کد خبر: ۷۱۹۷
واکنش آیت‌الله شریعتمداری به محاصره منزل امام خمینی در نجف
طبق گزارش‌های ساواک، آقای شریعتمداری در پاسخ تلفنی آیت‌الله قمی گفته بود: «از خمینی رفع محدودیت به عمل‌آمده... در نشستی که با چند نفر از آیات تهرانی داشتیم آن‌ها اظهار داشتند ما نه تنها مسئولیت تعطیل عمومی را نمی‌پذیریم، بلکه چنانچه اعلامیه‌ای نیز به‌نام آن‌ها چاپ و توزیع شود تکذیب خواهند کرد.»
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در مهرماه 1357، اعمال فشار رژیم بعث عراق به امام خمینی در نجف، واکنش علما و مراجع ایران را برانگیخت. بعثی ها که هماهنگ با رژیم ایران در پی محدود کردن فعالیت های امام خمینی بودند، بیت ایشان را محاصره کردند. به تعبیر سفیر وقت آمریکا در ایران، سردمداران رژیم پهلوی چنین استدلال می‌کردند که «چون آیت‌الله خمینی از طریق زائران ایرانی که به نجف می‌روند با مخالفان داخلی تماس برقرار کرده و از طریق همین زائران نوار سخنرانی‌های خود را به ایران می‌فرستد، در صورت اخراج وی از عراق به اروپا احتمالاً قادر به ادامه ارتباط با مخالفان مذهبی در ایران نخواهد بود.»
در پی این اقدام، مراجع در ایران اعلامیه‌های تند و شدیداللحنی علیه رژیم بعث و رژیم پهلوی صادر کردند. آیات صدوقی، حاج شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی، حاج سید محمدرضا بروجردی، سیدعبدالله شیرازی، سید محمدعلی قاضی طباطبایی، سید حسن انگجی و ... با صدور اعلامیه یا با ارسال تلگراف به این موضوع واکنش نشان داند.
در آن شرایط که علما با صدور اعلامیه‌های متعدد، عمل دولت عراق را به خاطر همدستی با دولت ایران، محکوم می‌کردند، آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری سعی می‌کرد تا محاصره بیت امام را خیلی عادی جلوه دهد و از اعتصاب یا عکس‌العمل مردم جلوگیری کند. طبق گزارش‌های ساواک، آقای شریعتمداری در پاسخ تلفنی آیت‌الله قمی گفته بود: «از خمینی رفع محدودیت به عمل‌آمده... در نشستی که با چند نفر از آیات تهرانی داشتیم آن‌ها اظهار داشتند ما نه تنها مسئولیت تعطیل عمومی را نمی‌پذیریم، بلکه چنانچه اعلامیه‌ای نیز به‌نام آن‌ها چاپ و توزیع شود تکذیب خواهند کرد.» او در شب نهم مهرماه در پاسخ کسانی که از وی تکلیف می‌خواستند گفت: «این قضیه (محاصره) حقیقت ندارد و محدودیت رفع شده و آقایان قم هم دستورِ به خصوصی نداده‌اند.» وی در واکنش به تعطیل عمومی نیز آن را » ضروری ندانسته و قرار شده در این زمینه با آیات گلپایگانی و نجفی مرعشی مشورت نماید».
با این وجود، خبر تعطیل عمومی نهم مهر، شهر به شهر و مسجد به مسجد می‌گشت. ساواک به کلیه سازمان‌های تابعه اعلام کرد: «به قرار اطلاع اخیراً دولت عراق تضییقاتی برای [آیت‌الله] خمینی فراهم نموده. متعاقب آن، عوامل [آیت‌الله] خمینی از عراق با عده‌ای از قشریون در ایران تماس گرفته و تصمیم دارند به منظور اعتراض به اقدامات دولت عراق، دست به تظاهرات و احتمالاً یک سلسله اقدامات ایذایی از جمله خرابکاری و آتش‌سوزی در مراکز مختلف بزنند. سریعاً با همکاری مراجع انتظامی، پیش‌بینی‌ها و مراقبت‌های لازم معمول [گردد] و هرگونه اقدامی در این مورد را به موقع خنثی [نموده] و نتایج حاصله را سریعاً و مستمراً اعلام [کنید.]»
منبع: یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه ( بهمن 1356 تا بهمن 1357)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
