5آبان| سالروز درگذشت آیت الله خاتمی

آیت الله سید روح الله خاتمی؛ محبوبیت اجتماعی و مبارزات + سند

عکس لید
آیت‌الله سید روح‌الله خاتمی (1285-۱۳۶۷ خورشیدی) از روحانیون انقلابی برجسته و پدر سید محمد خاتمی پنجمین رئیس جمهور ایران بود. فعالیت ها و مبارزات انقلابی او موجب محبوبیت اجتماعی بسیاری در میان مردم یزد و شهرستان اردکان برای ایشان شد. ایشان پس از انقلاب به نمایندگی امام خمینی در استان یزد منصوب شدند و هم چنین به عضویت مجلس خبرگان نیز درآمدند.
شنبه ۰۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۹

پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آیت‌الله سید روح‌الله خاتمی از علمای برجسته و شخصیت‌های تأثیرگذار انقلاب اسلامی ایران بود. او در شهرستان اردکان یزد به دنیا آمد و در دوران تحصیل خود، به نجف و قم رفت و از محضر استادانی چون آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی و امام خمینی بهره برد. آیت‌الله خاتمی در دهه‌های قبل از انقلاب اسلامی، با توجه به وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران، به تدریج وارد جریان‌های سیاسی و مبارزات ضد رژیم پهلوی شد. او از طرف‌داران و حامیان نهضت امام خمینی بود و نقش برجسته‌ای در ترویج آموزه‌ها و اهداف انقلاب اسلامی در میان مردم ایفا کرد. در این مسیر، به عنوان یکی از نمایندگان اصلی امام خمینی در استان یزد، فعالیت‌های چشمگیری انجام داد و توانست مردم را به مقاومت علیه رژیم شاهنشاهی تشویق کند.

آیت‌الله خاتمی با ایراد سخنرانی‌های افشاگرانه در مساجد و مجالس عمومی، مردم را نسبت به سیاست‌های سرکوبگرانه رژیم پهلوی آگاه می‌کرد آیت‌الله خاتمی از اولین حامیان نهضت امام خمینی در یزد بود و با ارتباط مستمر با دیگر علمای بزرگ، پشتیبانی خود را از انقلاب و آرمان‌های آن نشان می‌داد. او همچنین به‌عنوان واسطی میان امام و مردم یزد، نامه‌ها و پیام‌های امام را به مردم منتقل می‌کرد و هماهنگی مردمی را با نهضت امام خمینی افزایش می‌داد. وی مردم را به حمایت از خانواده‌های زندانیان سیاسی و شهدا تشویق می‌کرد و خود نیز به طور مستقیم از خانواده‌های مبارزین و فعالان سیاسی حمایت می‌کرد. این اقدامات به تقویت همبستگی مردم با جریان انقلابی منجر شد و روحیه مبارزه و ایستادگی در برابر رژیم را در جامعه یزد و مناطق اطراف آن تقویت کرد. آیت‌الله خاتمی با توانایی‌های رهبری خود، مبارزات مردمی یزد را هدایت می‌کرد و در مواقع شورش‌ها و تظاهرات، سعی در حفظ نظم و آرامش در میان مردم داشت. او با استفاده از جایگاه معنوی و محبوبیت خود، نقش رهبری مهمی را در مبارزات مردمی یزد ایفا کرد. پس از پیروزی انقلاب، آیت‌الله خاتمی به عنوان نماینده امام خمینی در استان یزد منصوب شد. این مسئولیت او را در جایگاهی قرارداد که هدایت و رهبری امور مذهبی، سیاسی و اجتماعی استان را به عهده داشته باشد. او در این نقش به حمایت از آرمان‌های انقلاب و ترویج آموزه‌های اسلامی پرداخت و همچنان ارتباط نزدیک خود را با مردم حفظ کرد. آیت‌الله خاتمی یکی از اعضای مجلس خبرگان رهبری بود. این مجلس مسئولیت مهم انتخاب و نظارت بر رهبری نظام جمهوری اسلامی را به عهده دارد. آیت‌الله خاتمی در این مجلس، به‌عنوان نماینده مردم یزد نقش مؤثری ایفا کرد و در روند تصمیم‌گیری‌های کلان نظام جمهوری اسلامی حضور داشت. در سال‌های پس از انقلاب، آیت‌الله خاتمی همواره یکی از حامیان جدی نظام جمهوری اسلامی و شخص امام خمینی بود. او از تریبون‌های مختلف، چه در خطبه‌های نماز جمعه و چه در مجالس عمومی، مردم را به پشتیبانی از انقلاب و نظام جمهوری اسلامی دعوت می‌کرد.

در ادامه به بررسی چند سند از حیات سیاسی و اجتماعی آیت‌الله روح‌الله خاتمی پرداخته می­شود:

محبوبیت اجتماعی و تأثیرگذاری

در این سند چنین بیان شده­است که آیت­الله روح الله خاتمی در کنار آیت الله شیخ محمد صدوقی از روحانیون مؤثر و پر نفوذ یزد و اردکان بودند به­طوری که یکی از نمایندگان مجلس به نام منوچهر یزدی که به علت کناره­گیری از حزب رستاخیز حس می­کند بار دیگر نمی­تواند در مجلس حضور یابد خود را به این دو چهره برای کسب محبوبیت اجتماعی نزدیک می­سازد.

آیت الله روح¬الله خاتمی/ محبوبیت اجتماعی و مبارزات + سند

قسمتی از متن سند:

«در مورخه 24/5/37 نامبرده بالا ضمن تماس با شیخ محمد صدوقی اظهار داشت من صبح با آقای خاتمی در اردکان تماس گرفتم و با ایشان وعده کردیم که در منزل جنابعالی صحبت کنیم حال می­خواستم ببینم تشریف آورده­اند یا خیر و شیخ محمد صدوقی در پاسخ عنوان نمود تا کنون نیامده­اند یزدی اضافه نمود مجدداً تماس خواهد گرفت.

نظریه یکشنبه: همان‌طوری که قبلا نیز به استحضار رسیده یکی از روحانیون مخالف دولت در یزد و شیخ روح اله خاتمی یکی از روحانیون مخالف دولت در اردکان می­باشند که سوابق آنان نیز در 312 موجود است و چون منوچهر یزدی اخیرا بعلت کناره گیری از حزب رستاخیز خود را در اردکان شکست خورده می­پندارد احتمال دارد بمنظور جلب نظر مردم از دو روحانی مذکور کمک خواسته است.»

اسنادی از مبارزه

آیت­الله روح‌الله خاتمی از روحانیون مبارز و انقلابی بود که به­دلیل مبارزات و فعالیت­هایش بارها در گزارشات ساواک مورد توجه واقع شده­است. در ادامه دو سند از مبارزه ایشان بررسی خواهد شد که به نقش ایشان در تظاهرات خیابانی و مردمی و سپس تلاش ساواک برای کنترل ایشان توسط نزدیکان اختصاص دارد:

 

آیت الله روح¬الله خاتمی/ محبوبیت اجتماعی و مبارزات + سند

قسمتی از متن سند:

« 1- صبح و عصر مورخه 16/5/37 پس از خاتمه مجلس به‌اصطلاح کشته­شدگان حوادث اخیر در شهرستان اردکان یزد عده­ای حدود دو هزار نفر در خیابان­های شهر تظاهرات نموده و با دادن شعار از خون خود گذشتیم یا مرگ یا خمینی پیاده­روی نموده­اند که این تظاهرات بدون هیچ­گونه درگیری یا خساراتی پایان پذیرفته است.

2- در مورخه­های 13 و 14/ 5/ 37 عده­ای (حدود دو سه هزار نفر) از اهالی اردکان یزد و میبد در مجلسی که به منظور کشته شدگان حوادث اخیر مسجد دوازده امام میبد برگزار شده بود شرکت و پس از خاتمه مجلس در ساعت 14 در خارج از مسجد تجمع و در خیابان­های میبد به تظاهرات و دادن شعارهای ضد ملی پرداخته و عده­ای نیز پرتاب سنگ |...| شیشه­های بانک­های صادرات، تهران و ملی را شکسته­اند که با دخالت مأمورین ژاندارمری متفرق می­گردند. ضمنا در این تظاهرات شیخ محمد صدوقی، شیخ محمد ابراهیم شکروی(اعرافی)، شیخ فاضل ده­آبادی، شیخ بنی­پور، شیخ طالب مهرجردی و روح­اله خاتمی شرکت داشتند.»

 

آیت الله روح¬الله خاتمی/ محبوبیت اجتماعی و مبارزات + سند

آیت الله روح¬الله خاتمی/ محبوبیت اجتماعی و مبارزات + سند

در این سند که با موضوع «خنثی‌سازی اقدامات روحانیون افراطی» مخابره شده­است به اقدامات پیشگیرانه و کنترل‌کنندة ساواک در مواجهه با روحانیون تأثیرگذار اشاره می­گردد. در این سند پس از بررسی اقداماتی در خصوص شیخ محمد قدوسی به روح اله خاتمی پرداخته می­شود. قسمتی از متن سند:

« ب: سید روح اله خاتمی روحانی مقیم شهرستان اردکان

در مورد روحانیم ذکور اقداماتی انجام شده که به‌وسیله یکی از دوستان نزدیک و مورد اعتماد او با یاد شده تماس حاصل و در جهت مصالح مملکت توجیه و ارشاد گردد که نتیجه اقدامات معموله متعاقبا باستحضار خواهد رسید ضمنا با توصیه شیخ محمد صدوقی نام­برده در مجلس ترحیم یک­نفر معدوم واقعه اردستان [سند مخدوش] را دعوت به آرامش نموده که مراتب طی شماره 3985/266/ ه 37/ن/ 37 باستحضار رسیده است.»

آیت‌الله خاتمی در یزد و در منزل خود، به دلیل سکته قلبی درگذشت. او سال‌ها به عنوان نماینده امام خمینی در استان یزد فعالیت می‌کرد و مردم یزد رابطه بسیار نزدیکی با او داشتند. پس از درگذشت آیت‌الله خاتمی، امام خمینی پیامی صادر کرد که در آن از مقام علمی و اخلاقی او تقدیر و تجلیل شد. در بخشی از این پیام، امام خمینی او را «یکی از روحانیون پاک‌باخته و خدوم» توصیف کرد و از او به عنوان فردی یاد کرد که در تمام عمر خود در خدمت اسلام و انقلاب بود. همچنین، امام خمینی از فقدان او به عنوان ضایعه‌ای بزرگ برای حوزه‌های علمیه و مردم یزد نام برد.

این خبر را به اشتراک بگذارید:
ارسال نظرات