مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - کشتار مردم
گزارش تاریخی؛ 60 سال پس از فیضیه
بیش از 60 سال از فاجعه فیضیه در فروردین 1342 می‌گذرد؛ اما همچنان مانند دیگر وقایع تاریخی مناقشات زیادی پیرامون آن شکل گرفته است. در دوم فروردین 1342 عمال رژیم پهلوی با حمله به مراسم عزاداری شهادت امام صادق(علیه‌السلام) که از سوی آیت‌الله گلپایگانی در مدرسه فیضیه برگزار شده بود؛ دست به هتک حرمت بزرگی زدند. علاوه بر آتش زدن قرآن، ادعیه و عمامه طلاب و اهانت به مرجعیت شیعه این حادثه منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از طلبه‌ها و مردم شد. ساواک در گزارش‌ خود به کلیه استاسیون‌های[ایستگاه‌های] خارج از کشور در 11 فروردین 1342 علی‌رغم تحریف ماجرا به کشته شدن یک نفر در این واقعه و همچنین کشته شدن دو نفر در واقعه مدرسه طالبیه تبریز اذعان می‌کند.
کد خبر: ۸۷۲۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰

گزارشی از واقعه 8 بهمن 1357
به‌ دنبال‌ بسته‌شدن فرودگاه‌ها در بهمن ۵۷ و جلوگیری از ورود امام به کشور،‌ اوضاع‌ کشور خصوصاً تهران‌ بار دیگر متشنج‌ شد. با تحصن‌ روحانیون‌ مبارز در دانشگاه‌ تهران‌، اطراف‌ دانشگاه‌ مرکز درگیری‌ شد. روز ششم‌ بهمن‌ در تهران‌ شایع‌ شد که‌ امام‌ خمینی‌ با یک‌ هواپیما پاریس‌ را به‌ مقصد تهران‌ ترک‌ کرده‌اند و هواپیمای‌ امام‌ در همدان‌ در پایگاه‌ شاهرخی‌ به‌ زمین‌ نشسته‌. به‌ دنبال‌ این‌ شایعه‌ ده‌ها هزار نفر به‌ خیابان‌ها ریختند و با شعار «مرگ‌ بر شاه»‌ به‌ تظاهرات‌ پرداختند. نقطه‌ درگیری‌ در میدان‌ ۲۴ اسفند(انقلاب‌) نزدیک‌ دانشگاه‌ بود. نیروهای‌ نظامی‌ در میدان‌ و خیابان‌های‌ منتهی‌ به‌ آن‌ مردم‌ را به‌ گلوله‌ بستند و ده‌ها نفر را شهید و مجروح‌ کردند.
کد خبر: ۷۴۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۶

بازخوانی یک جنایت تاریخی به روایت شاهدان عینی؛
«... آری، كامیون‌ها را آوردند برای بردن جنازه‌ی مدافعانی كه جز اسلحه‌ی ایمان و شهادت سلاح دیگری نداشتند و آماده بودند تا با خون سرخ خویش از ارزش‌های اسلامی دفاع كنند. به گفته‌ی یک شاهد عینی، 56 كامیون جنازه بردند و زخمی‌ها را هم همراه كشته‌شده‌ها در گودالی در محله‌ی خشتمال ها و باغ خونی مشهد دفن كردند».
کد خبر: ۷۴۷۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۴

انقلاب اسلامی در مازندران
یکی از شهدای قیام 19 دی‌ماه قم، علی‌اصغر ناصری، طلبه‌ی 18ساله‌ی بابلی بود که در مدرسه‌ی علمیه‌ی صدر بابل نیز تلمّذ کرده بود. تبعات قیام 19 دی‌ماه در بدو امر در میان دانشجویان دانشکده‌ی فنی بابل بروز و ظهور یافت. دو روز از این واقعه گذشته بود که حدود 60 نفر از این دانشجویان کلاس‌های درس را تعطیل کردند و با تجمع در محوطه‌ی دانشکده فریاد: «بنی‌آدم اعضای یکدیگرند»، «آزاده‌ایم آزاده، زندانیان ما را آزاد کنید‌» سر دادند و محیط دانشکده را ترک کردند. تحرّکات جنبش دانشجویی دانشکده‌ی فنی بابل نیز در این روزها به اوج رسیده بود. خودداری از رفتن به کلاس، شکستن شیشه‌ها، اجتماع و تظاهرات در محوطه‌ی دانشگاه همچنان ادامه داشت و دانشجویان در تجمعات خود برای آزادی زندانیان سیاسی تلاش کرده و با سردادن شعار «طلّاب قم را کشتند الله‌اکبر» اعتراض خود را به وقایع قم، نشان می‌دادند.
کد خبر: ۷۴۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

به روایت آیت‌الله استرآبادی
رژيم‌ خيال‌ كرد كه‌ با سركوب‌ تظاهرات‌ و اعتراض‌ می‌تواند‌ مردم‌ را ساكت‌ كند. فكر كرد همانند 15 خرداد می‌تواند با سركوب‌ و كشتار و دستگيری، اوضاع‌ را مدتی آرام‌ كند و مسلط‌ شود. بنابراين‌ در روز 19 دی هم‌ تيراندازی كردند و عده‌ای شهيد و مجروح‌ شدند كه‌ تعدادی از آن‌ها از طلاب‌ بودند.
کد خبر: ۷۴۳۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

اسناد می‌گویند
آقای حسینی پیشنماز مسجد حاجی غضنفر واقع در محل جوی‌شور پس از اقامه نماز ظهر از جا برخاسته و نماز عصر را در انتهای مسجد پشت صف و به طور انفرادی برگزار نموده و اظهار داشته هرکس نماز خود را فرادا بخواند. که بعد از نماز علت را از او جویا شدند اظهار داشته این عمل را به منظور کشته‌شدگان قم انجام داده است.
کد خبر: ۷۴۳۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹

زمینه‌های قیام ۱۷ شهریور در گفت‌وگو با دکترجواد منصوری
دکتر جواد منصوری که مبارزات خود را از دهه ۴۰ آغاز کرد، سال‌ها به دلیل مخالفت با نظام شاهنشاهی وفعالیت‌های انقلابی‌اش در زندان‌های رژیم پهلوی زیر شکنجه بود. شاید اگر آن روز در بند زندان رژیم شاهنشاهی نبود، باید امروز نامش را در میان شهدای قیام ۱۷ شهریور جست و جو می کردیم.
کد خبر: ۷۱۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۷

بازخوانی پیام امام پس از قیام 29 بهمن
در بخشی از متن پیام امام آمده؛ «من الآن که مشغول نوشتن این غمنامه هستم، نمی‌دانم که به برادران عزیز تبریزی ما چه می‌گذرد. آیا شاه به جنایات خود- و لو موقتاً- خاتمه داده است یا نه؟ آیا می‌خواهد پس از آن قتل عام، بازماندگان را چنان سرکوبی کند که نفس‌ها قطع شود؟ لکن باید بداند که دیر شده؛ ملت ایران راه خود را یافته و از پای نمی‌نشیند تا جنایتکاران را به جای خود بنشاند و انتقام خود و پدران خود را از این دودمان سفاک بگیرد».
کد خبر: ۶۶۳۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۹

بعد از استقرار امام در پاریس اولین پیام ایشان خطاب به محصلین مدارس و حوزه‌های دینی، دانشجویان و اساتید دانشگاه‌ها و دانشسراها، صادر شد و موج مبارزات علیه استکبار و استبداد را خروشان ساخت. در بخشی از متن این پیام آمده بود: «هان ای عزیزان من! در محیط مدارس و دانشگاه‌ها و دانشسراها آگاهانه و متعهد به‌ پا خیزید و به هم بپیوندید و برای نجات اسلام و کشور کوشش کنید.» این پیام انگیزه‌ دانش‌آموزان و دانشجویان را در مبارزه علیه رژیم بالا برد و از نیمه‌ اول آبان این اقشار بر تکاپوی خویش افزودند، خصوصاً دانشگاه تهران مأوای دانش‌آموزان و دانشجویان و مرکز تظاهرات مشترک آنان قرار گرفت...».
کد خبر: ۶۵۰۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۰

به روایت مطبوعات
بعد از جنایت منافقین در سال 60، حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با اشاره به نقش فرانسه در این جنایت گفت: ما از فرانسه به این آسانی نخواهیم گذشت و اگر ما هم بگذریم مردم ما و این محرومانی که جسدهای قطعه قطعه شده بچه‌هایشان را از بیمارستان تحویل گرفته‌اند و به گورستان برده‌اند نمی‌گذرند...
کد خبر: ۶۳۲۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۷

روایتی از آغاز خونین محرم 57
«... تظاهرات مردم در روز اول در شب هنگام نیز ادامه یافت. مردم در برخی خیابان‌های تهران همچون، دامپزشکی، ری، میدان شوش، مدائن، میدان کندی، خیابان بهبودی، خاوران، تاج و قلعه مرغی، تظاهرات کردند. آن‌ها در حالی که پرچم‌های مشکی و عکس‌های امام خمینی را با خود حمل می‌کردند، علیه رژیم شعار دادند. با شروع ساعت 21 و منع عبور و مرور شبانه، مردم بیشتر مناطق در پشت بام‌ها و کوچه‌های فرعی ضمن انجام تظاهرات شعار الله اکبر و نصر‌من‌الله‌ و ‌فتح ‌قریب، سردادند.»
کد خبر: ۶۰۸۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۳

برگی از خاطرات حجت‌الاسلام جعفری اصفهانی
حجت‌الاسلام جعفری اصفهانی: «از خبرهای مهم آن روز، خنثی شدن توطئه‌ کشتار مردم در این روز به دست رژیم بود. ژنرال‌های ارتش تصمیم به کشتاری بدتر از کشتار 17 شهریور گرفته بودند. نقل می‌شد که در پادگان لویزان، عده‌ای از فرماندهان و افسران هوانیروز، همراه با چهارصد نفر از افسران گارد جاویدان که عده‌ای از آن‌ها چترباز هم بودند، تصمیم به برخورد با این تظاهرات گرفته بودند، اما در وقت ناهار...»
کد خبر: ۶۰۸۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۵

برگی از پرونده جنایت رضاخان
یکی از نظامیان حاضر در جریان مسجد گوهرشاد درباره تعداد شهدای آن روز می گوید: آن شب حدود دو سه هزار نفر را کشتند و بردند بیرون دروازه پایین خیابان در قبرستان بالا خیابان که الان درخت کاشته‌اند، خندق کندند هر کسی که کشته می‌شد مثل جوال گندم همه را می‌ریختند توی ماشین می‌بردند می‌ریختند توی آن خندق و خاک روی آن‌ها می‌ریختند.
کد خبر: ۱۰۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۱

به دنبال خیزش همگانی مردم ایران در واکنش به بازداشت امام خمینی، بازوی سرکوب رژیم پهلوی به سرعت فعال شد و با وسعت یافتن تظاهرات، محمدرضا پهلوی به کاخ سعدآباد رفت و فرماندهی عملیات سرکوب را شخصا بر عهده گرفت. شواهد حاکی از آن است که محمدرضا پهلوی در قتل‌عام 15 خرداد تنها نبود بلکه آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز در این قتل‌عام نقش داشته‌اند. امریکا با مشاوره‌های نظامی و تقویت تسلیحاتی رژیم پهلوی و حمایت از خشونت و قتل عام مردم ایران در 15 خرداد، در قتل عام مردم ایران نقش مستقیم ایفا کردند. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز چند روز قبل از 15 خرداد، با ارسال نامه‌ای به محمدرضا پهلوی، هماهنگی اسرائیل در سرکوب مخالفان داخلی شاه را به وی ابلاغ کرد. در جای دیگر، جيمز بيل، مستقيماً دولت آمريکا را مسئول سرکوب خونين مردم در اين ماجرا مي‌شمارد.
کد خبر: ۹۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۱۵

همزمان با وقایع 17 شهریور 1357 و كشتار مردم ایران در این روز، اسنادی مبنی بر نقش رژیم صهیونیستی در این فاجعه مشاهده می‌شود، به طوری كه سازمان اطلاعات و امنیت كشور (ساواك) تلاش كرد تا با كمك رسانه ها، نقش رژیم صهیونیستی در فاجعه "جمعه سیاه" را از دید مردم پنهان كند؛ سند زیر به خوبی این موضوع را نشان می دهد.
کد خبر: ۳۳۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۶/۱۷

تازه های کتاب