آن‌ها پیشینه انقلاب و این حرکت با عظمت را به نسل بعد معرفی نماییم.

وی با اشاره به تلاش عوامل بیگانه و مغرض در تحریف تاریخ انقلاب گفت: اگر ما تاریخ را درست و مستند روایت نکنیم، عوامل بیگانه و سودجو با تحریف تاریخ شرایط را به نفع خود پیش می‌برند تا نسل جدید را از راه انقلاب منحرف کنند. به همین منظور از دست‌اندرکاران مرکز اسناد انقلاب اسلامی و نویسندگان کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» که تاریخ واقعی را روایت می‌کنند تقدیر و تشکر می‌کنم. انتشار این اثر، گام بزرگی است که برداشته شده و من از همه دست‌اندرکاران برای تهیه و انتشار این اثر کمال قدردانی را دارم.

مهدی توکلیان مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز به صورت مجازی در آئین رونمایی از کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» سخنرانی کرد. وی گفت: در سفری که مقام معظم رهبری به اردبیل داشتند، به دو نکته تاکید و اشاره کردند که جا دارد اینجا بیان کنم؛ یکی اینکه اردبیلی‌ها توانستند آن اختلافات قومی و قبیله‌ای و عشایری را از بین برده و آن را به وحدت تبدیل کرده و یک استان منسجم ایجاد کنند. همچنین آنها با احیای مذهب شیعه، به ترویج فرهنگ حسینی کمک شایانی کردند.

توکلیان ادامه داد: نکته حائز اهمیتی که باید بدان توجه کرد ترویج فرهنگ کتابخوانی از سوی سازمان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است که به نوبه خود این آئین‌ها برای مخاطبان دارای ارزش و اهمیت فراوانی است و بدین نحو، گنجینه ارزشمندی از ارزش‌ها برای نسل‌های مختلف عرضه می‌شود که از این طریق با گوشه‌هایی از تاریخ انقلاب در مناطق مختلف کشور آشنا می‌شوند.

دکتر محمدمهدی اسماعیلی معاون پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی دیگر سخنران این برنامه بود. وی در ابتدا یادآور شد: مبارزات مردم اردبیل در انقلاب اسلامی از جایگاه ویژه و ممتازی برخوردار است. اردبیل پایگاه اصلی ترویج و تثبیت مذهب شیعی است و در طول 500 سال اخیر نقش بسزایی در این زمینه ایفا کره است.

وی با بیان اینکه استان اردبیل مراجع و نام‌آورانی دارد که نامشان همواره در یاد و خاطره‌ها زنده است و در تاریخ انقلاب اسلامی می‌درخشد گفت: یکی از مهم‌ترین وظایف مرکز اسناد انقلاب اسلامی ثبت و ضبط روند انقلاب اسلامی و وقایع و رخدادهای آن در حوزه‌های استانی است.

معاون پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی ادامه داد: تاکنون ما در مرکز اسناد موفق به انتشار حدود 40 اثر در حوزه استان‌ها شده‌ایم. در بعضی استان‌ها حتی مبارزات شهرستان‌ها در انقلاب هم کار شده است. مثلاً در استان فارس به شهرستان کازرون پرداخته شده است. و نقش استان‌های دیگر در پیروزی انقلاب نیز در حال تدوین است.

رئیس پژوهشکده مطالعات انقلاب اسلامی افزود: امروزه مسئولیت‌ ما نسبت به دیگر زمان‌ها بیشتر است چرا که بزرگانی که این انقلاب را درک کرده‌اند، یا به رحمت خدا رفته‌اند و یا از سن‌ بالایی برخوردار هستند و برای ثبت و ضبط تاریخ انقلاب باید از آن‌ها کمک بگیرم و ما برای تسریع این کار با بکار گیری پژوهشگران در برخی مناطق به این عمل دست زده‌ایم و در حال حاضر 20 اثر در دست تدوین و پژوهش داریم که بخشی از آنها در مراحل نهایی و برخی در مراحل پژوهش و برخی آماده انتشار هستند. در این زمینه به پژوهشگران کمک شده و اسناد و مدارک لازم را در اختیار آن‌ها قرار داده‌ایم.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: از عزیزان در سطح استان و مسئولین فرهنگی استان اردبیل خواستارم تا اگر نکته‌ای درباره کتاب دارند به ما منتقل کنند. همچنین امید است در توزیع این اثر در سطح استان برای قرار گرفتن این اثر در دست علاقمندان و پژوهشگران ما را یاری کنند.

آقای مجتبی خلیل‌زاده، فرزند آیت‌الله مروج نیز در این مراسم حضور داشت و سخنرانی کرد. وی گفت: نقش روحانیت مبارز شیعه در پیروزی انقلاب اسلامی نقش بسزایی است. ازجمله روحانیونی که در شهر ما نقش برجسته‌ای داشتند مرحوم آیت‌الله مروج بود. خاطره‌ای از دوران انقلاب 57 به یاد دارم که به برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای تبریز در مسجد میرزاعلی‌اکبر در 10 فروردین 1357 برمی‌گردد.

وی ادامه داد: با برنامه ریزی‌های انجام شده در آن روز قصد این بود که این مراسم باشکوه برگزار شود. در آن زمان امکانات هم فراهم نبود و بنده 18 سال داشتم. اعلامیه‌های دستی که تاریخ و ساعت برگزاری مراسم را نشان می‌داد نوشتیم و در سطح شهر ازجمله مغازه‌ها و کوچه و ... توزیع کردیم. این جلسه، جلسه باشکوهی شد که حاج آقا مروج هم صحبت‌های شدید و تندی علیه هیئت حاکمه انجام دادند و برای اولین بار اسم امام و مراجع در سطح استان اعلام شد که همراه با ابراز احساسات و صلوات جمعیت بود. بعد از آن مراسم حدود 400 کاست از سخنرانی این مراسم در شهرها و مناطق اطراف پخش و توزیع شد.

خلیل‌زاده سپس خاطره دیگری از روزهای انقلاب روایت کرد و با اشاره به رمضان سال 57 گفت: در رمضان آن سال سخنرانی‌ها بعد از افطار در مساجد شهر برگزار می‌شد. در مسجد میرزا علی‌اکبر یک سخنرانی از قم دعوت شده بود که حاج آقای حسن‌زاده نام داشت. البته در آنجا با توجه به شرایط آن زمان خودشان را با نام حسین‌پور مطرح کرده‌ بودند. حدود 3 شب سخنرانی کردند و صحبت‌های شدیداللحنی علیه حکومت پهلوی در مسجد میرزاعلی اکبر داشتند. این روحانی مجاهد شب‌ها در منزل ما می‌ماند و ساواک که از سخنرانی‌‌های او باخبر شده بود قصد دستگیری او را داشت. حاج آقا مروج به او گفتند که ساواک به دنبال شما است. او هم گفت که من کار خودم را انجام می‌دهم و از این راه باز نمی‌ایستم. یادم است نیم ساعت مانده به سحر زنگ خانه ما به صدا درآمد. من رفتم در را باز کردم و دیدم افراد آشنا نیستند و گفتند که آمد‌ه‌اند مهمان ما را ببرند که بعد هم او را دستگیر کردند و به ساواک تهران منتقل کردند.

دکتر ولی اسماعیلی نماینده مردم گرمی و مغان در مجلس شورای اسلامی نیز دیگر سخنرانی این مراسم بود. وی در ابتدا یاد و خاطره مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله حسینیان رئیس فقید مرکز اسناد انقلاب اسلامی را گرامی داشت. و سپس با اشاره به نقش مردم اردبیل در پیروزی انقلاب اسلامی گفت: اردبیل در مبارزات انقلابی پیشینه قدیمی و کیفی داشته است و شهدای زیادی را تقدیم انقلاب اسلامی کرده است. اتفاقا در این کتاب، تصویری از دایی بنده یعنی شهید کریم احمدی ثبت شده است که ایشان در آغوش مادرش شهید شد.

وی درباره نحوه شهادت شهید احمدی گفت: مأموران رژیم پهلوی، دایی من را به جرم اینکه اعلامیه امام خمینی را در دست داشت تعقیب می‌کنند. نهایتا مقابل چشمان مادر بزرگم و مادرم، ایشان را به شهادت می‌رسانند. ماموران رژیم حتی پیکر دایی من را با خود بردند و تحویل خانواده ندادند. نکته جالب اینجا است که به جای دلجویی از خانواده، حتی پول گلوله‌ها را هم از خانواده گرفته بودند.

اسماعیلی درباره اهمیت تدوین تاریخ انقلاب گفت: آغاز نهضت اسلامی در استان اردبیل با حرکت آیت‌الله مروج شروع شد و ما نیاز داریم مکتوباتی مانند کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» که امروز رونمایی می‌شود، به رشته تحریر درآید.

نماینده مردم گرمی و مغان تصریح کرد: ما باید تلاش کنیم تا مکتوبات و اسناد مهم درباره تاریخ انقلاب را به نسل چهارم انقلاب منتقل کنیم. چراکه در حال حاضر موجی برای تطهیر پهلوی اول و دوم راه افتاده است که ما باید برای جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب اسلامی، تلاش جدی کنیم و این وظیفه ما است تا انقلاب اسلامی و انقلاب فرهنگی شکل گرفته را به نسل بعدی منتقل کنیم و این باید به شکل مکتوب در اسناد، فضای مجازی و رسانه‌ها نشر داده شود.

ولی اسماعیلی تاکید کرد: نقش عشایر ایل مغان در پیروزی انقلاب اسلامی نیز بسیار مهم و اثرگذار است و باید بدان نیز توجه کرد. ما آمادگی داریم تا در این زمینه به مرکز اسناد انقلاب اسلامی کمک کنیم.

مهندس صدیف بدری نماینده مردم اردبیل، نمین و نیر در مجلس دیگر میهمان و سخنرانی این مراسم بود. رییس مجمع نمایندگان استان اردبیل در مجلس به نیابت از آقایان علی نیکزاد، عباس جهانگیرزاده، محمود عباس‌زاده، سید کاظم موسوی و سید غنی نظری (نمایندگان مردم شریف استان اردبیل در مجلس شورای اسلامی) از مرکز اسناد انقلاب اسلامی به خاطر تدوین و انتشار کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» تقدیر کرد. وی سپس گفت: استان اردبیل نقش بسزایی در انقلاب اسلامی داشته است. اردبیل دو حق بزرگ برای ایران دارد: یکی انسجام و اقتدار ایران اسلامی در زمان خاندان شیخ صفی‌الدین اردبیلی (خاندان صفوی) و موضوع دوم احیای مذهب تشیع که در زمان خاندان شیخ صفی‌الدین اردبیلی اتفاق افتاده است. همچنین در انقلاب اسلامی مردم و اقشار مختلف اردبیل نقش بسزا و بی بدیلی داشتند و 47 شهید به انقلاب اسلامی تقدیم کردند.

وی با اشاره به نقش علمای اردبیل و مردم این استان در پیروزی انقلاب ادامه داد: آیات مروج اردبیلی، موسوی و مشکینی و دیگر علمای این خطه نقش موثری در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس داشتند. مکتب انقلاب اسلامی و آرمان‌هایی که امام خمینی رهبری آن را بر عهده داشتند در این استان توسط مردم لبیک گفته شد. این مکتب باعث شد که در زمان دفاع مقدس، ایران در مقابل کل دنیا ایستادگی کرد.

رییس مجمع نمایندگان استان اردبیل ادامه داد: در کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» تمام خاطرات و اسناد در قالب یک کتاب گردآوری شده است و آن خاطراتی که در ذهن اشخاص بود، آن خاطراتی که در سینه‌های انقلابیون بود، آنها را هم ثبت و ضبط کرده‌اند. از این طریق این کتاب جوابگوی نسل‌های آینده خواهد بود. امید است که بتوانیم مکتب انقلاب اسلامی و آرمان‌های انقلاب را بصورت عملی هم در کتاب‌ها، هم در فرهنگ‌سازی، هم در بیانات و جلسات ادامه بدهیم و شاهد نویدهای بزرگی باشیم.

آخرین سخنران این مراسم، رحیم نیکبخت بود. نویسنده کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» گفت: اردبیل از دوره صفویه در تاریخ و فرهنگ ایران نقش موثر و تاثیرگذاری دارد. شاه اسماعیل صفوی نه به عنوان شاه، بلکه به عنوان کسی که مذهب شیعه را در ایران رسمیت بخشید، نقش با اهمیتی در تاریخ کشور داراست. همچنین در تاریخ اردبیل نام شخصیتی مثل مرحوم مقدس اردبیلی می‌درخشد که جایگاه مهمی در تاریخ تشیع در ایران دارد و در دوره مشروطه نیز شخصیتی به نام مرحوم میرزا علی‌اکبر مجتهد را داریم. در دوره رضاشاه شخصیت مبارزی مثل مرحوم آیت‌الله سید یونس اردبیلی و در دوره انقلاب آیت‌الله موسی اردبیلی را داریم.

نویسنده کتاب انقلاب اسلامی در اردبیل ادامه داد: این کتاب در واقع نقشه راهی برای تلاش‌های بعدی برای بهتر شدن و بیشتر شدن مطالب در این حوزه است. در رابطه با تک‌نگاری و رجال‌شناسی اردبیل و نیز کانون‌های مبارزاتی در این استان باید کارهای دیگری هم انجام شود.

در پایان، با حضور مسئولین فرهنگی و کشوری استان اردبیل از کتاب «انقلاب اسلامی در اردبیل» که از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است رونمایی شد.

گفتنی است مراسم رونمایی از کتاب انقلاب اسلامی در اردبیل با مشارکت و همکاری اداره کل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل و مرکز اسناد انقلاب اسلامی برگزار شد. این کتاب به قلم دکتر رجب ایزدی و دکتر رحیم نیکبخت نگاشته شده است.