کد خبر: ۹۳۳۸
به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم برگزار شد؛
چهارمین نشست شبهای حوزه با عنوان «امام موسی صدر و روحانیت تراز»
موسی صدر براساس تلاش‌هایی که داشته توانسته در سن ۳۰ تا ۵۰ سالگی مبدا تحولات جدی در یک جامعه باشد. ایشان تا آخر روزهای قبل از اسارتشان، خود را یک عالم دینی می‌دانسته نه یک کنشگر اجتماعی یا مصلح اجتماعی و یا هر اصطلاح دیگری که به تازگی رایج شده است. او نمی‌خواهد دین را عصری کند بلکه در تلاش بوده تا عصر را دینی کند.
به گزارش روابط عمومی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ چهارمین شب از فصل نخست شبهای حوزه با موضوع امام موسی صدر و روحانیت تراز در مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم با حضور حجت‌الاسلام حاج سید جوادی و دیگر مخاطبان برگزار شد.
در ابتدا مجری برنامه توضیحی پیرامون آثار مرتبط با موضوع جلسه همچون فقه زندگی، ارج نامه انسان، امام موسی صدر عالم تراز دین، پیشوایی فراتر از زمان و... ارائه داده و تاکید کرد که فارغ از آثار منتشر شده، هنوز نسبت به موضوع روحانیت در نگاه امام موسی صدر و بررسی اقدامات شخصی ایشان مبتنی بر اندیشه‌هایش تاکنون اثری به انتشار نرسیده و نشست های تخصصی هم در این راستا برگزار نشده است.
علی اکبری در ادامه به این مطلب اشاره کرد که امام موسی صدر در زمانه ای زندگی میکرد که جوانان و طبقه نخبگان دین و دین داری را مانع رشد جامعه می دانستند. لذا در این وضعیت ایشان در کتاب اسلام و فرهنگ قرن بیستم تصریح میکنند که باید کوشش کرد تا نسل جوان و تحصیل کرده به دین شناخت پیدا کرده و پیوند منطقی با آن برقرار کند. صدر طلبگی را بهترین شان و پر ظرفیت ترین جایگاه برای رهبری جامعه میداند. با توجه به همین نگاه است که ایشان سه انتقاد اصلی را در قبال حوزه و روحانیت مطرح میکنند : ۱- مساله اصلی جامعه فعلی عدالت است که متاسفانه عالم دینی در زمینه جهاد و حمایت از مبارزین این راه آنطور که باید عمل نکرده است. ۲- دین آنگونه که باید معرفی نشده است لذا باید تفسیری از آن ارائه داد که همگان بدانند دین نه تنها با علم در تنافی نیست بلکه مایه رشد دانش است و از طرفی هم دین برای زندگی است. باید دین را وارد حیات انسانها کرد. ۳- تبلیغ در حوزه و روحانیون سومین موضوعی است که موسی صدر آن را مورد ارزیابی قرار داده است. امام صدر حوزه را در بحث تبلیغ و عدم مدیریت نیروی انسانی فاقد نظم و سازمان میداند. تا به آنجا که هیچ اطلاعی نه از مخاطبین معاصر خود دارد و نه از نیروهای تبلیغی که در درون خودش پروش داده است. در نهایت امام موسی صدر وظیفه خودش به عنوان روحانی را تربیت کردن، کمک کردن و ارتقای فردی و اجتماعی انسان ها میداند.
در ادامه حجت الاسلام حاج سید جوادی عنوان کرد: موسی صدر شخصیتی است که پرورش یافته حوزه است و اگر نقدی هم مطرح کرده است کاملا همدلانه بوده و اصلا از جرگه حوزویان خارج نشده است. حاج سید جوادی معتقد است که سه چیز ایشان را از دیگران متمایز میکند و شاید به خاطر برخی از این موارد نتوانیم ایشان را الگویی فراگیر برای تمامی طلاب بدانیم. ۱- ویژگی های شخصیتی ایشان هم روحی و هم جسمی که از ایشان یک انسان خوش سیما و دارای طبع متعادل ساخته است. ۲- داشتن یک خانواده اصیل روحانی و دارای جایگاه موثر اجتماعی. ۳- کوشش ایشان برای استفاده از ظرفیت های دو ویژگی قبلی.
موسی صدر براساس تلاش‌هایی که داشته توانسته در سن ۳۰ تا ۵۰ سالگی مبدا تحولات جدی در یک جامعه باشد. ایشان تا آخر روزهای قبل از اسارتشان، خود را یک عالم دینی می دانسته نه یک کنشگر اجتماعی یا مصلح اجتماعی و یا هر اصطلاح دیگری که به تازگی رایج شده است. محور اصلی نگاه و اقدامات ایشان هم حول وضعیت دین در جهان معاصر است. امام صدر باور دارد که دین از جایگاه راهبری به پیروی کشیده شده و این وضعیت باید اصلاح شود. او نمی خواهد دین را عصری کند بلکه در تلاش بوده تا عصر را دینی کند. در همین راستا حضور ایشان در لبنان حول دو محور تعریف شده است : ۱- سازمان دهی مدنی و اجتماعی شیعیان. که به دستاورد هایی خوبی هم رسیده اند و این کار را از خاستگاه عالم دینی که وظیفه کمک اجتماعی و انفاق را دارد انجام میدهد. ۲- رهبر سیاسی شیعیان لبنان از جایگاه عالم دینی نه اینکه از خاستگاه شخصیت و کنشگر سیاسی.
حاج سید جوادی معتقد است که امام صدر دارای قدرت واقعی در جامعه بوده و لذا وارد قدرت رسمی که از مزایای نهادهای دولتی است نمیشود و به عنوان عالم دینی دارای قدرت واقعی به مشارکت سیاسی می پردازد.
کارشناس برنامه در پاسخ به سوال مجری که چرا حوزه علمیه نتوانسته به سمت تحولی برود که پیش‌برنده باشد و در قامت رهبری جامعه ورود کند، مطرح کرد:
به دو دلیل :
۱- اهتمامی برای معرفی شخصیت‌هایی همچون موسی صدر، شهید صدر، شهید مطهری، و... ندارد. منظور فقط تدریس برخی آثار و یا ارائه زندگی ایشان نیست. مساله تبیین ویژگی های شخصیتی و نطرات و نگاه‌های ایشان است.
۲- حوزه علمیه ترس از دست دادن میراث گذشته‌اش را دارد. یکی از موانع جدی همین مورد است.
حجت الاسلام نجمی یکی دیگر از مهمانان برنامه نیز نکاتی مطرح کردند از جمله:
۱- متاسفانه متولیان نشر آثار امام موسی صدر از خاستگاه عالم دینی به ایشان کمتر نگاه میکنند و خاستگاه ایشان به مباحث آقای صدر، نواندیشی دینی است و از طرفی هم زیست حوزوی ندارند لذا به سمت تمرکز بر روی موضوع امام موسی صدر و حوزه و روحانیت نمی‌روند.
۲- کارکرد اولیه حوزه تربیت عالم دینی است که متاسفانه کارکرد ثانویه آن در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه واقع شده است. این اتفاق زیاد مناسب نیست.
۳- امام موسی صدر هم واکنش های مثبت زیادی از حوزه قم دریافت نمی کرد لذا از این فضا فاصله گرفت.
