مرکز اسناد انقلاب اسلامی

هویدا در یک برنامه‌ تلویزیونی در سال 1353 به نقل خاطره‌ای از اهانت انگلیسی‌ها به ملت ایران می‌پردازد.

الگوی روابط راهبردی امريكا با حكومت محمدرضا پهلوی در سال‌های 57-1332 مبتنی بر نشانه‌هايی از دولت دست‌نشانده بود و در بسياری از موارد می‌توان نشانه‌های رفتار تحقيرآميز برخی از مقام‌های سياست خارجی امريكا در برخورد با محمدرضا پهلوی را مشاهده كرد. به عنوان مثال كارگزاران و مقام‌های اجرايی سياست خارجی دولت كارتر، در تعامل با شاه و كارگزاران سياست خارجی ايران از ادبيات تحقيرآميز استفاده می‌كردند. اما شايد هيچ چيز به اندازه كنفرانس گوادلوپ براي شاه تحقيرآميز محسوب نشود. چنين حوادثی، واقعيت‌های تاريخ سياست و قدرت تلقی می‌شود. اقتدار هر بازيگری، تابعی از ضرورت‌های سياسی و الگوهای كنش وی در تعامل با ساير بازيگران محسوب می‌شود. از دست دادن قدرت عمدتاً با نشانه‌هايی از حقارت همراه خواهد بود. حقارت اصلی محمدرضا پهلوی و رضاخان مربوط به شرايطی است كه حتی در فضای پذيرش الگوی فرادستی بازيگران اصلی سياست بين‌الملل نتوانستند موقعيت ساختاری و اقتدار سياسی خود را حفظ کنند.