مرکز اسناد انقلاب اسلامی

عرصه‌های نظامی، انتظامی و امنیتی از مهمترین مصادیق این حضور مردمی است که پدیده‌های "کمیته انقلاب اسلامی" و "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" از درون این نیروهای خودجوش مردمی حاصل شد. امام  پس از حادثه کودتای نقاب و ماجرای لانه جاسوسی و... بر پایه دیدگاه لزوم دفاع عمومی در  5 آذر 1358  مساله ارتش بیست میلیونی را طرح کردند که زمینه‌ساز شکل‌گیری واحدهای بسیج در سراسر کشور شد اگرچه پیش از صحبت امام در برخی از نقاط کشور مانند اصفهان چنین گروه‌های مردمی شکل گرفته بودند.

انقلاب اسلامی ایران در مقایسه با سایر انقلاب‌های بزرگ جهان، از نظر تعداد افراد شرکت‌کننده در فرایند انقلاب (نسبت به کل جمعیت کشور)، یک نمونه منحصربفرد و بـی‌نظیـر است. سرنوشت انقلاب پس از پیروزی نیز مستقیماً با «حضور مردمی» مرتبط است. این یک اصل مسلم است: اگر انقلاب بخواهد بر روی اصول خود بایستد، مردم تکیه‌گاه اصلی آن هستند. در این راه، حفظ وحدت عمومی و حرکت در زیر لوای رهبری حائز اهمیت فراوان است. از زمان پیروزی انقلاب اسـلامی تـاکنون یعنی در ۴۲ سال گذشته، همواره این حضور مردمی را - که موجب تداوم انقلاب نیز هست - مشـاهده کرده‌ایم.