پایگاه‌اطلاع رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ دومین نشست از سلسله نشست‌های علمی تخصصی به مناسبت یکصدمین سالگرد بازتاسیس حوزه علمیه قم با عنوان «مروری بر ادوار مبارزاتی امام خمینی؛ ورود امام به قم پس از 14 سال تبعید» در دهم اسفند ماه با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید حمید روحانی و با حضور جمعی از پژوهشگران و محققان تاریخ انقلاب اسلامی در سالن اجتماعات مرکز اسناد انقلاب اسلامی برگزار شد.
حجت‌الاسلام روحانی در این نشست با تأکید بر اینکه مقابله با روحانیت قبل از روی کار آمدن رضاخان و در دوره مشروطیت توسط عناصر فراماسونری غرب‌گرا و اعدام شیخ فضل‌الله نوری آغاز شد و هتک حرمت روحانیت در دوره پهلوی اول و دوم تداوم یافت، در خصوص بازتاسیس حوزه علمیه قم توسط آیت‌الله حائری؛ افزود: آنچه مهم است این است که مرحوم آیت‌الله حائری مردی سیاستمدار و اندیشمند بود که در زمان کودتای انگلیسی رضاخان توانست با سیاست حساب‌شده مانع نابودی حوزه شود.
عضو هیئت امنای مرکز اسناد انقلاب اسلامی به نقش رضاخان و پهلوی‌ها در ایجاد تفرقه بین دانشگاه و حوزه اشاره نمود و اختلاف بین حوزه و دانشگاه را از سیاست‌های پهلوی در راستای اختلاف بین نسل‌های تحصیل‌کرده و جدایی بین آن‌ها دانست.
وی افزود: در چنین فضایی که هتک حرمت روحانیت توسط مطبوعاتی همچون روزنامه «توفیق» ترویج می‌شد و کسی هم جرأت پاسخ‌گویی به این بی‌احترامی‌ها را نداشت، امام خمینی مبارزه خود را در 15 اردیبهشت 1323 با نگارش یک یادداشت در دفتر سیدعلی مهد وزیری یزدی و همین‌طور تألیف کتاب کشف‌الاسرار که مانیفست امام خمینی برای حکومت اسلامی است، آغاز نمودند.
حجت‌الاسلام روحانی با تاکید بر محورهای سه گانه جلوه‌های مبارزاتی امام خمینی اظهار داشت: امام خمینی در مرحله اول با تأکید بر جایگاه مردم این فرضیه را که بدون کمک از کشورهای قدرتمند بیگانه نمی‌توان به جنگ دیکتاتوری رفت را درهم شکست و در مرحله دوم به‌جای مبارزه با دولت‌ها و شاخ و برگ‌های حکومت، مستقیماً به مبارزه با شخص شاه پرداخت و در مرحله سوم نیز در مسیر مبارزه هیچ‌گاه اجازه نداد جناح‌های خاص سیاسی در جریان مبارزات اصیل مردم وارد شوند و تا آخرین لحظات حیاتشان هم بر استقلال از این جناح‌ها و پرهیز از تفرقه بین مردم تأکید داشتند.
وی با اشاره به خاطراتی از نخستین روزهای شروع نهضت امام خمینی و محیط نامناسب فرهنگی قم پس از رحلت آیت‌الله بروجردی از تنظیم نامه‌ای با همفکری آیت‌الله مصباح که خطاب به مراجع و با امضاء طلاب ارسال شده بود، گفت: امام خمینی از این نامه استقبال نموده و بر اساس آن، به شهربانی قم تذکر دادند و بعداً هم از این تلاش صورت گرفته تقدیر نمودند.
عضو هیات امنای مرکز اسناد انقلاب اسلامی با اشاره به دیدگاه‌های مخالف با نهضت امام در حوزه قم و نجف خاطرنشان کرد: امام خمینی معتقد بودند که ما مأمور به تکلیف هستیم و قطع به‌یقین این نهضت پیروز خواهد شد.
حجت‌الاسلام روحانی در خصوص نقش مردم در ادوار مبارزاتی امام گفت: امام خمینی از زمان نگارش کشف‌الاسرار تا دوران رهبری جمهوری اسلامی بر همراهی مردم در حکومت اسلامی تأکید داشته و این‌گونه نبوده که امام در مقطعی خاص به نقش مردم در تشکیل حکومت معتقد باشند.
وی افزود: امام در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی اعتقاد به عدم ورود روحانیت در مسائل اجرایی داشتند و معتقد بودند که روحانیت باید با حفظ جایگاه و وظیفه خود ناظر بر مسائل جامعه باشد و از ورود به مسائل خلاف شأن خود خودداری نمایند اما ظهور جریان غرب‌گرا و آسیب‌های ناشی از آن در اول انقلاب، باعث شد که روحانیت به مسائل اجرائی ورود کند.
