مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - رضا خان
بازخوانی عوامل شکل‌گیری انقلاب اسلامی در گفتگو با مسعود رضایی؛
اینها مسائلی نبودند که لازم باشد تا نخبگانی بیایند و آنها را برای مردم تشریح نمایند. هرکسی در جامعه حرکت و زندگی می‌کرد می‌دید که این موارد در کشور وجود دارد. بی‌حجابی مورد حمایت رژیم بود. وضع سینما و رادیو و تلویزیون ضد اسلامی بود. این قضایا وجود داشت و مردم بدون اینکه نیازی باشد تا نخبگان توجیه‌شان کنند، خودشان این مسائل را درک می‌کردند. در چالش وابستگی هم نیازی به این نبود که نخبگانی بیایند به مردم بگویند که ما وابسته‌ایم. مثل اوضاع امروز عربستان که نیازی نیست نخبگانی بیایند به مردم بگویند کشورشان وابسته است. کسی که در عربستان زندگی می‌کند برایش کاملا مشهود است که این کشور وابسته است. مثل روز این قضیه برایش روشن است. مباحثی که توسط نخبگان، روحانیون و روشنفکران انقلابی ضد امریکایی در سخنرانی‌ها و اعلامیه‌ها بیان می‌شد فقط ابعاد و عمق قضیه را روشن‌تر می‌کرد و اصل این مشکلات را خود مردم درک کرده بودند.
کد خبر: ۶۵۹۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۱۳

گفتگو| از پخش اعلامیه در حضور شاه تا تخریب قبر رضاخان
هنگامی که به همراه آقای خلخالی برای تخریب قبر رضاشاه آماده شدیم بنی‌صدر زنگ زد. بچه‌ها به آقای خلخالی گفتند رئیس‌جمهور تماس گرفته. بنی‌صدر به خلخالی گفت: قبر رضاشاه را دست نزنید این آرامگاه حیف است! آقای خلخالی در جواب گفت: «مگر قبر پدر تو را خراب می‌کنیم؟ من می‌خواهم که قبر رضاشاه را خراب کنم.»
کد خبر: ۵۸۸۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۶

فریده دیبا هم در این زمینه می‌گوید: «برای ما که در ایران رشد و نمو کرده و وضعیت رعیت‌های بدبخت خودمان را دیده بودیم که جان و مال و ناموسشان در ید قدرت ارباب (فئودال) بود و حتی بعضی از ملاکین عروس رعیت‌ها را در شب اول عروسی به خانه خود می‌بردند...»
کد خبر: ۵۵۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۲

روز آوردن جنازه رضاخان به قم، تمام درس‌های حوزه تعطیل شد و آیت‌الله العظمی بروجردی هم از شهر خارج شدند. هیچ کسی جرأت شرکت در مراسم را نداشت. دربار مجبور شد تا در اقدامی نمایشی عده‌ای از خدام آستانه را به لباس روحانیت ملبس کند تا به عنوان روحانیون و علمای قم به جنازه احترام رسمی کنند. با تدابیر و اقدامات فدائیان اسلام در قم آرزوی دیرینه شاه عملی نشد و جسد رضا خان به تهران انتقال یافت.
کد خبر: ۵۴۶۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۸

در سوم شهریور ماه 1320 نیروهای متفقین به ایران حمله کردند و بخش‌هایی از ایران را به اشغال خود درآوردند. با ورود متفقین، قحطی، ناامنی، فشار بر مردم و ... به اوج خود رسید و اغلب شهرها و استان‌های کشور را به کام خود بلعید.
کد خبر: ۵۱۴۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۵

در ویژه‌نامه "روزگار تباه کشف حجاب" حسام‌الدین آشنا و محمدحسن رجبی دوانی طی یادداشت‌هایی با عناوین «شکست سیاست کشف حجاب در دوران رضاخان» و «آزادی؛ قربانیِ سیاست کشف حجاب رضاخانی» به تبیین نتایج سیاست کشف حجاب می‌پردازند. «اهداف پنج‌گانه رضا خان از کشف حجاب»، «مروری بر مبارزات روحانیون علیه سیاست کشف حجاب رضاخانی» و «نتایج کشف حجاب؛ اسارت جایگزین آزادی»، از جمله دیگر مقالات این ویژه‌نامه است.
کد خبر: ۴۳۲۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

روایتی از حسین شاه‌حسینی
حسین شاه‌حسینی می‌گوید؛ آیت‌الله حائری درباره کشف حجاب حکم داده بود: «هیچ‌ تبعیت‌ نمی‌شود كرد، به‌ هیچ‌ وجه‌ من‌الوجوه‌ نپذیرید و تا آنجا كه‌ می‌توانید مقاومت‌ كنید.»
کد خبر: ۴۳۱۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

حسام‌الدین آشنا
دوران 16 ساله سلطنت مطلقه رضاخان بر ایران، متضمن اقدامات ضد فرهنگی متعددی بود که عمدتا با تأکید بر ترک سنت‌های قدیمی و رو آوردن به مظاهر تمدن غربی صورت گرفت. از میان تمام جریانات فرهنگی حکومت پهلوی اول، قضیه کشف حجاب بیشتر مورد توجه واقع شده است؛ چراکه تحلیل‌گران تاریخ معاصر ایران عموما بر آنند که کشف حجاب یکی از اساسی‌ترن اقدامات رضا شاه برای غربی کردن فرهنگ و ظواهر کشور بوده است. با سقوط حکومت رضاشاه، جامعه آن روی خود را نشان داد و مقاومت فرهنگی بانوان به ثمر نشست. اول اردیبهشت 1321 وزارت کشور طی مکتوبی به نخست‌وزیر از شکست سیاست طرح کشف حجاب پرده برداشت و نوشت: «جناب آقای نخست‌وزیر! به طوری که گزارش داده‌اند چندی است استعمال چادر سفید و اخیرا نیز چادر سیاه بین بعضی از بانوان معمول گردیده، در خیابان‌ها و معابر با چادر در حال عبور دیده می‌شوند»
کد خبر: ۴۳۱۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

چهار روایت از اختناق رضاخانی
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید سجاد حججی هم درباره اسارت زنان در ماجرای کشف حجاب می‌گوید: «در آن دوران اختناق رضاخانی و کشف حجاب، واقعا مادرم در خانه زندانی شد. به خاطر عفاف و متانتی که داشت در طول آن مدت از منزل بیرون نیامد، حتی برای استحمام هم بیرون نمی‌آمد و در منزل با زحمت فراوان حمام می‌کرد. چون لازمه بیرون رفتن از منزل این بود که چادر به سر نکند... از آن تاریخ تا لغو قانون کشف حجاب، مادرم از منزل بیرون نیامد. البته همشیره‌ام هم همین طور بود...»
کد خبر: ۴۳۱۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

بازنشر به بهانه سالروز سقوط رضاخان
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی در سالروز سقوط رضاخان پنجمین قسمت موشن‌گرافیک "60 ثانیه با تاریخ" را با عنوان "حقارت رضاخان" منتشر کرد.
کد خبر: ۳۵۹۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۵

حسین فردوست در بخشی از خاطرات خود با اشاره به ملاقاتش با ترات رئیس اطلاعات انگلیس در ایران و ناراحتی او از اینکه محمدرضا به رادیوهای آلمان گوش می‌کند و از روی نقشه‌های آن‌ها جنگ جهانی دوم را دنبال می‌کند ؛ می‌گوید: پس از بازگشت جریان را به محمدرضا گفتم. او شدیداً جا خورد و پرسید: انگلیسی‌ها از کجا می‌دانند که من به رادیو گوش می‌دهم ..... فردا اول وقت با ترات تماس بگیر و بگو محمدرضا نقشه‌ها را پاره کرد و به هیچ رادیویی هم گوش نخواهد کرد مگر رادیوهایی که ترات اجازه دهد. "
کد خبر: ۸۵۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۰۴

مرکز اسناد انقلاب اسلامی در کانال تلگرامی "آخرین خبر" سندی از کودتای 3 اسفند 1299 را منتشر کرد.
کد خبر: ۶۵۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۰۳

كودتای سوم اسفند 1299 با توجه به تاثیرات فراوان آن بر حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران واقعه ای مهم و در خور توجه و تامل است.
کد خبر: ۴۷۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۱۲/۰۳

همانطور كه روی كار آمدن رضاخان به كمك انگلیسی‌ها صورت گرفت، خلع او از سلطنت نیزبه دستور آنها بود. ملكه پهلوی همسر رضاخان در این رابطه می‌گوید: "فروغی همراه انتظام به كاخ آمد و با رضا ملاقات كرد و قبل از اینكه رضا حرفی بزند فروغی می‌گوید انگلیسی‌ها قصد اخراج اعلی‌حضرت را دارند"
کد خبر: ۳۴۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۶/۲۵

تازه های کتاب