مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - ساواک
اولین گزارش ساواک درباره حوزه علمیه قم + اسناد
پس از تشکیل ساواک یکی از اولین نهادهایی که کنترل و مراقبت از وضعیت و تغییر و تحولات آن در دستور کار رژیم پهلوی قرار گرفت، روحانیت و به خصوص حوزه علمیه قم بود. دایره امنیت و مذاهب ساواک در نخستین گزارش خود از حوزه علمیه در 22 اسفند 1335 مطالب مهمی پیرامون زعامت آیت‌الله العظمی بروجردی، مدرسین و اساتید سطح عالی حوزه و راهکارهای به انزوا کشاندن نهاد روحانیت قم ارائه می‌دهد. در بخشی از این گزارش آمده است: «عموم علما و مدرسین مخالف کمونیسم هستند ولی به دستگاه حاکمه کشور هم اعتقادی ندارند.»
کد خبر: ۸۸۰۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۲

به روایت طاهره لباف
سال دوم بود که باز در اعتصابات شرکت کردم. گارد دانشگاه آمد مرتب اخطار کرد که متفرق شوید و گرنه ما شما را می‌زنیم. به همین دلیل یک دفعه گاز اشک‌آور زد و شروع کردند با باتوم به جان دانشجوها افتادند. صف‌های جلو خانم‌ها و صف‌های بعد آقایان بودند. فرار کردیم. یک دفعه کفشم در گل فرو رفت، دو تا از این گاردی‌ها به من رسیدند و شروع کردند من را زدن که دیگر نفهمیدم چه شد. چشم باز کردم، گویا دانشجوهای پسر رسیده بودند، جلوی این‌ها را گرفته بودند و من را بیمارستان آورده بودند. تا غروب بیهوش بودم.
کد خبر: ۸۷۳۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۴

گزارش تاریخی؛ 60 سال پس از فیضیه
بیش از 60 سال از فاجعه فیضیه در فروردین 1342 می‌گذرد؛ اما همچنان مانند دیگر وقایع تاریخی مناقشات زیادی پیرامون آن شکل گرفته است. در دوم فروردین 1342 عمال رژیم پهلوی با حمله به مراسم عزاداری شهادت امام صادق(علیه‌السلام) که از سوی آیت‌الله گلپایگانی در مدرسه فیضیه برگزار شده بود؛ دست به هتک حرمت بزرگی زدند. علاوه بر آتش زدن قرآن، ادعیه و عمامه طلاب و اهانت به مرجعیت شیعه این حادثه منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از طلبه‌ها و مردم شد. ساواک در گزارش‌ خود به کلیه استاسیون‌های[ایستگاه‌های] خارج از کشور در 11 فروردین 1342 علی‌رغم تحریف ماجرا به کشته شدن یک نفر در این واقعه و همچنین کشته شدن دو نفر در واقعه مدرسه طالبیه تبریز اذعان می‌کند.
کد خبر: ۸۷۲۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰

فیلم
در میان «آنچه گفت»‌های پرویز ثابتی در مستند من و تو، یکی از ادعاهای رئیس اداره سوم ساواک «انتشار رساله آیت‌الله خمینی توسط ساواک » بود، از فحوای سخنان ثابتی چنین بر می‌آید که ساواک نه تنها حساسیتی نسبت به مذهبیون و به‌خصوص رهبر کبیر انقلاب نداشته، بلکه اقداماتی برای انتشار رساله ایشان نیز صورت داده است.
کد خبر: ۸۶۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰

پرونده اسنادی روز دانشجو
گزارش ساواک از فعالیت 911 دانشجوی دانشگاه‌های تهران و دستگیری 190 نفر از آنان موجود است، این گزارش به تاریخ 14 تیر 51 دلایل دستگیری این دانشجویان را که عامل تحریک دانشجویان دیگر بوده‌اند، بخشنامه سال گذشته عنوان کرده است.
کد خبر: ۸۵۹۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶

آنچه گفت؛ آنچه نگفت| واکاوی ادعای پرویز ثابتی در منوتو
در میان «آنچه گفت»‌های پرویز ثابتی در مستند من و تو، یکی از ادعاهای رئیس اداره سوم ساواک «انتشار رساله آیت‌الله خمینی توسط ساواک » بود، از فحوای سخنان ثابتی چنین بر می‌آید که ساواک نه تنها حساسیتی نسبت به مذهبیون و به‌خصوص رهبر کبیر انقلاب نداشته، بلکه اقداماتی برای انتشار رساله ایشان نیز صورت داده است. اینکه چرا ثابتی چنین ادعای عجیبی را مطرح می‌کند و چه هدفی را از چنین سخنان موهومی دنبال می‌کند، برای ما نامشخص است، اما با جستجویی اندک در لابلای اسناد «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» به انبوهی از اسناد و گزارشات ساواک در خصوص «رساله توضیح‌المسائل» امام خمینی بر می‌خوریم که همگی بدون استثنا حکایت از حساسیت ساواک و به خصوص اداره سوم بر رساله مذکور دارد.
کد خبر: ۸۵۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹

تطهیرناشدنی
شکنجه مبارزان سیاسی در دوران رژیم پهلوی امری مرسوم و معمول بود. کمیته مشترک ضدخرابکاری که امروزه به موزه عبرت تبدیل شده است در دهه پنجاه شکنجه زندانیان را به اوج خود رساند. عمال رژیم نه فقط برای مردان که از شکنجه زنان و دختران هم ابائی نداشتند. در ادامه پروانه سلیحی  که در آن زمان دختری 17 ساله بود شکنجه‌های ساواک را روایت می‌کند.
کد خبر: ۸۳۷۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۶

تطهیرناشدنی| بازخوانی برگی از جنایت‌های دوران پهلوی
نماینده صلیب سرخ نتوانست خودش را حفظ کند و از چشمانش اشک سرازیر شد. به انگلیسی به حسین گفت: «من زندان‌های فلسطین، ویتنام و جاهای مختلف دنیا را که در شکنجه معروف‌اند دیده‌ام، ولی این نوع شکنجه باید به نام شکنجه آریامهری در تاریخ ثبت و ضبط گردد که عوض آب، ادرار می‌دهند.»
کد خبر: ۸۳۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۵

به روایت پرویز ثابتی
اولین بار در خرداد ۱۳۵۷ موقعی که پیشنهاد دستگیری ۱۵۰۰ نفر را داده بودیم در ملاقاتی که با فردوست داشتم، از ایشان شنیدم که: «اگر مردم این قدر ناسپاس باشند، ممکن است بگذارند و بروند»، گفتم: «کجا بروند؟ چطور چنین امری ممکن است؟» در پاسخ گفت: «ایشان چه اندازه می‌توانند این ناسپاسی‌ها را تحمل کنند؟ می‌گذارند از مملکت می‌روند، این یک واقعیت است.»
کد خبر: ۸۲۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۶

گزارش سفارت امریکا از تظاهرات مردم در سالگرد حاج آقا مصطفی خمینی
به صورت وسیعی اعتقاد بر این است که مصطفی خمینی از سوی ساواک و عوامل CIA مسموم شده است.
کد خبر: ۸۱۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱

در گفتگوی تفصیلی با زهره سادات لاجوردی مطرح شد؛
کد خبر: ۷۹۹۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۳۱

ساواک در ایلام | بخش سوم
اسرائیل دارای 3 پایگاه برون مرزی در ایران بود که احتمالاً از سال ۱۳۳۷ این پایگاه‌ها ایجاد شده بود. این ۳ پایگاه در خوزستان (مرکز اهواز)، در ایلام (مرکز ایلام) و در کردستان (مرکز بانه یا مریوان) و در محلی مستقر بود که ساواک هم در آن محل باشد. هدف پایگاه‌های برون مرزی اسرائیل در ایران، عراق و کشورهای عربی بود و اکثر مأمورین را این ۳ پایگاه استخدام می‌کردند و پس از آموزش کامل مرحله بهره‌برداری شروع می‌شد.
کد خبر: ۷۸۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۷

به روایت اسناد
سید محمود دعائی از جمله روحانیون مبارزی بود که در دوران نهضت اسلامی به ویژه ایام تبعید امام خمینی در نجف همواره تحت کنترل و تعقیب و مراقبت ساواک قرار داشت.
کد خبر: ۷۸۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۶

به روایت اسناد
اقدامات مخالفت‌آمیز چند ماه اخیر آیت‌الله خمینی و پیشقدمی مشارالیه در مخالفت با عملیات اصلاحی اعلیحضرت همایونی و دولت موجب تمرکز قدرت‌های روحانی در اطراف وی گردیده و به خاطر همین مرکزیت، هم‌اکنون حوزه‌های علمی مذهبی خارج از ایران نیز نامبرده را مشخص‌ترین رکن جامعه روحانیت ایران می‌شناسند.
کد خبر: ۷۷۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۹

وقتی شاه که در 26 دی 1357، برای آخرین بار از ایران خارج شده بود، پس از تسلیم ارتش شاهنشاهی، سقوط دولت محتضر شاپور بختیار و به‌تبع آن، پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران، مطلع شد که ارتشبد حسین فردوست، در اعلام بیطرفی و بلکه تسلیم شدنِ ارتش شاهنشاهی به‌‌انقلابیون، نقشی مؤثر ایفا کرده است، سخت ناراحت شد، که گویا انتظار نداشت دوست دوران کودکی و برکشیدهِ دوره طولانی سلطنت او، در فرایندی که به‌سقوط قطعی حکومتِ او منتهی گردیده بود، نقشی ایفا کرده باشد.
کد خبر: ۷۷۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۷

ساواک در ایلام | بخش دوم
یکی دیگر از کارکردهای ساواک ایلام که برای ساواک مرکز دارای اهمیت زیاد بود، رصد و کنترل دقیق شهرهای نجف و کربلا و نیز بغداد بوده است که از نظر جغرافیایی به استان ایلام بسیار نزدیک بودند. دایره‌ی برون مرزی ساواک ایلام در خارج از مرزهای کشور و در مناطق مختلف عراق فعالیت‌هایی داشته است و رفت و آمد مردم در مرزها را به شدت کنترل می‌کرده است. این ساواک بخشی از نیروی خود را صرف رصد موقعیت امام در نجف و نیز سایر نیروهای انقلابی در عراق کرده بود. ساواک ایلام افزون بر اقداماتی که در داخل کشور برای مقابله با مردم انجام می‌داد در خارج از کشور نیز به واسطه‌ی ایجاد دایره‌ی برون مرزی فعال بود و هدف اصلی آن هم چه در داخل و چه در بعد خارجی سرکوب هرگونه ندای مخالفت با رژیم بود.
کد خبر: ۷۷۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۹

تازه های کتاب