مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - قیام 15 خرداد
به روایت اسناد،
با وجود اهتمام رژیم پهلوی بر ارائه چهره ارتجاعی از نهضت اسلامی در طی حوادث منتهی به قیام 15 خرداد و از بین بردن تمام اسناد موید نهضت و قلب واقعیت، اسناد به جای مانده حکایت از حمایت  بخشی از زنان کشور از نهضت اسلامی دارد. در یکی از این موارد زنان قم در حمایت از امام خمینی در مسجد اعظم تحصن کردند و یا در ماجرای اعتصابات مردم تبریز در سال 42 زنان در اعتراضات حضور داشته و از نهضت اسلامی حمایت کردند.
کد خبر: ۸۴۵۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳

میدانی‌های کفِ میدان؛
ما یک شرکت تعاونی به نام توحید درست کرده بودیم. این شرکت تعاونی کارش این بود که از خانواده‌های زندانیان سیاسی که مشکلی مالی داشتند حمایت کند. خاطرم هست با یکی از بازاریان پارچه‌فروش قرار داد بسته بودیم که هر وقت شخصی آمد و حواله تعاونی ما را داشت به او رایگان پارچه بدهد و بعد با شرکت تعاونی حساب کند. افراد واجد شرایط را شناسایی می‌کردیم و به مغازه‌های طرف حسابمان معرفی می‌کردیم.
کد خبر: ۸۴۴۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳

به بهانه شهادت طیب
نصیری به همراه چند تن از امرای ارتش و حکومت که از پیش روابط تنگاتنگی با طیّب داشتند، به او پیشنهاد می‌دهند که در یک مواجهه حضوری با امام در برابر دوربین‌های تلویزیونی اقرار نماید که از امام برای راه‌اندازی قیام پول دریافت کرده تا بدین‌وسیله دیگر پای او به دادگاه کشیده نشده و شامل عفو شاهانه شده و حتی برای امنیت خود و خانواده‌اش با خرج حکومت برای اقامت به هر نقطه از جهان که خواست برود.
کد خبر: ۸۱۵۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۱

به روایت اسناد
اقدامات مخالفت‌آمیز چند ماه اخیر آیت‌الله خمینی و پیشقدمی مشارالیه در مخالفت با عملیات اصلاحی اعلیحضرت همایونی و دولت موجب تمرکز قدرت‌های روحانی در اطراف وی گردیده و به خاطر همین مرکزیت، هم‌اکنون حوزه‌های علمی مذهبی خارج از ایران نیز نامبرده را مشخص‌ترین رکن جامعه روحانیت ایران می‌شناسند.
کد خبر: ۷۷۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۹

چند روایت از قیام 15 خرداد
احمد شهاب در خاطرات خود در این باره می‌­گوید: «من و عراقی و توکلی در حرم ­حضرت عبدالعظیم بودیم که خبر به ما رسید. به میدان (میدان سبزی و میوه که آن زمان در خیابان صاحب­ جمع یا سر قبر آقا و بالای میدان شوش بود) آمده و عراقی به طیب گفت میدان را ببندید. طیب هم به میدان گفت :تعطیل کنید. و ما از درخت­ها چوب کنده و دست مردم دادیم.»
کد خبر: ۷۷۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۳

به دنبال سخنرانی تاریخی امام خمینی در مدرسه فیضیه راه هرگونه مذاکره و يا گفتگوي مسالمت‌آميز با دربار بسته شد و اسدالله علم دستور داد مراسم مذهبي ‌و سوگواري را در شهرهاي قم و تهران مورد تهاجم قرار دهند. شاه نیز به­شدت از سخنرانی امام عصباني و وحشت­زده شده و بلافاصله دستور دستگيري امام را صادر کرد. خبردستگیری امام به سرعت در بین توده‌های مردم پخش شد، بلافاصله در مردم در اعتراض به این اقدام رژیم تظاهرات خونین برپاکردند.
کد خبر: ۶۸۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲

به بهانه سالگرد قیام 15 خرداد،
نشست واکاوی نتایج و پیامدهای قیام 15 خرداد 1342 در ایران» با حضور آقایان جواد منصوری، عزت‌الله مطهری (عزتشاهی) و ابوالفضل توکلی‌بینا در خبرگزاری مهر برگزار می‌شود.
کد خبر: ۶۸۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۸

واقعه 15 خرداد 1342 نقطه عطف و تاریخ‌ساز انقلاب اسلامی است. با اینکه دستگیری و بازداشت امام خمینی در شهر قم صورت گرفت، با مخابره این خبر به سراسر کشور واکنش‌های علما و و مردم هر دیار را برانگیخت و موجی عظیم از اعتراضات را به وجود آورد که سنگ بنای انقلاب سال 1357 پی‌ریزی کرد و به قیام خونین 15 خرداد مشهور شد. در این راستا در نوشتار حاضر شهرهای ورامین، شیراز، خمین، کاشان، مشهد، تبریز، اصفهان، از پیشگامان این قیام تاریخ ساز بودند.
کد خبر: ۵۸۵۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

انتشار خبر دستگیری امام خمینی در 15 خرداد 1342، واکنش گسترده و مردمی را در سراسر کشور به دنبال داشت، در قم در همان ساعت ابتدایی مردم به به طرف بیت امام سرازیر شدند. در تهران، شیراز، مشهد و دیگر شهرها مردم به خیابان‌ها ریختند و با شعار «یا مرگ یا خمینی» به این اقدام رژیم واکنش نشان دادند. با این حال بی‌رحمانه‌ترین جنایت رژیم پهلوی در ورامین رقم خورد. در این شهر رژیم با تمام قوا مردم معترض را به گلوله بست و صحنه تظاهرات را به دریای خون تبدیل کرد.
کد خبر: ۵۸۵۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

به دنبال قیام گسترده و مردمی 15 خرداد 1342، رژیم پهلوی دستور اعلام حکومت نظامی و سپس کشتار مردم را صادر کرد. محمدرضا پهلوی بعداً «طی مصاحبه‌ای اعلام‌ داشت‌ که‌ خود او در سال‌ 1963 دستور تيراندازی داده‌ است‌ و از بابت‌ کاری که‌ کرده‌ ابداً متأسف‌ نيست‌». رژیم پهلوی در ادامه با شیوه‌های گوناگون دیگری مثل بازداشت، شکنجه، تطمیع و ... تصمیم به سرکوبی مردم گرفت. برخلاف تصور رژیم ابعاد این قیام به‌قدری زیاد بود که تمام ایران را درنوردید و شعله نهضت را برافروخت.
کد خبر: ۵۸۴۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

روایت‌هایی از 15 خرداد
آیت‌الله احمدی میانجی با اشاره به یکی از دیدارهایش با آیت‌الله میلانی می‌گوید: «در يكى از آن جلساتى كه خدمت آقاى ميلانى مى‌رفتيم... از آقاى ميلانى پرسيدم: آقا! كارها به كجا رسيد؟ فرمود: هدف چه بوده است؟ مى‌خواهيد به كجا برسيم؟ اگر هدف اين بود كه براى آقاى خمينى كارى كرده باشيم، بدانيد كه كار آقاى خمينى از خطر گذشته است و ديگر خطرى ندارد، زيرا كار آقاى خمينى آن‌قدر بالا گرفته كه ديگر نمى‌توانند او را محاكمه و يا اعدامش كنند.»
کد خبر: ۵۸۴۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳

نخستين واكنش به دستگيري امامخميني ازسوي دانشجويان دانشكده‌ كشاورزي کرج صورت گرفت. آنها دست به تظاهرات زده و درپايان اعلاميه‌اي در پشتيبانياز امام خميني قرائت كردند كه در آن آزادي فوري ايشان درخواست شده بود. ساواك يكياز عوامل اصلي اين مراسم را، از اعضاي سابق فدائيان اسلام و از نزديكان نوابصفوي دانست كه «داراي احساسات مذهبي بوده است.»
کد خبر: ۲۸۹۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۴

ویژه‌نامه پیوند مستحکم|روایتی از حجت‌الاسلام رحیمیان
جت الاسلام رحیمیان از طلاب انقلابی و نزدیکان امام خمینی در کتاب خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است نقل می کند:با دستگیری امام در ۱۵ خرداد مرحوم حاج آقا مصطفی از حضرت امام نقل کرد که در همان ابتدای استقرار در زندان، سرهنگ مولوی وارد شد و با همان ژست قلدرمآبانه و بی ادبانه‌ای که داشت، با لحن مسخره آمیزی گفت: «آقا، تازگی دستور نداده‌اید که گوش کسی را ببرند؟» او با این سخن خواسته بود که نیش زهرآگین خود را بزند و به خیال خودش، با این طعنه، روحیه امام را تضعیف کند، ولی امام بعد از چند لحظه سکوت، با آرامش سرشان را بلند می‌کنند و با لحنی مطمئن و محکم می‌فرمایند: «هنوز دیر نشده است.»
کد خبر: ۲۸۸۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم| برشی از خاطرات دانش‌منفرد
علی دانش‌منفرد، از مبارزان و فعالان نهضت اسلامی، درباره مواضع گروه‌های مختلف در دانشگاه نسبت به قیام 15 خرداد نیز می‌گوید: در دانشگاه، نیروهای غیر مذهبی به‌ویژه چپی‌ها می‌گفتند ماهیت این حرکت و رهبر آن مشکوک است و معلوم نیست در بطن حادثه چه هست. نیروهای جبهه ملی نیز ما را یاری نکردند.
کد خبر: ۲۸۸۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم| برشی از خاطرات حسن روحانی
حسن روحانی در باره شعار مردم در روز 15 خرداد می‌گوید: شعار اصلی آن روز «یا مرگ یا خمینی» بود. ظاهرا به ذهن مردم خطور کرده بود که همه جمعیت باید به سمت تهران حرکت کنند. در این حال به تدریج تمام صحن بزرگ مالامال از جمعیت شده بود و عده‌ای از مردم هم خود را با چوب یا شمشیر مجهز کرده بودند.
کد خبر: ۲۸۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم| برگی از خاطرات شهید محلاتی
شهید آیت‌الله فضل‌الله محلاتی درباره واکنش امام به کشتار 15 خرداد می‌گوید: و قتی امام دیدند مردم با شعارهایشان چه غوغایی کردند، شروع کردند بشدت گریه کردن، آقای لواسانی گفتند: چرا گریه می کنید؟ چرا این قدر ناراحتید؟ باید تحمل کنید. امام فرمود: من ناراحتم که بچه‌های من سالمند، خود من هم سالم هستم ولی جوان‌های مردم، شهید شدند؛ این برای من تحملش خیلی مشکل است.
کد خبر: ۲۸۸۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم| روایتی از شهیدعراقی
شهید مهدی عراقی، از اعضای اصلی هیئت‌های موتلفه اسلامی، در باره نحوه تعطیلی بازار در 15 خرداد می‌گوید: روز 15 خرداد، صبح ساعت ۵، خبر دستگیری آقای خمینی به تهران رسید. عده‌ای از بچه‌ها ماموریت پیدا کردند که میدان را تعطیل کنند. این‌ها می‌آیند میدان سبزی. میدان سبزی را تعطیل می‌کنند، از میدان سبزی می‌آیند میدان بارفروش‌ها که مغازه و آن‌جا هم گفتند که تعطیل کنید، چه‌ها دیگر ریختند وسط میدان. بعضی‌ها تو ماشین بودند، داشتند بار می فروختند، همه از ماشین‌ها آمدند پایین و چوب به دست خلاصه راه افتادند و میدان تعطیل شد.
کد خبر: ۲۸۷۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم| برشی از خاطرات آیت‌الله واعظ طبسی
آیت‌الله واعظ طبسی درباره واکنش امام خمینی به کشتار 15 می‌گوید: پس از آنکه امام از زندان شاه به منزلشان منتقل شدند، بنده به عنوان نماینده حوزه علمیه مشهد همراه با عده‌ای از اساتید خدمت امام رفتیم که عرض ارادت کنیم. در آنجا به من پیشنهاد شد که صحبت بکنم و البته مشخص است که آن روزها در قم چه غوغایی بود و منزل امام هم پر از جمعیت بود. ۳۵دقیقه در خدمت امام صحبت کردم. حادثه۱۵خرداد را برای امام توضیح دادم و امام حدود۲۰دقیقه اشک می ریختند.
کد خبر: ۲۸۷۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم|روایتی از شاهد عینی کشتار 15 خرداد
حسن بهشتی که یکی از شاهدان عینی کشتار مردم قم در 15 خرداد بود، انتقال جنازه‌های شهدای 15 خرداد می‌گوید: در تظاهرات مردم پشت هم پناه می‌گرفتند. مأموران هم تیراندازی می‌کردند. مردم هم همین جور می‌افتادند. تا سرپا ایستاده بودند جا بود برای ایستادن ولی وقتی که روی هم ریختند چهار پنج تا جنازه روی هم ریخته شده بود. همان جا دست و پا می‌زدند، صدایشان هم صدای عادی نبود و خون در گلویشان گیر کرده بود. خون همین طور به در و دیوارهای کوچه می‌پاشید و آن افسر می‌گفت بزنید. باز هم می‌زدند. جنازه‌ها را دو تا پا و دوتا دستشان را می‌گرفتند و داخل ماشین می‌انداختند. بعد این‌ها را می‌برند منظریه. در منظریه گودال‌هایی کنده بودند که جنازه‌ها را بردند و آنجا دفن کردند.
کد خبر: ۲۸۷۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

ویژه‌نامه پیوند مستحکم|روایتی از آیت‌الله مسعودی خمینی
آیت‌الله مسعودی خمینی که هنگام دستگیری امام در نیمه خرداد 1342 در قم حضور داشت، درباره تظاهرات زنان در 15 خرداد می‌گوید: زنان در تمام مسیر حرکت به دادن شعارهایی همچون "یا مرگ یا خمینی" پرداخته بودند. این اولین باری بود که زنان به طور گروهی اقدام به برگزاری تظاهرات می‌کردند و این امر موجب شگفتی بود که زنان بدون اینکه سازماندهی منظمی در کار باشد، به طور خودجوش در قالب دستجاتی درآمده و به سمت حرم حرکت کرده بودند.
کد خبر: ۲۸۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

تازه های کتاب