تسخیر سفارت امریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام در آبان ماه 1358 دوران پر فراز و نشیبی را برای دولتمردان امریکایی به ویژه کابینه جیمی کارتر رقم زد. کارتر در ابتدا تلاشهایی برای مذاکره انجام داد ولی به نتیجهای نرسید. تا در نهایت عملیات پنجه عقاب به شکستی عمیق در عمر سیاسی او تبدیل شد. عملیات پنجه عقاب فاجعهای بود که با مرگ آمریکاییها، هواپیماهای نظامی ویرانشده و گروگانهایی که هنوز در بند اسارت بودند به پایان رسید. یکی از مهمترین پیامدهای شکست عملیات پنجه عقاب؛ استعفای سایروس ونس وزیر امور خارجه کارتر بود.
کد خبر: ۸۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۸
انتشار برای نخستینبار | انقلاب ایران به روایت اسناد محرمانه امریکا 5
برژینسکی مشاور ارشد کارتر طرح یک اقدام نظامی در جهت انتقام از تسخیر سفارت را آماده کرد و در قالب گزارش «اتاق سیاه» به ارائه داد. دستخط کارتر بر حاشیه این پیشنهاد نشان از اهمیت آن دارد. این گزارش حاوی تصویری بسیار رعبآور از فضای داخلی ایران است و به احتمالاتی همچون جنگ داخلی، تجزیه و دخالت نظامی اتحاد جماهیر شوروی میپردازد، در پایان پیشنهاداتی برای کارتر در جهت تأمین منافع آمریکا و حفاظت از آمریکاییهای ساکن در ایران ارائه کرده است. این پیشنهادها از همکاری و تحریک برخی قبایل و طوائف ایرانی تا تحریک گروهی از ایرانیان ساکن در آمریکا برای تشکیل دولت جایگزین و حتی دخالت مستقیم نظامی آمریکا در ایران را شامل میشود.
کد خبر: ۸۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
انتشار برای نخستینبار | انقلاب ایران به روایت اسناد محرمانه امریکا 2
این مکالمه عجیبوغریب که شش دقیقه طول کشید، نشاندهنده سردرگمی و بلاتکلیفی واشنگتن درباره وضعیت و آینده ایران هم هست. برژینسکی چند بار تأکید میکند که از شاه و دولت پهلوی حمایت میکند و تصریح میکند که کارتر هیچ قصدی برای اقدام بر خلاف میل و تصمیم شاه ایران ندارد. بااینحال، برژینسکی نمیتواند نگرانی خود را از وضعیت ایران پنهان کند: «البته اگر دولت پهلوی امتیازات و حمایتهای بیحسابی اعطا کند میتواند منجر به بروز انفجار بزرگتر اعتراضات در ایران شود»