مرکز اسناد انقلاب اسلامی

حضور تاج‌زاده، نماینده وزارت كشور و عضو ارشد حزب مشاركت، كه در حمایت غوغاییان سخن می‌راند، به جای فرونشاندن شعله‌های خشم، بر شدت آن ‌افزود. كش‌وقوس‌ها ادامه یافت تا اینكه در جریان كنترل این حركت‌ها توسط نیروی انتظامی، ناگهان عناصر خودسر «لباس شخصی» به خوابگاه دانشجویان حمله بردند و به ضرب و شتم دانشجویان پرداختند.

حادثه کوی دانشگاه در 18 تیر 1378 یکی از حوادث تلخ تاریخ معاصر است که هنوز بعد از گذشت سال‌ها نکات ناگفته فراوانی پیرامون آن رخداد وجود دارد. فتنه‌ای که در نهایت توسط مردم خنثی شد و از قضا یکی از اقشاری که نقش کلیدی در خنثی‌سازی این فتنه داشتند، خودِ دانشجویان بودند. در همان لحاظ اولیه اجرای توطئه، تشکل‌های دانشجویی برای خنثی کردن این حرکت وارد میدان شدند. طی اقدامات بعدی، دانشجویان طرح برپایی یک راهپیمایی در برابر هنجارشکنی آشوبگران را ریختند. علاوه بر این، در اغلب استان‌های کشور، دانشجویان با تجمعات پرشور خود مهر بطلانی بر توطئه‌های معاندین و دشمنان زدند. عظیم‌ترین حرکت دانشجویی در محکومیت وقایع 18 تیر ، در روز 23 تیر صورت گرفت. در این راهپیمایی، دانشجویان در کنار اقشار مختلف مردم حضوری پرشور داشتند. براساس گزارش مطبوعات، در این روز «راهپیمایان با سردادن شعارهای «دانشجو بیدار است، از منافق بیزار است»، «دانشجو بیدار است، از هرج و مرج بیزار است» و «دانشجوی خط امام، بر تو درود بر تو سلام» تبلیغات شیطنت‌آمیز رسانه‌های بیگانه درباره نسبت دادن ناآرامی‌های اخیر به دانشجویان را محکوم کردند.»

نظام‌الدین موسوی می‌گوید: از بعد از ظهر آن روز بود که تحكیمی‌ها می‌‌خواستند سوار موج شوند. یكی از ایرادات جدی كه به این‌ها وارد بود این بود كه به دروغ اسامی كشته‌‌شدگان را منتشر كردند. این‌ها قرار بود شنبه جلوی سردر دانشگاه تجمعی داشته باشند و تراكتی كه پخش كردند عنوانش بود: «بِأی ذَنبٍ قُتِلَت؟» در حالی كه تا آن موقع هنوز كسی كشته نشده بود.

راهپیمایی اعتراضی دانشجویان در شامگاه 17 تیر ماه در حمایت از روزنامه سلام بدون مجوز برگزار شد اما روزنامه های جریان دوم خرداد و همچنین وزرای دولت خاتمی که همیشه داعیه‌دار قانون‌مداری بودند، اشاره‌ قابل توجهی به آن نکردند بلکه با سیاسی‌کاری سعی داشتند اهداف از پیش تعیین شده خود را محقق کنند. «مصطفی تاجزاده» معاون سیاسی وقت وزارت کشور نیز در مصاحبه‌ای با روزنامه جمهوری اسلامی در تاریخ 2 مرداد 78 به غیرقانونی بودن این راهپیمایی اذعان می‌کند اما در عین حال توجیه عجیبی برای راهپیمایی دانشجویان می‌آورد. تاجزاده می‌گوید: «معمولا اینگونه تظاهرات‌ را خود آقای دکتر کوهی[مسئول وقت کوی دانشگاه تهران] جمع می‌کرده است. حتی ایشان به فرمانده مامورین در صحنه می‌گوید به من 5 دقیقه فرصت دهید تا با تجربیات خودم مشکل را حل کنم».

روز پنجشنبه 17 تير، روزنامه‌های زنجيره‌ای با تيترهايی چون «محدوديت مطبوعات خشم مردم را شعله‌ور خواهد كرد»، «زمان حامل حوادث خشونت بار است »، «نظام بايد هزينه‌های سنگينی بپردازد»، «دانشجويان ساكت نخواهند نشست »، «ورود به قلعه چپ گرايان يک ريسک خطرناک برای محافظه‌كاران است »، «مقابله با دولت و مخالفت با توسعه سياسی » و «پايان سياست‌ورزی»، درصدد القای فضای بحرانی و ناآرامی به جامعه برآمدند.

خنثی‌ شدن فتنه 23 تیرماه 78 با حضور مردم از دید رسانه‌های خارجی پنهان نماند. شبكه تلويزيوني ار.تی.ار روسيه در برنامه خبری بعدازظهر خود راهپيمايی مردم ایران در 23 تیر را يكی از بزرگترين راهپيمايي‌های انجام شده در حمايت از جمهوری اسلامی بعد از پيروزي انقلاب توصيف كرد. خبرگزاري فرانسه نیز گزارش داد ده‌ها هزار نفر برای انجام تظاهراتی در حمايت از نظام اسلامی ايران در پی شش روز تظاهرات غيرقانونی در مركز تهران گرد هم آمدند. به گزارش اين خبرگزاری شعار "جانم فداي رهبر" از شعارهای اصلی روز 23 تیر بود. این خبرگزاری همچنین گزارش داد که مردم خشم خود را از امریکا و اسرائیل نیز اعلام کردند. روزنامه یو.اس.ای.تودی نیز اشاره کرد که مردم با راهپیمایی خود آرامش را به تهران بازگرداندند.