تبعیت مردم ایران از حکم امام خمینی درباره دولت موقت
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در 15 بهمن 1357، امام خمینی طی حکمی، مهندس مهدی بازرگان را مامور تشکیل کابینه دولت موقت کردند. ایشان در حكم نخستوزيري بازرگان و سخنراني معارفه، تصريح نمودند كه نخستوزيري بازرگان به پيشنهاد شوراي انقلاب اسلامي بوده است. امام همچنین بازرگان را «بدون در نظر گرفتن روابط حزبي و بستگي به گروهي خاص« مأمور تشكيل دولت موقت کردند و از مردم خواستند تا «نظر خودشان را درباره دولت آقاي مهندس بازرگان كه دولت شرعي و اسلامي است اعلام كنند؛ هم بهوسيله مطبوعات، هم تظاهرات آرام در شهرها و در دهات و هر كجا كه مسلمان هست.»
تبعیت مردم از حکم امام
چنانچه در کتاب «یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است، به دنبال اين خواست امام، اكثريت مردم از فرداي آنروز با راهپيمايي و تظاهرات حمايت خود را از دولت بازرگان اعلام كردند. به گزارش اطلاعات روز هفدهم بهمن «سيل جمعيت در كشور يك صدا فرياد ميزد: بازرگان! بازرگان! حكومتت مبارك». براساس همين گزارش از ساعت 8 صبح جمعيت زيادي در نقاط مختلف تهران خصوصاً ميدان شهناز (امام حسين) تجمع كردند و در حمايت از بازرگان شعار دادند. جمعيت زيادي به سوي اقامتگاه امام خميني حركت كرد. جمعيت شعار ميداد: بازرگان! بازرگان! حكومتت مباركـ فرموده خميني براي ما چون جان است، نخستوزير محبوب مهدي بازرگان استـ بازرگان، بازرگان، مجري حكم قرآنـ درود بر خميني، سلام بر بازرگان.
تظاهرات مردمي در حمايت از دولت بازرگان در شهرهاي قم، مشهد، شيراز، اهواز، بابل، نور، هشترود، عباسآباد شهسوار، تربتحيدريه، كرج، كاشمر، ساري، صغاد فارس، بهبهان، همدان، خوانسار، هرسين، نيشابور، زرينشهر، نجفآباد، قزوين، استهبان، جهرم، شاهرود، سبزوار، گلپايگان، ورامين، كلاله، اصفهان، بهار همدان، خرمدره، اراك، چالوس، قهرمانشهر (كرمانشاه) گرگان، خرمآباد، درود، يزد، زرينشهر، شهرري، ايلام، دليجان، اردبيل، كبوترآهنگ، شهريار، بندرعباس، شوشتر، سنقر، ازنا، رضاييه، مرودشت، فسا، نيريز، خرامه، دزفول، شاهي، سنگسر، بوشهر، كاشان، آران، گاليكش، نوشهر، كميجان، زنجان، پلدختر، عليآباد گرگان، كرمان، شهركرد، چالوس، گچساران، اردكان، انديمشك، خرمشهر، عجبشير، سراب، لاهيجان، رشت، سمنان و شهرهاي ديگر برپا شد.
در زاهدان در حالي كه «هزاران تن از مردم در حال پشتيباني از دولت موقت بازرگان در خيابانهاي اين شهر شعار ميدادند، مورد حمله چماقداران و تيراندازي مأموران رژیم پهلوی قرار گرفتند و بيش از 60 كشته و مجروح دادند».
با فرا رسيدن 19 بهمن، عظيمترين راهپيمايي در سراسر كشور شكل گرفت و ميليونها نفر از دولت منتخب امام خميني حمايت كردند. به گزارش كيهان تمامي شهرها و حتي روستاها عرصه عظيمترين راهپيمايي و تظاهرات خياباني بود. شعارها چون غرش رعد و برق بر فراز شهرها حکم امام خمینی را تأييد ميكرد و پرچمها و پلاكاردهاي رنگارنگ در وزش توفاني از شعارها و فريادها و صداي سنگين گام راهپيمايان كه شبيه رژه بود تكان ميخورد.
در تهران یک راهپیمایی بزرگ از ميدان فوزيه تا ميدانآزادي برگزار شد. از زيباترين صحنههاي اين تظاهرات حضور «دو هزار تن از همافران و درجهداران وخلبانان نيروي هوايي» بود كه با لباس نظامي در راهپيمايي شركت كرده بودند. مردم،اطراف اين نيروها را زنجيرهاي از نيروي انساني تشكيل داده بودند و به شدت از آنها مواظبت ميكردند. در پايان اين راهپيمايي قطعنامهاي صادر شد.
گزارشهای مطبوعات حاكي از عظمت راهپيمايان در شهرهاي مختلف بود. در شيراز بيش از يك ميليون نفر، در آباده حدود صد هزار نفر، در خرمشهر دويست هزار نفر در تبريز يك ميليون نفر. در اهواز صدها هزار نفر، در شاهرود بيش از صد هزار نفر، در مشهديك ميليون و پانصد هزار نفر، در چالوس شصت هزار نفر، در زنجان صد هزار نفر، در دزفول دويست هزار نفر، در لنگرود صد هزار نفر، در اردبيل پانصد هزار نفر، در اصفهان بيش از يك ميليون نفر، در آبادان بيش از چهارصد هزار نفر، در اين راهپيمايي شركت كردند.
اعلام حمايت و همبستگي نهادها و ارگانها در استانهای مختلف هم چشمگیر بود؛ كاركنان بانك سپه خمين، انجمن شهر قم، كاركنان وزارت بهداري و بهزيستي، كاركنان وزارت كشور، كاركنان و قضات دادگستري استان تهران، كاركنان اداره كل امور مالي وزارت آموزش وپرورش، كاركنان شركت واحد، انجمن شهر بروجرد، جامعه فرهنگيان بيرجند،كاركنان و دانشجويان مدرسهي عالي بهداشت خرمآباد، كاركنان پست استان همدان، فرهنگيان جهرم، كاركنان اداره كل كشاورزي استان اصفهان، جامعه پزشكان قم، كاركنان سازمان مركزي تعاوني روستايي، انجمن شهر مراغه، كاركنان مخابرات تربتحيدريه، كارمندان ادارات دولتي نيشابور، كاركنان ثبت احوال و ماكرويو آباده، جامعه فرهنگيان نطنز، كاركنان اداره امور اقتصادي اصفهان، جامعه معلمان سلماس،كاركنان ثبت احوال كشور، فرهنگيان آباده، سازمان ملي انتقال خون ايران و صدها سازمان دولتي ديگر و صدها شركت اقتصادي، جوامع بازاري، كاركنان كارخانجات و اشخاص با صدور بيانيه و اعلاميههايي حمايت خود را از حکم امام خمینی مبنی بر انتخاب دولت موقت اعلام کردند.
هرچند امام با دستور تشكيل دولت موقت، ضربه مهلکی به رژیم پهلوی وارد کردند، اما دولت موقت مهندس بازرگان، علیرغم همه حمایتها، در مراحل بعدی نتوانست انتظارات را برآورده کند. از همین رو اغلب کسانی که از نزدیک شاهد و ناظر وقایع بودند، معتقدند بازرگان قدر اعتماد مردم را ندانست. مرحوم محمدرضا اعتمادیان، از مبارزان انقلابی در بخشی از کتاب خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است در این رابطه میگوید: «وقتی خبر تشکیل دولت موقت در جامعه منتشر شد همه استقبال کرده و دولت موقت را تایید نمودند و آمادگی خود را برای همکاری با آن اعلام داشتند. واقعاً همه مردم با تمام وجود همکاری میکردند، ولی متاسفانه دولت موقت، ارزش این اعتماد را ندانست و پایگاه و جایگاه خود را حفظ نکرد. این دولت بعد از مدت کوتاهی دچار این توهم گردید که تمام قدرت به دست او افتاده است، از این رو در مقابل امام ایستاد.»
