پایگاه مركز اسناد انقلاب اسلامی؛  سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر عصر پنجشنبه 22 بهمن به پایان رسید. یكی از ویژگی های این دوره از جشنواره فیلم فجر اكران فیلم هایی درمورد تاریخ معاصر ایران بود. در همین رابطه پای صحبت‌های حجت الاسلام والمسلمین حسینیان، رئیس مركز اسناد انقلاب اسلامی نشستیم كه مشروح آن را در زیر می‌خوانید:

 

 آقای حسینیان، در خبرها آمده بود كه از جشنواره‌ فیلم فجر دیدن كرده‌اید، نظرتان نسبت به فیلم‌های سال 1394 جشنواره چیست؟ 

 

حجت الاسلام والمسلمین حسینیان: احساس می‌كنم كه امسال صنعت سینما با فیلم‌هایی مانند بادیگاردِ ابراهیم حاتمی‌كیا و همین فیلم سیانور و همچنین پرداختن به شخصیتی چون زنده‌یاد حاج احمد توسلیان در فیلم ایستاده در غبار گرایش مثبتی به سوی واقعیت‌های تاریخی و حقیقت‌های اساطیری نشان داده است و این جای امیدواری به صنعت سینماست.

 

جنابعالی طرح فیلم سیانور كه به تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق می‌پردازد را چگونه ارزیابی می‌كنید؟ آیا به لحاظ تاریخی این فیلم مستندات لازم را دارد؟

 

حجت الاسلام والمسلمین حسینیان: از اینكه قسمتی از تاریخ مجاهدین خلق، بلكه مهمترین قسمت آن یعنی تغییر ایدئولوژی سازمان، سوژه‌ی یك فیلم سینمایی شده قابل تقدیر است و بنده به سهم خودم به عنوان رئیس مركز اسناد انقلاب اسلامی از تهیه‌كننده جناب آقای رضوی و نویسنده جناب آقای احمدیان و كارگردان جناب آقای شعیبی و بازیگران كه نقش خود را بسیار خوب بازی كرده‌اند، تشكر می‌كنم.

 

یك شاخصه‌ مثبت كه تیم سازنده‌ این فیلم دارند، جوانی‌شان است و این خودش یك نقطه‌ی امیدواری است كه جوانان می‌آیند و به یك موضوع حساس از تاریخ انقلاب اسلامی می‌پردازند، نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند و به این باور رسیده‌اند كه باید به آن پرداخت و برای آن فیلم ساخت. پرداختن به موضوعات مهم و حساس در تاریخ انقلاب اسلامی ضرورتی است كه تا به امروز از آن غفلت شده و بزرگان ما مخصوصاً مقام معظم رهبری بارها به آن تأكید داشته‌اند. این نكته را نباید از نظر دور داشت كه گاهی یك فیلم دقیق و پرمغز، كارِ ده‌ها یا حتی صدها كتاب را در تبیین یك واقعه تاریخی می‌كند.

 

به عنوان یك تاریخ‌نگار معتقدم كه دقت در بیان حوادث تاریخی نكته‌ی بسیار مهمی است. به نظرم فیلم دقیقی بود و از حیث حوادث و وقایع دقت كافی شده بود و توانسته بود حقایق تاریخی را در دو ساعت جمع كند. همچنین از لحاظ چهره‌های انتخاب‌شده برای بازیگری قابل تقدیر بود. چهره‌هایی برای نقش‌آفرینی انتخاب شده بودند كه به چهره‌های واقعی خیلی شباهت داشتند.

 

در طول فیلم اشاره‌هایی بود كه وقایع و تصمیمات رژیم شاه را كاملاً نشان می‌داد، برای مثال رژیم شاه بعد از ایرادات نهادهای حقوق بشر تصمیم گرفت مخالفان را در همان خیابانها قلع و قمع سازد و به زندان منتقل نكند. در فیلم‌نامه این تصمیم مهم از زبان سرگرد بهمنش بیرون آمد و به هُما نیز هنگام دستگیری‌ جمله‌ای گفت كه وی را به بن‌بست كشاند و او دست به خودكشی زد و سرگرد خیلی ساده از آن استقبال كرد.

 

از دیگر دقت‌های فیلم شخصیت تقی شهرام بود. من چند بار در زندان اوین با او صحبت كرده بودم. او در آنجا معروف بود كه دارای شخصیتی شارلاتان و مخ‌زن می‌باشد، كه در فیلم این جنبه‌ی شخصیتی وی نیز دقیق نشان داده شده بود و به واقعیتِ او بسیار نزدیك بود.

 

برخی از كارشناسان معتقدند فیلم سیانور علاوه بر نقاط قوتی كه دارد ولی خالی از اشكال نیست و نقدهایی به آن وارد است. شما به عنوان تاریخ‌نگار و رئیس مركز اسناد انقلاب اسلامی نقدی به فیلم سیانور دارید؟

 

حجت الاسلام والمسلمین حسینیان: هیچ كاری بدون نقد خصوصاً در آغاز راه ممكن نیست؛ البته نقد سازنده و در جهت رشد. فیلم شباهت به كتابی داشت كه اول و آخر آن مفقود شده است. بسیاری از كسانی كه از تاریخچه سازمان اطلاع نداشتند، شاید این بُرش تاریخی برا‌ی‌شان مبهم بود. از دیگر اشكالات این بود كه اشاره‌ای به علت تغییرِ ایدئولوژی سازمان نشده بود، كه واقعاً آن را باید در زیربنای تفكر سازمان و محتوای كتاب‌های «شناخت»، «راه امام حسین(ع)» و «راه انبیاء، راه بشر» جستجو كرد نه در اقدام و عمل مؤسسین. یك نكته نیز اگر در فیلم آمده بود شاید می‌توانست به این ریشه و علت تغییر ایدئولوژی اشاره كند، و آن تصمیم سازمان مبنی بر ترور آیت‌الله بهشتی بعد از تغییر ایدئولوژی بود، كه شاید در گفتار تقی شهرام  و وحید افراخته این علت برای بینندگان قابل بیان بود.

 

در تاریخ انقلاب اسلامی مشابه این سوژه كه هم قابلیت پردازش دارد و هم مستعدِ تبدیل به فیلم سینمایی است، فراوان وجود دارد و خلأ نپرداختن به چنین آثاری بسیار مشهود است. من به عنوان مسئول یك مركز تحقیقاتی و پژوهشی در حوزه‌ی تاریخ انقلاب اسلامی اعلام آمادگی می‌كنم كه در خدمت عزیزان نویسنده، كارگردان و تهیه‌كننده باشیم و به آنها خدمات مشاوره‌ای در حوزه‌ی تاریخ انقلاب ارائه كنیم تا به آنچه مطلوبشان هست دست یابند. مطمئناً كارهای جذاب و ارزشمندی قابل تولید می‌باشد. همین فیلم سیانور كه بخش خصوصیِ سینما به ساختِ آن اقدام كرده، خود می‌تواند مثالی شایسته برای ترغیب سایر عزیزان باشد تا به این حوزه ورود كنند.