پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ پیروزی انقلاب اسلامی، حاصل شجاعت و رشادت مردمی بود که تا پای جان حامی رهبری نهضت بودند و همواره از ارزش‌های انقلاب دفاع کردند. شهدای سال‌های مبارزه با استبداد پهلوی از پیشگامان مبارزه با جور و ستم هستند. ضمن پاسداشت یاد این شهدا، در ادامه ده نفر از شهدای استان کرمان در سال‌های نهضت اسلامی معرفی می‌شوند.
1- شهید حاج محمد باقدرت جوپاری
حاج محمد باقدرت در سال 1314 در خانواده‌ای مذهبی در یکی از روستاهای ماهان (جوپار) به دنیا آمد. خانواده‌ی او چندان تمکن مالی نداشت و از همان اوان جوانی برای مساعدت و کمک پدر به‌عنوان فرزند بزرگ خانواده مشغول به کار شد و از تحصیل بازماند. در سال 1328 که چهارده سال داشت پدرش را از دست داد و تأمین مخارج خانواده به عده‌ی ایشان افتاد. او با سعی و پشتکار بیشتر به‌خوبی از عهده این مسئولیت بر آمد. در 19 سالگی (1334) به خدمت سربازی رفته و پس از بازگشت در 23 سالگی (1338 ازدواج کرد و به شغل تولید گچ ساختمانی و بافت فرش پرداخت. از همان دوران کودکی و نوجوانی با مراسم مذهبی و مسجد محله مأنوس بود.
محمد در 30 سالگی (1354) از جوپار به‌کرمان آمد و به ادامه حرفه خویش پرداخت. در کرمان با شرکت در کلاس‌های مذهبی در عرض 40 شب قرائت و روان‌خوانی قرآن را به‌طوری فرا گرفت که در مساجدی چون: مسجد موسی ابن جعفر (ع) و امیرالمؤمنین(ع) شروع به آموزش قرآن کرد. در سال 1354 به حج تمتع مشرف شد. پس از بازگشت از این مراسم معنوی شروع به احداث مسجدی در محله با دوستان و اهالی نمود به‌گونه‌ای که با فعالیت و پشتکار فراوان و عشق، در مدت 18 ماه مسجد شهدا کامل گردید. در همین زمانع تغییر شغل داده و به خرید زمین و فروش اقساطی به نیازمندان و مستمندان پرداخت. در ادامه جلسات مذهبی با فعالیت‌های انقلابی و مبارزات رهبر کبیر انقلاب اسلامی آشنا شد و شروع به همکاری با نیروهای انقلابی نمود و به تبلیغ رهنمودهای حضرت امام (ره) و تشویق به حضور فعال در راهپیمایی‌های ضد رژیم می‌کرد. تا آنکه در روز 24 مهر 1357 با غسل شهادت از منزل خارج شد و در فاجعه مسجد جامع کرمان به ضرب گلوله دژخیمان به درجه رفیع شهادت نایل آمد.
2- شهید غلامرضا یزدانشناس
در سال 1337 در ماهان کرمان متولد شد. تحصیلات خود را تا سوم راهنمایی ادامه داد. مدتی بعد در کارخانه سیمان مشغول به کار شد. هم‌زمان با شروع انقلاب در تظاهرات و راهپیمایی‌ها شرکت می‌کرد و در مقابلِ اعتراض خانواده‌اش می‌گفت: «اگر ما در انقلاب شرکت نکنیم پس چه کسی باید این کار را انجام دهد؟ شما هیچ ناراحت نباشید خون من که از خون دیگران رنگین‌تر نیست.» سرانجام در فاجعه آتش‌سوزی مسجد جامع زیر ضربات چماق‌داران رژیم از پای درآمد و به آرزوی دیرینه‌اش رسید و وظیفه خطیر خود را در مقابل اسلام و انقلاب به نحو احسن انجام داد.
3- شهید حسن فدایی
حسن فدایی در شهریور 1333 در خانواده‌ای روحانی در یکی از روستاهای کرمان دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در یکی از دبستان‌های جوپار که بعدها به نام خودش نام‌گذاری شد، گذرانید. در سال 1354 از انستیتو تکنولوژی اقبال‌لاهوری کرمان موفق به اخذ مدرک فوق دیپلم مکانیک شد. بعد از اتمام تحصیلاتش به خدمت نظام وظیفه رفت. هفته آخر سربازی وی مقارن با فرمان امام مبنی بر ترک سربازخانه‌ها شد. نامبرده فرمان امام را اجابت کرده و از سربازخانه اصفهان فرار و به کرمان آمد.
صبح روز دوشنبه سیزدهم دی 1357 مقابل منزل شهید، یکی از کولی‌نماهای سابقه‌دار تحریک‌شده با بلندگو بنای فحاشی و توهین به نهضت و انقلاب اسلامی را گذاشت و در مقابل اعتراض فدایی، او را با چاقو هدف قرار داده و چندین ضربه بر وی وارد آورد که نهایتاً منجر به شهادت او شد.
4- شهید سیدحسین حسینی‌گوکی
این شهید بزرگوار در سال 1334 متولد و تحصیلات خود را تا پنجم ابتدایی ادامه داد. فقر خانواده مانع از ادامه تحصیلش شد؛ لذا ترک تحصیل کرده و از همان اوان نوجوانی کمک خرج خانواده بود. وی فردی مبارز و مذهبی بوده و همیشه در مجالس مذهبی و تظاهرات و مبارزات انقلابی شرکت می‌کرد. تا اینکه در تاریخ جمعه بیست و چهار آذر ماه 1357 در واقعه مسجد امام کرمان مورد اصابت گلوله قرار گرفته و به درجه رفیع شهادت نایل گردید.
5- شهید غلامحسین مهدوی
غلامحسین مهدوی در روز ششم اسفند ماه 1309 در شهر کرمان چشم به جهان گشود. در هنگام اوج‌گیری انقلاب به کسب و کار خیاطی اشتغال داشت. شهید مهدوی مشتاقانه در راهپیمایی‌هایی که در سطح شهر برگزار می‌شد، شرکت می‌نمود. سرانجام روز 24 آذر 1357 در جریان حمله مزدوران رژیم شاه به تظاهرات مردم در مسجد امام شهد شهادت نوشید.
6- شهید فرامرز دادبین
در روز نهم شهریور 1330 در کرمان به‌دنیا آمد. او خانواده معتقد و پایبند به امور مذهبی داشت که این اعتقاد و ایمان خانواده در او تأثیری شگرف گذاشت و زمینه کشش او را به‌مسائل مذهبی فراهم آورد. وی از همان ابتدای تحصیل یکی از بهترین شاگردان کلاس محسوب می‌شد و پس از اخذ مدرک دیپلم موفق به راهیابی به دانشگاه گردید. فرامرز پس از چهار سال تحصیل در دانشگاه، موفق به اخذ مدرک لیسانس شد. پس از آن به کسوت شریف معلمی در آمد. وی در بحبوحه تظاهرات مردم علاوه بر تدریس به فعالیت‌های سیاسی و مذهبی نیز می‌پرداخت. تا اینکه سرانجام در حادثه حمله مزدوران شاه به مردم انقلابی کرمان در مسجد امام در تاریخ 24/9/1357 مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.
7- شهید حمید نامجو باغینی
این بزرگوار در سال 1339 در روستای باغین از توابع کرمان دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در دبستان ارباب‌زاده، دوره راهنمایی را در مدرسه فروغ که اکنون به نام خود او نام‌گذاری شده و دبیرستان را در مدرسه ای که امروز شریعتی نامیده می شود به پایان رساند. سپس به دانشسرای مقدماتی رفت و در مهر 1357 به استخدام آموزش و پرورش در آمد و در سه کنج ماهان به تدریس مشغول شد. او مرتباً در تظاهرات و مجالس شرکت می‌کرد و نوارهای امام را گوش می‌داد و اعلامیه‌های ایشان را می‌خواند. بعد از به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان، حمید همراه چند معلم دیگر اعتصاب کرد و از ماهان به کرمان آمد.
یک روز ساواکی‌ها از ورود او به مسجد جامع ممانعت کردند و او را دستگیر نمودند. آخر شب که او را آزاد کردند و به خانه آمد و درحالی‌که تمام بدنش زیر ضربات عوامل رژیم سیاه و کبود بود، می‌گفت: «به‌خاطر خداست و من دو رکعت نمازی که در زندان خواندم، خیلی برایم لذت‌بخش بود.»
در 24 آذر 1357 مردم در مسجد امام گرد آمده بودند. چند لحظه بعد از حرکت مردم از مسجد، مأموران رژیم به‌سوی مردم آتش گشودند و نزدیک به بیست نفر از جمله حمید نامجو مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و سه نفر شهید شدند. حمید به بیمارستان راضیه فیروز منتقل گردید و پس از چند روز به خیل شهدای انقلاب پیوست.
8- سید محمود سید رضایی
سید محمود سید رضایی در سال 1300 در جوشان از توابع بخش گلباف کرمان به‌دنیا آمد. او فردی مؤمن بود و چون در یک خانواده مذهبی رشد کرده‌بود، به ائمه اطهار علاقه‌مند بود و عشق می‌ورزید. روح او با شروع انقلاب نتوانست آرام گیرد و با شوری بی‌سابقه در فعالیت‌های انقلابی شرکت می‌جست. در زمان تبعید حضرت امام (ره) اعلامیه‌های ایشان را به مردم می‌رساند. با مردم صحبت می‌کرد و آنها را نسبت به ظلم و ستم پهلوی به مبارزه فرا می‌خواند. به همین علت چندین‌بار افراد پاسگاه و چماق‌به‌دستان رژیم تصمیم گرفتند او را از بین ببرند. سرانجام سید محمود سیدرضایی در تاریخ سه‌شنبه بیست و هشت آذر 1357 به لقاءالله پیوست.
9- شهید حمید سام‌پور ماهانی
در چهاردهم خرداد 1341، در شهرستان کرمان چشم به جهان گشود. پدرش ماشاء‌الله شاغل در آموزش و پرورش بود. او تا دوم متوسطه درس خواند. شانزده ساله بود که در دوم اسفند 1356، در بندرعباس بر اثر شکنجه رژیم طاغوت به شهادت رسید. مزار وی در گلزار شهدای زادگاهش واقع است.
10- شهیده طلعت علی محمدی
شهیده طلعت علی محمدی در سال 1310 در روستای جوشان از توابع کرمان به‌دنیا آمد.. با شروع انقلاب وظیفه خود می‌دانست که در فعالیت‌های مربوط شرکت کند. علاقه شدیدی به شرکت در راهپیمایی‌ها و تظاهرات داشت و در تظاهرات فعالانه حضور داشت. سرانجام در اربعین حسینی در سال 1357 در روستای جوشان درحالی‌که همراه با مردم در راهپیمایی شرکت کرده‌بود، هدف گلوله مزدوران پهلوی قرار گرفت و در جلوی ژاندارمری روستا به شهادت رسید. جنازه او را بعد از دو روز با گرفتن پنج هزار تومان تحویل خانواده‌اش دادند.
منبع: کتاب انقلاب اسلامی در کرمان؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی
