مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - میرزا کوچک خان
میرزا، «مسلمانی» بود که دل در گرو «ایران» داشت؛ به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی «منشأ حركت میرزا كوچک‌خان یک منشأ صددرصد دینی و اعتقادی است... و حركت، یک حركت صددرصد اسلامی و ایرانی است...»
کد خبر: ۷۳۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

اسناد جدید از نهضت جنگل
مرام‌نامه میرزا و یارانش یکی از همین بحث‌های مناقشه‌برانگیز است. سال‌ها پیش ابراهیم فخرایی در کتاب سردار جنگل، مرامنامه‌ای را به نام نهضت جنگل منتشر کرد که تا همین چند سال پیش تصور می‌شد که این مرامنامه مربوط به نهضت جنگل، و آرمان‌های آن نیز آرمان‌های نهضت است. اخیراً در میان متونی که مربوط به دهه آخر قرن سیزدهم درباره گیلان بود اسناد و اطلاعاتی به دست آمد که به ویژه برای مشروطه و نهضت جنگل افقی نو را در پیش ‌روی محققین باز می‌کند. این اسناد مربوط است به «مرامنامه و نظامنامه کمیته اتحاد اسلام» که در سال‌های میانی نهضت جنگل به صورت چاپ سنگی منتشر و در میان مردم پخش شد و هنوز آثاری از آن در میان گنجینه‌های خانوادگی مردمان کهنسال منطقه وجود دارد.
کد خبر: ۷۳۴۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

در گفت و شنود با مظفر نامدار مطرح شد؛
خود رضاخان با همه قدرتی که داشت از طریق یاران میرزا به او پیام داده بود: می‌دانم تو برای چه قیام کردی. تو انسان نیک‌نفسی هستی. من می‌دانم که تو آمده‌ای ایران را از این آشفتگی نجات دهی. من هم آمده‌ام تا این اوضاع را درست کنم. بیا با هم متحد شویم تا ایران را از این وضع نجات دهیم.
کد خبر: ۷۳۴۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

سه سند درباره شهادت دلاور جنگل
به دنبال شهادت میرزا، قوام در نامه ای به رضاخان نوشت: «محتوای سواد تلگراف رئیس اردوی گیلان راجع به تلف شدن میرزا کوچک‌خان ملاحظه شد معلوم می‌شود تلگرافی که دیروز رسیده بود صحیح بوده است. از اینکه بحمدالله تحت اوامر حضرتعالی این غائله به کلی ختم یافته است نهایت خوشوقتی حاصل و حضرتعالی را تبریک می‌گویم...»
کد خبر: ۷۳۴۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

به روایت اسناد
میرزا کوچک خان : «بنده عرض می­کنم تاریخ عالم به ما اجازه می­دهد هر دولتی که نتواند مملکت خود را از سلطه و اقتدار دشمنان خارجی نجات دهد وظیفه ملت است که برای استخلاص وطنش قیام کند، اما کابینه حاضره می­گوید: «من محض استفاده شخصی باید مملکت را در باراز لندن به ثمن بخس بفروشم»!
کد خبر: ۷۳۴۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

میرزا یک ایرانی ایده‌­آلیست و یک مرد مذهبی تمام عیار بود. هیچگاه واجباتش ترک نمی­ شد و از نماز و روزه قصور نمی ­کرد...
کد خبر: ۷۳۳۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

پایان کار میرزا سردار جنگل بر اثر خیانت روس ها و دسیسه انگلیسی‌ها توسط قوای رضاخان سردار سپه بسیار غم ­انگیز است.
کد خبر: ۷۳۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۹

حجت‌الاسلام دوانی می‌گوید:«باید دانست که در مدت قیام جنگل، بارها مرحوم سید حسن مدرس، میرزا را تشویق می­کرد که با قوای خود عازم فتح تهران شود. به این اندیشه که با قبضه شدن مرکز کشور، اوضاع به کام آزادیخواهان تحول خواهد یافت.
کد خبر: ۷۳۳۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

علیرضا زادبر
شناخت ماهیت و زیربنای نهضت جنگل مستلزم درک صحیح از بسترهای فکری این جنبش هفت ساله است. عنصر دین و مفاهیم دینی در رفتار و تصمیمات بانیان و موسسان نهضت و در ادامه بعنوان اصول ثابت رهبر برجسته آن میرزا کوچک‌خان همیشه جریان داشته است و هیچ گاه منافاتی بین دینداری و ملی گرایی سردار جنگل وجود نداشته. حال آنکه در جریان نهضت مفاهیم دینی مقوم و موید مبارزه جهت حفط وطن و استقلال از اجنبی بوده‌اند. از این جهت تاریخ‌نگاری سکولار نقش دینداری و دین خواهی رهبران و مبارزین جنگل را انکار کرده و برای آن وزنی در نظر نگرفته است.
کد خبر: ۷۳۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

در بخشی از اعلامیه میرزا کوچک‌خان آمده: «عموم ایرانیان می‌دانند که از بدو قیام و تشکیل جمعیت جنگل الی کنون، نخستین نظریه که قبل از هر چیز مطمح نظر و با خطی جلی و برجسته در سرلوحه مرام آنان منقش بوده، همانا رفاهیت حال عموم هموطنان، تهیه موجبات سعادت و استقلال ایران و بالاخره رهایی یافتن از چنگال متعدیان بوده است...»
کد خبر: ۷۳۳۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

به بهانه صدمین سالگرد شهادت دلاور جنگلی، تصاویری از میرزا را ببینید.
کد خبر: ۷۳۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

به روایت اسناد| حمایت آیت‌الله مدرس از میرزا کوچک خان
همزمان با فعالیت‌های نهضت جنگل جمعي از مسلمانان درباره ماهيت این نهضت از آیت الله مدرس استفتاء کردند؛ پاسخ شهید مدرس به این استفتاء جالب توجه است.
کد خبر: ۷۳۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

در شماره 13 نشریه جنگل تصریح شده بود: «جنگلی‌ها می‌گویند ایران مال ایرانی است. دست اغیار باید از استیلای این مملکت به ‌کلی قطع شود... قیام جنگلی‌ها، مسلح شدن جنگلی‌ها، فداکاری جنگلی‌ها، فقط برای تقویت دولت و حفظ مملکت است.»
کد خبر: ۷۳۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

به قلم حجت‌الاسلام حسینیان
بی‌شک قیام جنگل یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ معاصر به شمار می‌آید که تأثیر مهمی بر رویدادهای بعدی داشت. این قیام در کنار موفقیت‌های که به دست آورد سرانجام با شهادت رهبری قیام به شکست انجامید. از جمله موارد شکست قیام، اوضاع نابسامان بین‌المللی بود. قسمت‌هایی از ایران به اشغال نیروهای روس، انگلیس و عثمانی درآمده بود. روس‌ها در شمال ایران حکومت واقعی را در دست داشتند. در همین زمان یک کمیته انقلاب متشکل از نیروهای شوروی و ایرانی در بندرانزلی اعلام موجودیت که در ادامه این منطقه به اشغال شوروی در آمد و شرایط پیش‌روی قیام را با دشواری مواجهه کرد. شرایط پیش آمده در کنار خیانت برخی از دوستان میرزا، سرانجام به شکست قیام انجامید.
کد خبر: ۷۳۲۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۹

بعد از تجربه ناموفق مشروطه، قیام‌های متعددی در سراسر کشور علیه استبداد و استعمار شکل گرفت؛ نهضت جنگل یکی از این قیام‌ها بود. رهبری این قیام را میرزا یونس معروف به میرزا كوچک‌خان جنگلی بر عهده داشت. وی در طول دوران مبارزه، قیام علیه استبداد داخلی و مبارزه با استعمار خارجی را هدف خود قرار داده بود، حفظ تمامیت ارضی ابران مبنای مبارزه‌اش بود و آزادی‌خواهی و عدالت‌طلبی را در چارچوب اسلام دنبال می‌کرد. به نوشته ریچارد کاتم، نویسنده امریکایی: «میرزا کوچک‌خان و افرادش که به جنگلی معروف بودند، علیه تمام دشمنان ایران یکسان می‌جنگیدند؛ آن‌ها با روس‌ها جنگیدند و وقتی روس‌ها کنار رفتند با انگلیسی‌ها جنگیدند. زمانی که نیروی ترکیه-آلمان آن‌ها را تهدید کرد که قصد پیشروی به منطقه زیر نظارتشان را دارد، جنگلی‌ها اعلام نمودند با آن‌ها نیز خواهند جنگید.»
کد خبر: ۷۳۲۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰

یادی از دلاوری‌های میرزای جنگل
در 11 آذر 1300 میرزا کوچک خان جنگلی، مبارز دلیری که به خاطر خیانت برخی یاران تحت تعقیب بود، راه قله‌های جنگل را در پیش گرفت؛ اما سرما و برف این سرباز رشید را زمین‌گیر کرد و جان به جان‌آفرین تسلیم نمود. روستایی‌ها جنازه‌ یخ‌زده‌ میرزا را به خانقاه آوردند، ولی سالار شجاع سر میرزا را قطع کرد و برای رضاخان به سوغات برد و این‌گونه نهضت میرزا خاموش شد؛ ولی نام و یاد او همواره الهام‌بخش انسان‌هایی شد که برای آزادی از استبداد و رهایی از بیگانگان آرام نداشتند.
کد خبر: ۶۳۹۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۱

در بخشی از اعلامیه میرزا کوچک‌خان آمده: «عموم ایرانیان می‌دانند که از بدو قیام و تشکیل جمعیت جنگل الی کنون، نخستین نظریه که قبل از هر چیز مطمح نظر و با خطی جلی و برجسته در سرلوحه مرام آنان منقش بوده، همانا رفاهیت حال عموم هموطنان، تهیه موجبات سعادت و استقلال ایران و بالاخره رهایی یافتن از چنگال متعدیان بوده است...»
کد خبر: ۶۳۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۱

نهضت جنگل نماد آزادگی و ایستادن در برابر دیکتاتوری، استبداد و نفوذ بیگانگان بود که علاوه بر تأثیر بر حرکت‌های انقلابی در حوزه‌های عمرانی، زیرساختی، ادبیات و هنر نیز تأثیرات فراوانی داشت.ما باور داریم مرگ پایان میرزا کوچک و نهضت جنگل نبوده است. پژواک مبارزات و حکایت از خود گذشتگی این روحانی مبارز در گذشته، امروز و فردا جاری است. میرزا و یارانش قدم در مسیری نهادند که در طول تاریخ تمام انسان‌های آزاده در آن گام می‌نهند. آنها تا همیشه سرود ایمان، صلح و امنیت را زمزمه و در برابر ستم، استبداد و غارت ایستادگی می‌کنند.
کد خبر: ۶۰۳۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۱

کد خبر: ۵۱۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۵

تازه های کتاب