نهضت تنباکو
۱

نهضت تنباکو

قرارداد انحصار تنباکوی ایران در 27 رجب ‌1308ق به‌ امضای سرهانری ولف‌ سفير انگليس‌ در ايران‌ رسيد و سپس‌ ناصرالدین شاه‌ آن‌ را امضا كرد. در اين‌ قرارداد پنجاه ساله‌ نه‌ منافع‌ دولت‌ و نه‌ منافع‌ ملت‌ و نه‌ استقلال‌ ايران‌، هيچ‌كدام‌ در نظر گرفته‌ نشد. این قرارداد با مخالفت گسترده مردم و علما مواجه شد. تبعید برخی از علما به‌ عراق و ارتباط مجتهدان ساکن ایران‌ با میرزای شیرازی مرجع شیعیان موجب شد تا ایشان فتوای تاریخی تحریم توتون و تنباکو را صادر کند.

نقش مردم و روحانیت در نهضت تحریم تنباکو

نقش مردم و روحانیت در نهضت تحریم تنباکو

قرارداد انحصار تنباکوی ایران در 27 رجب ‌1308ق به‌ امضای سرهانری ولف‌ سفير انگليس‌ در ايران‌ رسيد و سپس‌ ناصرالدین شاه‌ آن‌ را امضا كرد. در اين‌ قرارداد پنجاه ساله‌ نه‌ منافع‌ دولت‌ و نه‌ منافع‌ ملت‌ و نه‌ استقلال‌ ايران‌، هيچ‌كدام‌ در نظر گرفته‌ نشد. مردم شیراز به رهبری سید علی‌اکبر فال‌اسیری به حضور اتباع انگلیسی واکنش نشان دادند. پس از آن مردم تبریز قیام دیگری را علیه قرارداد تنباکو رقم زدند. علمای اصفهان نیز با فتوای تحریم تنباکو به حمایت مردم برخاستند. تهرانی‌ها هم با زعامت میرزا حسن آشتیانی و خطابه‌های آتشین فاضل دربندی به این قرارداد واکنش نشان دادند. در قزوين‌ و يزد و كاشان‌ نيز تظاهراتی برضد شركت‌ رژی به‌وقوع‌ پیوست‌ و در خراسان‌ به‌ رهبری حاج‌شيخ‌ محمدتقی بجنوردی و حاج‌ ميرزا حبيب‌ مجتهد شهيدی، مردم‌ دكان‌ها و بازار را بستند و تظاهراتی نيز به‌ پا داشتند.